Hà Nội: Ẩn ức vụ án cụ bà “Huỷ hoại tài sản” nhà hàng xóm

Căn nhà của gia đình ông Nguyễn Văn H. được xây dựng 4 tầng đã hoàn thiện.

Xuất phát từ mâu thuẫn đất đai

Theo cáo trạng, gia đình bà Trần Thị Quý sinh sống tại địa chỉ số 7 ngõ 158/32 Nguyễn Sơn, phường Bồ Đề, quận Long Biên, TP Hà Nội. Ngày 14/5/2023, bà Quý và con trai là anh Trần Quỳnh Vũ có hành vi xô đổ bức tường bằng gạch tại tầng 2 căn nhà đang xây của gia đình người hàng xóm là ông Nguyễn Văn H. tại địa chỉ số 16A ngõ 158/38 Nguyễn Sơn, phường Bồ Đề, quận Long Biên, TP Hà Nội và có hành vi ném gạch, đất vào người đang trông coi công trình cho ông Nguyễn Văn H. là ông Nguyễn Văn Hoan gây thương tích.

Tại Kết luận giám định tài sản số147/KL-HĐĐGTS ngày 5/8/2023 kết luận: Thiệt hại một phần của ngôi nhà 04 tầng đang xây dựng bị phá gồm 01 bức tường xây bằng gạch đỏ loại đặc xây bằng vữa xi măng dày 110mm diện tích 15m2 có kích thước 5,5m x 2,75m (trong đó bị phá hoàn toàn kích thước 3,9m x 1,07m; phần còn lại bị cong vênh và nứt không tiếp tục sử dụng được, nếu tiếp tục sử dụng sẽ không đảm bảo an toàn), có trị giá là 9.375.000đ.

Tuy nhiên, theo phía gia đình bà Quý, hành động của hai mẹ con bà là hành động bộc phát, xuất phát từ việc bị uy hiếp, dồn nén tinh thần trong suốt một thời gian dài. Cụ thể, tháng 4/2022, gia đình ông Nguyễn Văn H. bắt đầu tiến hành khởi công xây dựng nhà. Trong quá trình xây dựng, ông H. có sang nói với gia đình bà Quý cho đập 01 bức tường chung dài 1m tồn tại giữa hai gia đình (do người chủ cũ xây lại) và 01 bức tường riêng dài 4m của gia đình bà Quý, sau đó ông H. sẽ thực hiện hoàn nguyên lại các bức tường. Gia đình bà Quý không đồng ý và cho rằng “nhà của ai thì nên xây đúng phần đất của người đó”.

Không được sự đồng ý của gia đình bà Quý, nhưng ông H. vẫn tự ý tiến hành đục tường, đào móng, khoét vách căn nhà của gia đình bà Quý và phá cả hai bức tường riêng, chung nói trên. Phát hiện sự việc, gia đình bà Quý ngay lập tức thông báo và có đơn thư gửi UBND phường Bồ Đề. Theo kết luận điều tra thì việc xảy ra mâu thuẫn đất đai giữa hai gia đình đã phát sinh trong quá trình gia đình ông Nguyễn Văn H. xây dựng nhà bên cạnh nhà bà Quý.

Sự việc đã có công văn của UBND phường Bồ Đề yêu cầu ông Nguyễn Văn H. ngừng thi công công trình xây dựng. Nhiều lần Thanh tra xây dựng và Công an đến yêu cầu ông H. chấp hành nghiêm thông báo, nhưng ông H. vẫn chống đối, không chấp hành. Đồng thời cho thợ thi công vào buổi tối và các ngày thứ bảy và chủ nhật nằm đối phó, né tránh lực lượng thanh tra xây dựng, chính quyền.

Gia đình bà Quý đã gửi đơn kêu cứu nhiều nơi, đã lên tận Phòng tiếp công dân gặp trực tiếp lãnh đạo quận Long Biên để kiến nghị và mong chính quyền xem xét giải quyết.

