Cứu giúp người bị TNGT là hành động đẹp, tạo ra một tấm gương sáng, khích lệ tinh thần tương thân tương ái, đùm bọc lẫn nhau, giúp cuộc sống trở nên ý nghĩa và tràn đầy hy vọng hơn.
Hành động cứu người bị nạn đã lay động hàng triệu trái tim
Trong cuộc sống hiện đại, mỗi ngày chúng ta đều chứng kiến những tai nạn bất ngờ có thể cướp đi sinh mạng của con người trong tích tắc.
Nhưng cũng chính trong những khoảnh khắc sinh tử ấy, tinh thần nghĩa hiệp và lòng dũng cảm của con người lại tỏa sáng.
Hành động dũng cảm, kịp thời khi chứng kiến - gọi cấp cứu - sơ cứu đúng cách đã giúp người bị TNGT thoát khỏi “lưỡi hái tử thần”, không chỉ cứu người mà còn lan truyền thông điệp mạnh mẽ về trách nhiệm với xã hội.
Thời gian qua, nhiều đơn vị, địa phương đã tổ chức khen thưởng những “người hùng” cứu người gặp nạn nhằm lan tỏa năng lượng tích cực, truyền cảm hứng và động lực cho những người xung quanh.
 |
| Thuyền viên tàu Hải Nam 39 (Quốc tịch Việt Nam), cứu ông Phạm Duy Quang ở đặc khu Lý Sơn, Quảng Ngãi - là một trong 3 người lênh đênh trên biển gần 48 giờ. Ảnh: Tuyết Linh |
Như mới đây, ngày 15/11, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang ký quyết định tặng bằng khen cho 10 tập thể và 2 cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong công tác cứu hộ, cứu nạn 3 người trôi dạt 48h giữa bão biển và được cứu sống thần kỳ.
Hay UBND TP HCM khen thưởng đột xuất ông Hà Thanh Toàn (1953) trú tại tổ dân phố 1 phường Ngọc Xuân (TP) vì đã không quản ngại nguy hiểm lao xuống dòng nước cứu người.
UBND TP Thủ Đức, TP HCM cũng tổ chức lễ tuyên dương, khen thưởng các cá nhân có hành động dũng cảm cứu người trong vụ TNGT liên hoàn ở cầu Phú Mỹ xảy ra hôm 8/8/2025. Năm cá nhân được tuyên dương, khen thưởng gồm: ông Mai Lê Duy Quang (ngụ TP Thủ Đức), ông Nguyễn Hoàng Trường (ngụ TP Thủ Đức), ông Vũ Thanh Tùng (ngụ Gia Lai), ông Lee Geumho (quốc tịch Hàn Quốc, hiện đang sống tại quận 7) và ông Đặng Bính Quang (quận 7).
Những hành động đẹp cứu người bị nạn là biểu tượng sáng ngời của lòng nhân ái và trách nhiệm với cộng đồng. Trong khoảnh khắc nguy hiểm, cứu giúp người bị nạn đã minh chứng cho phẩm chất cao đẹp của con người Việt Nam.
 |
| Lãnh đạo TP HCM trao hoa, bằng khen cho 5 cá nhân có hành động dũng cảm cứu người trong vụ TNGT ở chân cầu Phú Mỹ ngày 8/8. |
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội TP Hải Phòng) đã rất xúc động và trân trọng những con người dũng cảm lao vào hiểm nguy để cứu giúp người khác trong lúc hoạn nạn.
Những hành động đó cho thấy tinh thần nhân văn, nghĩa hiệp, vốn là giá trị truyền thống lâu đời của dân tộc ta.
Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại đôi khi làm con người trở nên vội vã, vô cảm hơn, thì việc xuất hiện những “người hùng bình dị” như vậy càng trở thành những điểm sáng quý giá.
Theo nữ đại biểu này, cứu người trong tình thế nguy hiểm không chỉ cần lòng tốt, mà còn cần bản lĩnh, sự can đảm và đôi khi là chấp nhận rủi ro cho chính bản thân mình.
“Mỗi hành động như thế không chỉ cứu một mạng người, mà còn góp phần lan tỏa năng lượng tích cực, khơi dậy niềm tin vào sự tử tế trong xã hội.
Chính họ đã nhắc nhở tất cả chúng ta rằng, một xã hội văn minh không chỉ được đo bằng các chỉ số kinh tế, mà còn được đo bằng mức độ sẻ chia, nhân ái giữa con người với con người” – đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nhận định.
