Mô hình “ăn chia” giúp tài xế, hướng dẫn viên có thêm thu nhập, nhà hàng tăng lượt khách.
Lâu nay, việc các nhà hàng chi tiền cho tài xế, hướng dẫn viên…để đưa khách vào nhằm đảm bảo doanh số, tăng lượng khách không còn xa lạ.
Tại các thành phố du lịch trọng điểm như TP HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, Huế, Phú Quốc, Ninh Bình… thì nó còn được xem như là một luật ngầm “cộng sinh” giữa tài xế - nhà hàng - hướng dẫn viên đã và đang âm thầm tồn tại.
Mới đây, vụ 5 người ăn bún hết 810 nghìn đồng ở Hạ Long - gần 150 nghìn đồng/bát, chủ nhà hàng đã thừa nhận việc chi hoa hồng cho tài xế chở khách đến.
Cơ quan chức năng cũng đã ra quyết định xử phạt đối với chủ nhà hàng trên.
 |
| Xử phạt nhà hàng vụ "5 người ăn bún hết 810.000 đồng". |
Nhưng đấy chỉ là một phần rất nhỏ trong “bề nổi của tảng băng chìm”, khi mà trong các tour du lịch, không hiếm trường hợp tài xế hoặc hướng dẫn viên đưa khách tới các nhà hàng, quán ăn “ruột”.
Những nơi này thường chi hoa hồng cao từ 10 đến 40%, dựa trên tổng hóa đơn hoặc theo đầu khách gọi nôm na là “tiền cà phê”.
Trong những ngày đầu tháng 6, báo PLVN nhiều lần nhận được những thông tin về trình trạng cạnh tranh không lành mạnh, khi mà nhiều nhà hàng ở khu vực đường tránh của tỉnh Ninh Bình sẵn sàng chi hoa hồng đậm cho tài xế, hướng dẫn viên, người dẫn đoàn để nhằm lôi kéo khách.
Để có cái nhìn khách quan hơn về sự việc trên, PV đã có nhiều ngày khảo sát, tìm hiểu nhiều nhà hàng trên khu vực đường tránh Ninh Bình, theo đó đã có thời điểm mức chi hoa hồng của các cơ sở ăn uống là 20 - 25% trên tổng tiêu dùng của mỗi hóa đơn, còn đối với hoá đơn mua hàng thì hoa hồng được nhận lên đến 30 -35%.
Các nhà hàng, khách sạn lớn, uy tín thì mức chi hoa hồng tương đối thấp, có khi chỉ có chút gọi là thuốc nước cho các bác tài, hướng dẫn viên, người dẫn đoàn.
Không chỉ các cơ sở kinh doanh lớn, ngay cả các cửa hàng kinh doanh đồ ăn sáng, cũng có mức chi hoa hồng cho đội ngũ tài xế là 10.000 đồng/bát hoặc tính theo số khách, thường là 10.000 đồng/khách.
 |
| Mô hình “ăn chia” giúp tài xế, hướng dẫn viên có thêm thu nhập, nhà hàng tăng lượt khách. |
Trong vai tài xế mới vào nghề, còn non kinh nghiệm, PV có cuộc trò chuyện với tài xế có nhiều năm kinh nghiệm chuyên dẫn đoàn khách du lịch, để học hỏi thêm về những “bí kíp” để sống “tốt”, sống “khoẻ” trong nghề này.
Theo đó, tài xế này cho biết, việc các nhà hàng trên cung đường này chi hoa hồng được xem là luật bất thành văn là mối quan hệ cộng sinh.
“Cả đôi bên cùng có lợi, đến nơi mình cứ đặt vấn đề thẳng thắn với họ về % mình nhận lại là bao nhiêu thì họ sẽ đưa ra cho mình con số”, tài xế này nhấn mạnh.
Sau khi nhận được nhiều “mánh khoé” để tân trang cho bản thân trên con đường mưu sinh, PV cũng nhận được những lời tâm sự rất thật, chân tình từ người tài xế này.
Tài xế này thừa nhận, vấn đề chia hoa hồng tuy không phải là điều bắt buộc nhưng được coi như "luật ngầm".
Nhiều nhà hàng ăn uống khuyến khích tài xế đưa khách tới nhiều thêm, sẵn lòng chi để hai bên cùng có lợi.
“Cũng tuỳ từng nhà hàng, khoản chi hoa hồng có thể từ 10 đến 15 %, nhưng cũng có Nhà hàng chịu chi đến 30%, nói chung cứ đưa khách đến là anh em không lo nghĩ gì về khoản tiền bỏ túi riêng”, tài xế này nói.