Trong đơn bà Quý cho rằng, việc xây dựng công trình nhà ông H. đã khiến nhà bà bị thấm, dột nứt từ tầng 1 đến tầng 3, mưa to căn nhà bà bị ngấm nước kèm theo những khốn khổ khác. Bà Quý, còn phản ánh gia đình bà còn bị đe dọa, gây gổ. Những căng thẳng khiến bà phải sống trong lo lắng, sợ hãi, mệt mỏi về tinh thần và thể xác. Đặc biệt, sau khi bị truy tố bà quá uất ức và suy nghĩ nhiều dẫn đến việc bà bị nhồi máu não, liệt nửa người, không đi lại được, trí nhớ suy giảm, lúc nhận thức được lúc không. Khốn cùng hơn nữa là cả nhà bà hiện nay phải đi thuê nhà để ở và mong được về căn nhà của mình để sống bình yên.

Bà Quý cảm thấy đau xót khi từ một cán bộ về hưu, lúc ngoài 70 tuổi lại trở thành bị cáo trong vụ án Hủy hoại tài sản. Bà cho rằng, việc quy kết bà về hành vi hủy hoại cả bức tường là chưa khách quan; việc định giá bức tường 9,3 triệu đồng là chưa chính xác.

Các luật sư bào chữa cho bà Quý cũng đưa ra các căn cứ về việc bà có nhiều tình tiết được hưởng theo quy định của pháp luật như người có công với Cách mạng, người già cao tuổi…, hành vi của bà không nghiêm trọng chỉ là bộc phát, nên việc truy tố bà và VKS đề nghị mức án từ 8 đến 10 tháng tù treo là quá cứng nhắc và khiên cưỡng.

Luật sư Hằng Nga thuộc Đoàn luật sư TP Hà Nội cho rằng, việc định giá bức tường bị thiệt hại đang có nhiều căn cứ chưa chính xác, tài liệu chứng cứ trong hồ sơ vụ án chưa rõ ràng. Tại thời điểm khám nghiệm hiện trường có đại diện VKS và Điều tra viên lập thì ghi nhận thiệt hại khác với kết luận định giá tài sản làm tăng thiệt hại, hậu quả của hành vi lên rất nhiều. Việc thu thập chứng cứ, xác minh chứng cứ chưa được khách quan, có sai sót. Dù được ghi nhận nhiều tình tiết giảm nhẹ như thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, đã khắc phục hết hậu quả, gia đình có công với Cách mạng, trước và trong phiên toà cũng đã xin lỗi bị hại... nhưng bị cáo Vũ (con trai bà Quý) bị đề nghị mức án 10 đến 12 tháng tù.

Luật sư bào chữa nói về hoàn cảnh gia đình các bị cáo quá bi đát và khốn khổ, không còn lời nào diễn tả hết. Hai vợ chồng bị cáo đã cao tuổi, bản thân bà Quý đang bị bệnh phải nằm một chỗ hàng ngày cần có người chăm sóc, chồng bà Quý năm nay cũng đã trên 90 tuổi sức khoẻ rất yếu, tinh thần không minh mẫn, chăm sóc cho bản thân còn chưa được làm sao chăm sóc được cho bà Quý. Anh Vũ là con trai chưa có gia đình, là trụ cột trong gia đình để bố mẹ nương tựa, khi vướng vòng lao lý ai là người chăm sóc bố mẹ?

Được biết, ngày 19/7/2023, UBND phường Bồ Đề đã có Thông báo số 620/UBND-TTXD về việc yêu cầu ngừng thi công công trình xây dựng đối với công trình vi phạm trật tự xây dựng của gia đình ông H.; ông H. chỉ được phép xây dựng sau khi đã thống nhất được với hộ liền kề.

