Trung thực là chìa khóa Pháp luật hiện hành quy định rõ nguyên tắc “tự khai – tự nộp – tự chịu trách nhiệm”. Nếu đã tham gia hoạt động kinh doanh, dù là lớn hay nhỏ, có giấy phép hay chưa, hãy chủ động kê khai thuế trung thực.
Trong những năm gần đây, công tác quản lý thuế đối với hộ cá nhân kinh doanh ngày càng được siết chặt, minh bạch và đồng bộ hơn.
Tuy nhiên, vẫn còn không ít người dân thắc mắc hoặc hiểu chưa đúng về trách nhiệm kê khai thuế.
 |
| Ảnh: Minh hoạ |
Dưới đây là những thông tin quan trọng mà hộ kinh doanh cá thể cần nắm rõ, đặc biệt trong bối cảnh quy định mới có hiệu lực từ năm 2025 và 2026.
Những thắc mắc thường gặp về kê khai thuế đối với hộ kinh doanh
1. Ai phải kê khai thuế?
Dù đã đăng ký hay chưa đăng ký giấy phép kinh doanh, mọi cá nhân có hoạt động kinh doanh đều được đưa vào diện quản lý thuế.
Tuy nhiên, pháp luật yêu cầu rõ: Đã kinh doanh thì phải đăng ký giấy phép và thực hiện nghĩa vụ kê khai thuế để đảm bảo công bằng và đúng quy định.
2. Ai là đối tượng nộp thuế?
Từ năm 2025: Hộ cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên phải nộp thuế. • Từ năm 2026: Ngưỡng này tăng lên 200 triệu đồng/năm.
Các hộ có doanh thu thấp hơn được xếp vào diện thu nhập thấp, không phải nộp thuế nhưng vẫn phải kê khai thuế đầy đủ.
3. Thuế tính như thế nào?
Có phải là trên lợi nhuận không? Không. Thuế hiện được tính trực tiếp trên doanh thu, không phân biệt đã thu tiền hay chưa.
Do hộ kinh doanh cá thể chưa đủ điều kiện để mở sổ sách kế toán, chứng từ hạch toán chi phí, nên cơ quan thuế không thể căn cứ vào lợi nhuận mà tạm thời căn cứ vào doanh thu.
Mức thuế suất cụ thể như sau (tham khảo Thông tư 40/2021/TT-BTC): Ngành nghề Thuế suất (%) Thương mại 1.5% Dịch vụ gắn với hàng hóa 4.5% Dịch vụ không gắn với hàng hóa 7% Cho thuê tài sản 10% Một số dịch vụ khác 2% 4.
Khai thấp doanh thu để né thuế có được không? Không.
Đây là hành vi gian dối trốn thuế và sẽ bị xử lý nghiêm: Bị truy thu số thuế khai thiếu; Phạt 20% số tiền thuế thiếu; Tính tiền chậm nộp 0,03% mỗi ngày; Trường hợp nghiêm trọng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Hiện đã có nhiều vụ việc chuyển hồ sơ sang công an do trốn thuế với số tiền lớn.
Cơ quan thuế đối chiếu doanh thu như thế nào?
Không ít người tưởng rằng nếu nhận tiền mặt, không qua chuyển khoản thì sẽ “giấu” được doanh thu.
Thực tế, cơ quan thuế có nhiều cách để đối chiếu và xác minh doanh thu thực tế của hộ kinh doanh:
1. Kiểm tra dòng tiền cá nhân qua ngân hàng (khi có dấu hiệu nghi ngờ trốn thuế).
2. Thu thập dữ liệu giao nhận từ các đơn vị vận chuyển như: Giao hàng tiết kiệm, Viettel Post, Giao hàng nhanh…
3. Làm việc với các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, TikTok Shop… để xác minh doanh thu.
4. Đối chiếu hóa đơn điện tử đầu vào – đầu ra: Nếu mua vào lớn, bán ra thấp → bị coi là rủi ro cần kiểm tra.
5. Quan sát thực tế tại cơ sở kinh doanh: Khảo sát trực tiếp vị trí, lượng khách, bảng giá, quy mô, chi phí điện nước, thuê mặt bằng, nhân công… để ước tính doanh thu.
Vì thế, trung thực là chìa khóa Pháp luật hiện hành quy định rõ nguyên tắc “tự khai – tự nộp – tự chịu trách nhiệm”. Nếu đã tham gia hoạt động kinh doanh, dù là lớn hay nhỏ, có giấy phép hay chưa, hãy chủ động kê khai trung thực.
Tránh việc cố tình khai gian doanh thu hoặc “né” kê khai, bởi rủi ro về pháp lý là rất lớn, thậm chí ảnh hưởng đến cả danh dự, uy tín và gia đình. Kinh doanh là để phát triển. Trung thực với thuế là để bền vững.