Tuy nhiên, cũng theo tài xế này, có nhiều nhà hàng họ không vì cái này, họ chỉ cảm ơn bằng bữa cơm, họ không đánh đổi để kinh doanh theo kiểu chộp giật như thế, nhưng cái này mình sẽ không thích, đương nhiên mình sẽ không đưa khách vào những nơi đấy.
Để xác thực về thông tin trên, trong vai là người dẫn đoàn của Công ty, đi khảo sát tìm hiểu trước về các nhà hàng để đưa cán bộ, nhân viên đi du lịch và thưởng thức ẩm thực ở Ninh Bình.
Chúng tôi có đến các nhà hàng C.D.V; H.N; N.D; B.L; A.P; khi đề cập đến, ai đi làm cũng phải có công, việc đứng ra dẫn đoàn đến nghỉ ngơi ăn uống ở các nhà hàng thì liệu chúng tôi có được hưởng % hay không?.
 |
| Nhà hàng chi "hoa hồng" cho tài xế. |
Thì đều được các quản lí ở đây tiết lộ, với mức chi hoa hồng là từ 5 đến 10 % cho dịch vụ ăn uống, còn về hoá đơn mua hàng thì có thể lên đến 30% trên tổng số hoá đơn tiêu dùng của đoàn khách.
Có một điều dễ nhận thấy ở đây, đối với mặt hàng bán ở các các nhà hàng trên, thường có đặc điểm chung, luôn niêm yết mức giá cao hơn so với mặt bằng chung.
Trao đổi với PV, anh Đ. (xin được giấu tên) - Chủ nhà hàng dê trên địa bàn Ninh Bình thẳng thắn chia sẻ, việc chia hoa hồng hay trả tiền cảm ơn cho các tài xế vốn không lạ và đã có từ lâu.
“Nếu nó chỉ dừng lại theo đúng nghĩa là trà thuốc cho tài xế thì sự việc sẽ không nói làm gì.
Tuy nhiên, với mực chi hoa hồng từ 10 đến 30% thì vô hình chung như một sự tiếp tay đẩy những nhà hàng làm ăn chân chính vào thế khó.
Bởi, những tài xế họ sẽ chọn những nhà hàng có hoa hồng cao để đưa khách vào nhằm kiếm lợi nhuận, còn những Nhà hàng kia thì đường nhiên là không, nó tạo nên sự cạnh tranh không lành mạnh, vô hình chung làm xấu đi bộ mặt du lịch của tỉnh Ninh Bình”, vị này cho nói.
Cũng theo anh Đ. cho hay, bản thân từng được các tài xế đề cập tặng hoa hồng lên để được "ưu ái" dẫn khách tới, nhưng anh này từ chối.
Bởi cửa hàng của anh nếu có cũng chỉ cảm ơn bằng thuốc nước theo đúng nghĩa.
Ngoài ra, anh Đ. cũng mong muốn làm thế nào để tình trạng trên không còn tồn tại, để khi du khách đến Ninh Bình không chỉ một lần mà còn nhiều lần khác, chứ không phải vì hưởng lợi, các tài xế sẽ ưu tiên đưa khách đến những cơ sở chi hoa hồng cao mà không hẳn là những nơi có dịch vụ tốt nhất, làm giảm cơ hội được trải nghiệm du lịch chất lượng của du khách.
“Chỉ vì gánh chi phí hoa hồng đã buộc phải tăng giá thành sản phẩm hoặc cắt giảm chất lượng dịch vụ, dẫn đến việc du khách phải trả mức giá cao hơn nhiều so với giá trị thực, theo kiểu "mỡ nó rán nó", vô hình chung nó tạo ra tâm lý bị lừa dối, làm xấu hình ảnh điểm đến và ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của du lịch địa phương, tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, khiến các đơn vị kinh doanh tử tế, không trả hoa hồng, gặp khó khăn trong việc thu hút khách hàng”, anh Đ. cho biết.
Mô hình “ăn chia” giúp tài xế, hướng dẫn viên có thêm thu nhập, nhà hàng tăng lượt khách.
Nhưng trải nghiệm du lịch bị bóp méo, khách không được chọn theo nhu cầu, mà bị dẫn dắt theo lợi ích.
Làm thế nào để giải được bài toán trên, cần lắm sự vào cuộc của các ngành chức năng tỉnh Ninh Bình, để Ninh Bình mãi luôn là điểm đến hấp dẫn cho mọi du khách.
