Trong 6 tháng đầu năm 2025, Cục Hải quan đã phối hợp các lực lượng chức năng phát hiện, xử lý nhiều vụ buôn lậu, buôn bán hàng giả và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến mặt hàng thuốc lá, với tổng số lượng hơn 1,3 triệu bao, tổng trị giá ước tính trên 65 tỷ đồng.
Thuốc lá lậu cất giấu trong bồn thép, ghế sofa, xuất khẩu ngụy trang hàng gia dụng
Triển khai đợt cao điểm phòng, chống buôn lậu theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Tài chính, Cục Hải quan đã phối hợp với các đơn vị hải quan cửa khẩu, công an và biên phòng phát hiện nhiều thủ đoạn tinh vi cất giấu thuốc lá nhằm qua mặt lực lượng chức năng.
Đáng chú ý, ngày 5-6/6/2025, tại cảng Cát Lái (TP.HCM), kiểm tra thực tế lô hàng của Công ty TNHH XNK V.H.P, cơ quan chức năng phát hiện 84.000 bao thuốc lá Marlboro cất giấu trong 2 bồn thép chuẩn bị xuất khẩu đi Canada. Không có chứng từ hợp pháp, toàn bộ hàng bị khởi tố về tội Buôn lậu (theo Điều 188 Bộ luật Hình sự).
 |
| Hàng loạt vụ buôn lậu thuốc lá bị phát hiện tại các cảng biển. Ảnh Cục Hải quan |
Tiếp đó, tại cảng Cái Mép (Bà Rịa - Vũng Tàu), ngày 17/6/2025, lô hàng 525.000 bao thuốc lá CHESTERFIELD bị phát hiện trong container quá cảnh từ Campuchia. Hàng hóa được xác định là giả mạo nhãn hiệu đang được bảo hộ. Đại diện doanh nghiệp không xuất trình được giấy tờ về nguồn gốc, quyền sở hữu công nghiệp. Hiện vụ việc đang được điều tra theo quy định.
Cũng tại cảng Cái Mép, ngày 28/4/2025, lực lượng chức năng phát hiện lô hàng thuốc lá mang nhãn hiệu “Manchester – United Kingdom” được khai báo sai là giấy ăn. Lô hàng gồm 1.050 thùng, tương đương 525.000 bao thuốc lá, được chuyển điều tra và ngày 11/6/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã khởi tố vụ án hình sự về tội “Buôn bán hàng giả”.
Trong khi đó, tại cảng Cát Lái, trong hai ngày 3 và 9/4/2025, lực lượng chức năng phát hiện hai lô hàng xuất khẩu đi Úc và Malaysia chứa tổng cộng 253.140 bao thuốc lá hiệu ESSE, Marlboro, Manchester, DOUBLE HAPPYNESS được cất giấu trong các container hàng gia dụng. Cả hai lô đều không khai báo hải quan, trị giá ước tính khoảng 12 tỷ đồng. Ngày 22/4/2025, vụ án được khởi tố, hồ sơ chuyển Công an TP.HCM điều tra theo thẩm quyền.
Việt Nam - điểm trung chuyển thuốc lá lậu với thủ đoạn ngày càng tinh vi
Theo Cục Hải quan, Việt Nam hiện là một mắt xích quan trọng trong chuỗi buôn lậu thuốc lá ra nước ngoài, trong đó các cảng biển khu vực phía Nam như Cát Lái, Cái Mép thường xuyên bị lợi dụng để thực hiện hành vi vi phạm.
 |
| Theo Cục Hải quan, Việt Nam đang trở thành một mắt xích trong chuỗi buôn lậu thuốc lá xuyên quốc gia. Ảnh Cục Hải quan |
Hoạt động buôn lậu, buôn bán hàng giả thuốc lá diễn ra đa dạng cả về mặt hàng và hình thức, bao gồm xuất khẩu chính ngạch, hàng quá cảnh, hàng sản xuất trong nước hay vận chuyển từ Bắc vào Nam rồi xuất khẩu.
Các sản phẩm vi phạm chủ yếu mang nhãn hiệu Marlboro, Manchester, CHESTERFIELD, DOUBLE HAPPYNESS, ESSE, điểm đến phổ biến là Canada, Úc, Malaysia, UAE, Israel, cho thấy nhu cầu tiêu thụ mặt hàng này vẫn cao trên toàn cầu.
Đáng lo ngại là thủ đoạn vi phạm ngày càng tinh vi, như cất giấu thuốc lá trong bồn cầu thép, ghế sofa, giường xếp, gạch lát nền… hoặc khai sai tên hàng hóa để né tránh kiểm tra. Một số lô hàng còn được ngụy trang dưới hình thức hàng quá cảnh nhằm tránh sự kiểm soát chặt chẽ của lực lượng chức năng.
Trước tình hình này, Cục Hải quan khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị nghiệp vụ, công an, biên phòng và kiểm soát rủi ro để phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, đảm bảo môi trường thương mại lành mạnh và thực thi nghiêm pháp luật.