Sai phạm về khai thác khoáng sản, Tuấn "Thần đèn"sẽ bị xử lý những tội danh gì?

Mới đây, cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố Nguyễn Anh Tuấn (SN 1974, quê Thanh Hóa, thường được gọi là Tuấn "thần đèn") và 6 bị can liên quan sai phạm khai thác khoáng sản xảy ra tại Công ty ALMA và các đơn vị liên quan.

Nguyễn Anh Tuấn, tức Tuấn "Thần Đèn" (Ảnh: Bộ Công an).

Trong số các bị can, Nguyễn Anh Tuấn bị khởi tố về hai tội danh: Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên và Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.

Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu đã làm rõ: Nguyễn Anh Tuấn thành lập, điều hành hoạt động hàng chục doanh nghiệp, được UBND tỉnh Thanh Hóa cấp Giấy phép khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.

Các bị can còn lại trong vụ án (Ảnh: Bộ Công an).

Tuấn đã chỉ đạo các đối tượng liên quan tổ chức khai thác ngoài phạm vi được cấp phép, vượt công suất theo quy định của giấy phép với tổng khối lượng đặc biệt lớn; kê khai, báo cáo không đúng khối lượng khai thác, giá trị mua bán khoáng sản, để ngoài sổ sách, che giấu cơ quan chức năng một phần doanh thu thực tế từ việc tiêu thụ khoáng sản, gây thiệt hại rất nghiêm trọng tài sản Nhà nước.

Cục Cảnh sát Điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu đang tiếp tục củng cố tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của các bị can đã khởi tố, đồng thời mở rộng điều tra làm rõ xử lý toàn diện, triệt để đối với hành vi sai phạm có tổ chức của Nguyễn Anh Tuấn và các cá nhân liên quan; xác minh, kê biên, phong tỏa, phục vụ thu hồi triệt để tài sản cho Nhà nước.

Liên quan đến sự việc trên, trao đổi với PV báo Pháp luật Việt Nam, TS.LS Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết: Hai tội danh mà Nguyễn Anh Tuấn bị khởi tố đều là các tội danh liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp, thuộc nhóm tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế mức hình phạt là phạt tiền và tù có thời hạn. Tội danh về khai thác tài nguyên có thể xử lý đối với cả cá nhân và pháp nhân thương mại.

Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường.

Theo TS.LS Đặng Văn Cường, theo quy định của pháp luật thì các mỏ cát, bỏ đá, mỏ đất... là tài nguyên thiên nhiên, có sự quản lý chặt chẽ của nhà nước bằng pháp luật mà trực tiếp nhất là luật khoáng sản.

Doanh nghiệp được cấp phép khai thác khoáng sản trên cơ sở đánh giá tác động môi trường, trữ lượng, quy hoạch và các quy định của pháp luật khác về luật khoáng sản.

Doanh nghiệp được cấp phép khai thác thì phải khai thác đúng giấy phép, đúng trữ lượng, phải tuân thủ các quy định về khai thác khoáng sản để đảm bảo an toàn, bảo vệ môi trường.

Theo xác minh của cơ quan điều tra thì doanh nghiệp này được cấp quyền khai thác nhưng bị can đã khai thác vượt quá công suất mà pháp luật cho phép, đây là hành vi vi phạm về khai thác tài nguyên, nếu thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng trở lên thì hành vi cấu thành tội phạm theo quy định tại điều 227 bộ luật hình sự.

"Tội vi phạm quy định về khai thác tài nguyên có mức hình phạt cao nhất tới 07 năm tù", TS.LS Đặng Văn Cường cho hay,

Cũng theo ông Cường, trường hợp khởi tố đối với pháp nhân thương mại phạm tội thì pháp nhân thương mại có thể bị phạt tới 7.000.000.000 đồng, bị đình chỉ hoạt động đến sáu tháng và có thể còn bị cấm huy động vốn...

"Để buộc tội đối với các bị can về tội danh này thì cơ quan tiến hành tố tụng sẽ thu thập các tài liệu chứng cứ để chứng minh các bị can vi phạm luật khoáng sản đến mức phải bị xử lý hình sự.

Hành vi vi phạm có thể là khai thác vượt quá công suất ghi trong giấy phép, thu lợi bất chính với số tiền từ 100.000.000 đồng trở lên.

Việc chứng minh tội phạm sẽ căn cứ vào giấy phép hoạt động khoáng sản, hồ sơ pháp lý của doanh nghiệp, đặc biệt là trữ lượng và công suất thiết kế, trên cơ sở xác minh trên thực địa và giám định, định giá về hiện trạng khai thác cũng như là giá trị của khoáng sản khai thác vượt quá công suất cho phép", TS.LS Đặng Văn Cường nói.

Với tội Vi phạm về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, TS.LS Đặng Văn Cường cho rằng: Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện một trong những hành vi sau đây, gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

Giả mạo, khai man, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác giả mạo, khai man, tẩy xóa tài liệu kế toán; Dụ dỗ, thỏa thuận hoặc ép buộc người khác cung cấp, xác nhận thông tin, số liệu kế toán sai sự thật; Để ngoài sổ kế toán tài sản của đơn vị kế toán hoặc tài sản liên quan đến đơn vị kế toán... “Phạm tội gây thiệt hại 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm.”

"Để buộc tội các bị can về tội danh này thì cơ quan tiến hành tố tụng sẽ thu thập các tài liệu chứng cứ để chứng minh có hành vi vi phạm về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, thể hiện qua hoạt động khai thác, mua bán khoáng sản, thông qua hệ thống sổ sách hóa đơn chứng từ và các chứng cứ khác mà cơ quan điều tra đã thu thập được. Mức hình phạt cao nhất của tội danh này có thể tới 20 năm tù", TS.LS Đặng Văn Cường cho biết.

Ngoài ra, TS.LS Đặng Văn Cường cũng cho hay: Đây là các tội danh thuộc nhóm tội phạm về kinh tế, chính sách hình sự quy định xử lý các tội danh này để đảm bảo trật tự quản lý kinh tế, đảm bảo công bằng xã hội, xử lý đối với các cá nhân, doanh nghiệp vi phạm trong kinh doanh pháp luật cũng khuyến khích người vi phạm khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại, nộp lại số tiền, tài sản thu lợi bất chính.

Bởi vậy, trong trường hợp quá trình tố tụng mà các bị can bị cáo thành khẩn khai báo, tự nguyện bồi thường khắc phục hậu quả thì cũng là tình tiết giảm nhẹ đáng kể trách nhiệm hình sự khi tòa án lượng hình.