Khen thưởng không phải để “trả công”
Lan tỏa hành động cứu người là lan tỏa ý thức, kiến thức và tình người còn mãi. Nhiều chuyên gia kiến nghị các địa phương cần tuyên dương, khen thưởng kịp thời các cá nhân, tổ chức đã cứu giúp người bị TNGT nói riêng, người gặp nạn nói chung.
Vì đây là hình thức rất tốt để ghi nhận, tôn vinh, lan tỏa, đồng thời là chỗ dựa tinh thần cho những nghĩa cử cao đẹp. Khi nhìn, đọc và cảm nhận các tấm gương đó, mỗi người sẽ tự điều chỉnh hành vi, nhận thức cho phù hợp hơn.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, việc tôn vinh, khen thưởng kịp thời những người cứu giúp người khác lúc hoạn nạn là vô cùng cần thiết.
Khen thưởng không phải để “trả công”, mà là sự ghi nhận xứng đáng và là cách lan tỏa những hành động đẹp trong cộng đồng.
Bà Việt Nga đề xuất một phương án để khen thưởng kịp thời. Thứ nhất, cần có cơ chế khen thưởng nhanh, kịp thời.
Các địa phương, đơn vị chức năng khi nắm được thông tin về những hành động dũng cảm cứu người phải chủ động xác minh và biểu dương ngay. Việc kịp thời ghi nhận sẽ tạo sức lan tỏa mạnh hơn và thể hiện sự trân trọng của chính quyền đối với những giá trị tốt đẹp trong xã hội.
Thứ hai, cần đưa những tấm gương này vào hệ thống thi đua, khen thưởng của địa phương và các tổ chức đoàn thể.
Không chỉ dừng ở giấy khen, có thể xem xét đề nghị cấp cao hơn khen thưởng đối với những trường hợp đặc biệt dũng cảm, cứu nhiều người hoặc trong điều kiện đặc biệt nguy hiểm.
 |
| Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga. (Ảnh: NVCC) |
Thứ ba, cần truyền thông rộng rãi, nhân lên những câu chuyện đẹp. Các cơ quan báo chí, Đoàn thanh niên, Mặt trận Tổ quốc và các hội đoàn thể có thể phối hợp kể lại những câu chuyện này một cách nhân văn, chân thực; Bởi mỗi hành động đẹp được lan tỏa sẽ có tác dụng giáo dục cộng đồng rất lớn, nhất là với giới trẻ.
Thứ tư, cần có hình thức hỗ trợ cần thiết đối với “người hùng” gặp rủi ro sức khỏe hoặc thiệt hại khi tham gia cứu nạn.
Đã có những người bị thương, thậm chí hy sinh khi cứu người. Những trường hợp này cần được quan tâm đặc biệt, có chính sách hỗ trợ phù hợp từ chính quyền và cộng đồng.
Đại biểu Việt Nga tin rằng, khi xã hội biết trân trọng đúng mức những hành động tử tế, chúng ta sẽ ngày càng có thêm nhiều người sẵn sàng giúp đỡ nhau trong lúc hoạn nạn. Và chính những con người bình dị đó tạo nên sức mạnh nhân văn bền vững của đất nước.
Xây dựng chính sách dựa trên 3 trụ cột
Dưới góc nhìn văn hóa, PGS.TS Đinh Thị Vân Chi - nguyên Phó Hiệu trưởng trường Đại học Văn hóa Hà Nội cho rằng, những “người hùng” dũng cảm cứu người bị nạn có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh xã hội hiện nay.
Họ không chỉ thể hiện lòng nhân ái – một giá trị truyền thống của người Việt, mà còn cho thấy bản lĩnh công dân hiện đại: dám hành động, dám chịu trách nhiệm trước cộng đồng.
Hơn nữa, trong khi xã hội đang xuất hiện không ít biểu hiện thờ ơ, vô cảm, và nhiều người dù muốn giúp cũng ngần ngại vì lo sợ rủi ro pháp lý hay bị liên lụy, thì hành động can đảm của họ càng trở nên nổi bật và đáng trân trọng hơn nhiều.
Chính họ đã khôi phục niềm tin xã hội, tạo ra chuẩn mực ứng xử mới trong không gian công cộng và trở thành nguồn năng lượng tích cực giúp nuôi dưỡng đạo đức cộng đồng.
