Tránh ngộ độc thực phẩm tập thể: Phải có người quản lý, giám sát từ đầu đến cuối

Xác minh và xử lý vụ nghi ngờ ngộ độc thực phẩm tại Bắc Kạn

Bắc Kạn: Điều tra nguyên nhân vụ 5 người nghi ngộ độc tại quán lẩu Chiêm Còi

Câu chuyện vệ sinh an toàn thực phẩm với diễn biến phức tạp

Thời gian qua, liên tiếp nhiều vụ ngộ độc thực phẩm đã xảy ra ở một số địa phương trên cả nước khiến dư luận lo lắng. Qua đó có thể thấy, ATVSTP không phải là vấn đề mới nhưng vẫn luôn là câu chuyện nhức nhối và diễn biến phức tạp.

Một trong những vụ ngộ độc thực phẩm gây xôn xao dư luận là vụ hơn 300 người bị do ngộ độc phải nhập viện điều trị sau khi ăn bánh mì Phượng ở thành phố Hội An (Quảng Nam). Cơ sở này đã vi phạm các điều kiện về vệ sinh an toàn thực phẩm; khu vực sơ chế chưa đảm bảo vệ sinh, chưa phân biệt giữa khu vực bảo quản nguyên liệu, thực phẩm, khu vực sơ chế, chế biến và khu vực khác; không có dụng cụ thu gom, chứa đựng rác thải, chất thải đảm bảo vệ sinh. Các dụng cụ sơ chế, chế biến chưa đảm bảo vệ sinh.

Thức ăn nghi ngờ ngộ độc là bánh mì gồm: pate, thịt xíu, xíu mại, rau răm, rau húng, hành, xà lách, sốt trứng gà tươi, dưa leo, đu đủ chua, chả heo…

Mới đây nhất, là vụ ngộ độc hàng loạt xảy ra đêm 29/9 do ăn bánh ngọt trong tiệc liên hoan trung thu tại một chung cư ở TP.HCM. Hậu quả khiến 1 em nhỏ tử vong.

Trước đó, từ ngày 25/8 đến 9/9, trên địa bàn tỉnh Điện Biên liên tục xảy ra 5 vụ ngộ độc thực phẩm với 46 ca mắc và 1 ca mắc đơn lẻ, xảy ra tại các huyện: Điện Biên Đông, Tủa Chùa, Điện Biên và thành phố Điện Biên Phủ. Nguyên nhân vụ ngộ độc được kết luận là do những người này đã ăn bún có nhiễm vi sinh vật.

Những lưu ý để phòng, tránh ngộ độc

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, ngộ độc thực phẩm rất dễ xảy ra, đặc biệt là các bếp ăn phục vụ đông người.

Đây là vấn đề muôn thuở, xảy ra từ gia đình, nhà trường và ngoài xã hội. Các vụ ngộ độc tập thể, ngộ độc ở trường học luôn là tâm điểm gây xôn xao dư luận và gây bức xúc cho xã hội.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho hay, vi khuẩn gây ra chất độc luôn có trong môi trường sống xung quanh chúng ta và có nhiều yếu tố gây tổn hại đến sức khỏe. Với những bữa ăn tập thể, những bếp ăn đông người, hầu hết thức ăn được nhà cung cấp mua về dự trữ trong kho để cung cấp cho các bếp ăn. Vì mua sẵn với số lượng lớn nên mua ồ ạt, không chọn lọc, cùng với thời gian bảo quản kéo dài nên nguy cơ nhiễm khuẩn thực phẩm là rất lớn.

Thực phẩm có nhiều nguồn nhiễm độc khác nhau. Ngay sau khi ăn xong mà bị đau bụng, nôn mửa là đã nhiễm độc tố của vi sinh vật do quá trình bảo quản thực phẩm.

“Bếp ăn càng đông người thì lượng thực phẩm cần mua và dự trữ càng lớn. Trong quá trình dự trữ có 2 giai đoạn, dự trữ của người cung cấp thực phẩm và dự trữ của cơ sở nấu ăn. Nếu không bảo quản đúng cách, đúng tiêu chuẩn thì nguy cơ thực phẩm bị nhiễm độc là rất lớn, đặc biệt là các thực phẩm giàu protein như thịt, cá. Ngoài ra, càng nhiều món ăn thì số người tham gia chuẩn bị càng lớn, vì vậy không loại trừ khả năng chính bản thân người nấu ăn ấy gây nhiễm bẩn cho thực phẩm, thức ăn, từ đó làm tăng nguy cơ ngộ độc”, ông Nguyễn Duy Thịnh nói.

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh khuyến cáo, với các bữa ăn đông người cần lưu ý các khâu: lựa chọn thực phẩm, nhà cung ứng sản phẩm; công tác vệ sinh trong tiêu dùng; người tham gia bếp ăn phải bảo đảm các điều kiện an toàn vệ sinh, bảo quản thực phẩm, dụng cụ chế biến…

Các bếp ăn tập thể thì phải có người chủ trò đứng ra tổ chức, phải có ban tổ chức và chịu trách nhiệm quản lý từ đầu đến cuối, kiểm tra từng khâu một. Bếp ăn tập thể đã có quy định của Bộ Y tế và cụ thể là của Cục an toàn vệ sinh thực phẩm, quy định tiêu chuẩn của bếp ăn tập thể như thế nào, cách làm như thế nào để đạt quy chuẩn của Bộ. Bên cạnh đó, phải có bếp trưởng đứng ra nấu nướng, làm nhiệm vụ tổ chức bữa ăn, phải có trách nhiệm trước cơ quan chức năng, kiểm tra chi tiết quá trình nấu ăn, tuyển chọn nguyên liệu, tránh để xảy ra những sự việc đáng tiếc, ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Các chuyên gia y tế cũng đưa ra lời khuyên, sau khi người bệnh ăn thực phẩm hoặc đồ uống bị ô nhiễm, có thể mất vài giờ hoặc vài ngày trước khi xuất hiện các triệu chứng. Nếu gặp các triệu chứng ngộ độc thực phẩm như tiêu chảy hoặc nôn mửa, hãy uống nhiều nước để tránh mất nước. Lưu ý, không tự ý sử dụng thuốc cầm tiêu chảy, thuốc chống nôn, thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Việc cần làm trước tiên là bù nước và điện giải cho người bệnh.

Đối với các trường hợp ngộ độc nặng có triệu chứng như đau bụng, ói mửa, tiêu chảy, sốt… cần được nhập viện để điều trị và theo dõi. Bệnh có thể gây nguy hại đến sức khỏe con người nếu không được điều trị kịp thời.

Để phòng ngộ độc thực phẩm, cần cẩn thận trong khâu chọn lựa và chế biến thực phẩm; chọn mua những thực phẩm tươi sống, còn hạn sử dụng, có xuất xứ rõ ràng.

Bảo quản thực phẩm ở nhiệt độ phù hợp, không để lẫn thực phẩm sống với thức ăn chín; ăn uống hợp vệ sinh (không ăn thức ăn sống, hay nấu chưa kỹ, không ăn thức ăn để qua đêm; đảm bảo dụng cụ chế biến thức ăn cũng như nơi chế biến thức ăn sạch sẽ.