Nhưng theo phản ánh những ngày sau đó, dưới sự chỉ đạo của ông Nguyễn Văn Hoan (được cho là anh trai ông H.) công trình xây dựng này vẫn được thi công bằng cách đóng kín cửa, dựng vách tôn như thể thách thức cán bộ chức năng UBND phường Bồ Đề khi bị kiểm tra. Thậm chí, phía gia đình ông H. còn có hành vi xây dựng lấn sang phần đất của gia đình bà Quý.

Sự việc đã được gia đình bà Quý tiếp tục có đơn gửi UBND phường Bồ Đề. Tuy nhiên, trước sự đối phó bằng cách đóng kín cửa…khiến lực lượng chức năng dường như cũng “bất lực”, không thể làm gì hơn.

Bên cạnh đó, việc vợ chồng bà Quý bị một số đối tượng hành hung phải nhập viện cũng đã được trình báo tới Công an quận Long Biên, nhưng đến nay chưa được giải quyết thỏa đáng.

“Ngày 27/7/2023, mẹ tôi do quá bức xúc trước việc thi công xây dựng của nhà ông H. nên đã sang nhắc nhở thì bị ông H. đóng cửa nhốt lại bên trong. Mẹ tôi hoảng sợ đẩy được cửa tôn quây công trình chạy về thì bị ông H. giữ lại để ông Hoàn xông vào đánh, chửi bới, đe doạ. Tất cả những lần bố mẹ tôi bị nhà ông H. đánh đều được trình báo tới cơ quan công an, cụ thể là Công an quận Long Biên nhưng sự việc hiện vẫn đang bỏ ngỏ, chưa được giải quyết”, anh Vũ cho biết.

Những nghi vấn còn bỏ ngỏ

Theo Luật sư Phan Thị Kim Tiến (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), hộ ông H. là chủ đầu tư xây dựng nhà ở trên thửa đất nằm cạnh thửa đất của gia đình bà Quý. Trong giấy phép xây dựng có quy định chủ đầu tư phải thực hiện nội dung “Phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu xâm pháp các quyền hợp pháp của các chủ sở hữu liền kề”.

Trong quá trình thi công, công trình của hộ ông H. vi phạm trật tự xây dựng, làm hư hỏng kết cấu nhà ở liền kề, gia đình bà Quý đã nhiều lần làm đơn gửi các cấp chính quyền nhưng không được giải quyết triệt để. UBND phường Bồ Đề đã thông báo tạm ngừng thi công khắc phục hậu quả nhưng chủ đầu tư không thực hiện, đến nay đã xây dựng xong ngôi nhà 4 tầng, một tum và công trình phụ. Hậu quả, gia đình bà Quý phải tự bảo toàn tính mạng bằng việc thuê nhà sinh sống tại nơi khác.

Theo Luật sư Tiến, hành vi của bà Quý và anh Vũ xô đổ làm hỏng một phần bức tường gạch của công trình xây dựng hộ ông H. là có, tuy nhiên cần xem kỹ càng và thấu đáo toàn bộ quá trình diễn ra sự việc. Trong đó, điểm mấu chốt chính là việc giám định thiệt hại và định giá tài sản một cách chính xác, công minh.

Phiên toà xét xử hai mẹ con bà Quý diễn ra trong các ngày 4/11 và 8/11, đến ngày 9/11/2024 HĐXX đã quyết định trả hồ sơ điều tra bổ sung lại một số nội dung liên quan trong vụ án chưa được làm rõ tại phiên toà liên quan đến phần định giá tài sản và tình tiết chứng cứ trong hồ sơ vụ án.

Trong một diễn biến khác được biết, gia đình bà Quý cũng đã có đơn khởi kiện phía gia đình ông H. về hành vi lấn chiếm đất, gây hư hỏng kết cấu, thấm dột và đã nhận được Thông báo thụ lý vụ án dân sự số 148/2023/TB-TLVA ngày 16/10/2023 của TAND quận Long Biên. Tuy nhiên, vụ kiện dân sự này đã hai lần thay Thẩm phán và cũng đã kéo dài quá lâu.