Bộ Tư pháp phân định thẩm quyền, trình tự, thủ tục đăng ký hộ tịch

Phân định thẩm quyền, trình tự, thủ tục đăng ký hộ tịch. (Ảnh minh họa)

Thông tư 08/2025/TT-BTP mới ban hành, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm 2025, hứa hẹn mang đến những thay đổi đáng kể trong việc phân định thẩm quyền và quy trình đăng ký hộ tịch tại cấp xã.

Quy định này nhằm mục tiêu đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường sự thuận tiện cho người dân thông qua việc phân cấp một số nhiệm vụ vốn trước đây do các cấp cao hơn thực hiện.

Thông tư mới quy định chi tiết việc phân định thẩm quyền, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ, trình tự, thủ tục khi tổ chức chính quyền hai cấp, cũng như phân cấp và quy trình thực hiện một số nhiệm vụ của các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp.

Đồng thời, Thông tư cũng ban hành các biểu mẫu chuẩn cho việc thực hiện thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp.

Điểm nổi bật của Thông tư là việc mở rộng thẩm quyền cho Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn (UBND cấp xã) trong việc thực hiện đăng ký hộ tịch.

Theo đó, UBND cấp xã sẽ thực hiện thẩm quyền đăng ký hộ tịch theo quy định tại các khoản cụ thể của Thông tư số 04/2020/TT-BTP (Thông tư của Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định chi tiết thi hành Luật Hộ tịch và Nghị định số 123/2015/NĐ-CP, đã được sửa đổi, bổ sung vào các năm 2022 và 2024).

UBND cấp xã sẽ tiếp nhận và giải quyết các việc đăng ký hộ tịch này theo trình tự, thủ tục quy định tại Điều 5 của Nghị định số 120/2025/NĐ-CP (Nghị định của Chính phủ quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp) cùng các quy định liên quan tại Thông tư số 04/2020/TT-BTP.

Một thay đổi quan trọng khác là việc chuyển giao nhiều nhiệm vụ trước đây thuộc thẩm quyền của UBND cấp huyện và Phòng Tư pháp cấp huyện cho UBND cấp xã và công chức tư pháp - hộ tịch.

Điều này nhằm đưa dịch vụ công đến gần dân hơn, nâng cao hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính tại cơ sở.

Đặc biệt, Thông tư cũng khuyến khích ứng dụng công nghệ số trong việc tiếp nhận hồ sơ. Người dân khi yêu cầu đăng ký hộ tịch có thể nộp bản sao được chứng thực, bản sao từ sổ gốc, bản chụp kèm bản chính, hoặc bản điện tử của các giấy tờ, bao gồm cả giấy tờ được tích hợp, hiển thị trên Ứng dụng định danh điện tử Quốc gia (VNeID).

Để tạo thuận lợi tối đa, trong trường hợp người yêu cầu nộp bản chụp kèm bản chính, cán bộ tiếp nhận sẽ có trách nhiệm kiểm tra, đối chiếu và ký xác nhận mà không được yêu cầu nộp bản sao giấy tờ đó.

Tương tự, đối với giấy tờ xuất trình, cán bộ sẽ kiểm tra, đối chiếu, ghi lại thông tin hoặc chụp lại để lưu hồ sơ và trả lại bản chính ngay cho người dân, không yêu cầu nộp bản sao hay bản chụp.

Đối với thủ tục đăng ký kết hôn và đăng ký lại kết hôn, Thông tư quy định rõ cả hai bên nam, nữ đều phải có mặt khi trả kết quả.

Cán bộ trả kết quả sẽ có trách nhiệm hướng dẫn hai bên kiểm tra kỹ nội dung Giấy chứng nhận kết hôn và Sổ đăng ký kết hôn.

Nếu nội dung đã đúng và phù hợp với hồ sơ, hai bên sẽ ký, ghi rõ họ tên vào cả Giấy chứng nhận kết hôn và Sổ đăng ký kết hôn dưới sự hướng dẫn của cán bộ.

Với những quy định mới này, Thông tư được kỳ vọng sẽ góp phần hiện đại hóa và phân cấp mạnh mẽ công tác quản lý hộ tịch tại Việt Nam, mang lại trải nghiệm thuận tiện và hiệu quả hơn cho người dân kể từ tháng tới.