Để những hành động cứu người được tôn vinh và lan tỏa rộng rãi trong xã hội, theo vị chuyên gia này, cần tạo nên nguồn năng lượng tích cực, thúc đẩy người dân tham gia thực hiện những hành động đẹp tương tự khi có cơ hội, xây dựng một chính sách dựa trên 3 trụ cột: Tôn vinh người làm điều tốt; Bảo vệ họ khỏi rủi ro; Lan tỏa hành động đẹp trở thành chuẩn mực ứng xử của cộng đồng.
Về tôn vinh người làm điều tốt, cần tập trung vào việc ghi nhận kịp thời – công bằng – nhất quán. Theo đó, chuẩn hóa tiêu chí khen thưởng bằng một Bộ tiêu chí quốc gia về hành động đẹp, trong đó, các nhóm tiêu chí tập trung xác định: Mức độ nguy hiểm đối với người cứu giúp; Kết quả cứu giúp (cứu sống, hỗ trợ ban đầu, hạn chế hậu quả); Tinh thần tự nguyện, không vụ lợi; Tác động tích cực, lan tỏa xã hội. Đây là nền tảng quan trọng để tạo chuẩn chung cho địa phương, sở ngành; Giảm tình trạng “bất nhất trong khen thưởng”.
Bên cạnh đó, có cơ chế khen thưởng nhanh: Xác minh trong 24h, trao khen thưởng cấp phường/xã trong 3–5 ngày; Cấp tỉnh/thành khen ngay trong tuần. Cơ chế này sẽ tăng tính kịp thời, tăng hiệu ứng truyền thông tích cực. Ngoài ra, Lễ tôn vinh thường niên “Công dân tử tế” nhằm vinh danh những cá nhân tiêu biểu, tạo hình mẫu xã hội.
 |
| PGS.TS Đinh Thị Vân Chi. (Ảnh: Linh Nguyên) |
Về bảo vệ họ khỏi rủi ro, cần đảm bảo người cứu giúp không bị rủi ro pháp lý – sức khỏe – kinh tế bằng cách xây dựng Cơ chế miễn trừ trách nhiệm trong tình huống cứu nạn khẩn cấp.
Xây dựng Quỹ/Chương trình “Công dân dũng cảm” cấp tỉnh hoặc cấp Quốc gia nhằm bảo vệ và hỗ trợ những người có hành động cứu người nhưng gặp rủi ro (tai nạn, chấn thương, pháp lý).
Về lan tỏa trong xã hội, cũng theo nguyên Phó Hiệu trưởng trường Đại học Văn hóa Hà Nội, cần truyền thông chính thống – bài bản. Theo đó, các cơ quan báo chí, Đài PT-TH địa phương có thể thực hiện cuyên mục “Người tốt – Việc tốt” theo tuần; Series phóng sự ngắn về các trường hợp cứu người tiêu biểu; Truyền thông trên mạng xã hội chính thống của TP; Phối hợp với các mạng xã hội để lan tỏa đúng – tránh biến tấu câu chuyện sai lệch.
Đồng thời, giáo dục đạo đức công dân và kỹ năng ứng phó. Ở trường học, khu dân cư, đô thị thông minh, kết hợp với lực lượng công an – y tế – phòng cháy chữa cháy: Tập huấn kỹ năng sơ cứu cơ bản; Bài học về đạo đức công dân và hành động trong tình huống khẩn cấp; Thực hành tình huống mô phỏng tại trường học, khu dân cư.
Thiết lập “chuẩn ứng xử công cộng khi gặp tai nạn”: Khuyến nghị Bộ VHTTDL nghiên cứu bộ chuẩn mực văn hóa ứng xử khi gặp tình huống tai nạn trong không gian công cộng. Đặc biệt, đề xuất Quốc hội xem xét xây dựng Luật hoặc các Chương riêng về “Bảo vệ người hành động vì cộng đồng” trong các Bộ Luật phù hợp.
Có thể thấy được, hành động cứu người là lòng tốt không bao giờ bị lãng quên và được nhiều người biết đến, trở thành những câu chuyện truyền cảm hứng cho thế hệ sau.
Mỗi nghĩa cử cao đẹp đều xứng đáng được tôn vinh, lan tỏa để xây dựng xã hội biết quan tâm, chia sẻ và đặc biệt, hướng đến nhiều giá trị nhân văn tốt đẹp hơn.
Tags:
