“Con đường nghệ thuật đối với tôi lúc nào cũng như đang trải hoa hồng, nhưng là hoa hồng nhiều gai", diễn viên Việt Bắc trần tình.
Việt Bắc hẹn tôi tại một quán trà khá yên tĩnh nằm trên đường Trần Thái Tông (Hà Nội). Vừa bước vào quán đã thấy anh vẫy vẫy tay cười.
Khác xa so với một Việt Bắc “tưng tửng” mà tôi vẫn thường thấy trên phim ảnh. Ngoài đời, trông anh giản dị, lối nói chuyện mộc mạc, chân thành nhưng không kém phần dí dỏm, hài hước.
Anh dễ chiếm được cảm tình của người đối diện bằng những câu chuyện thú vị, với quan niệm sống đầy lạc quan. Câu chuyện của anh lúc trầm, lúc bổng cũng giống như con đường nghệ thuật của anh khi thì bôn ba lận đận, lúc thì thăng hoa đầy xúc cảm...
 |
| Diễn viên Trần Việt Bắc (Ảnh: Internet) |
“Biến hóa” qua từng vai diễn
Trần Việt Bắc là con út trong một gia đình có 3 anh em trai mang tên Nam - Trung - Bắc. Quê anh ở miền Trung, thành phố Vinh. Bố anh trước làm ở Cục Tình báo còn mẹ là y tá trong quân đội. Gia đình không có ai làm nghệ thuật nhưng ngày từ khi còn bé, “máu nghệ sĩ” đã nhen nhóm trong con người Việt Bắc.
“Khi ấy là năm tôi học lớp 4, trong trường tổ chức trại hè. Tôi diễn một tiểu phẩm nhỏ, đóng vai cậu bé nhà nghèo nhưng ham học, nên cứ được nghỉ là về đi bán hoa quả phụ giúp cha mẹ. Rồi không may một ngày gặp bạn bị nó lấy hoa quả ăn rồi còn dọa đánh. Bị đánh đau nên tôi khóc như mưa, như gió trên sân khấu thế mà ở bên dưới khán giả vỗ tay rất nhiệt tình. Diễn xong mừng lắm, vì nghĩ kiểu gì tôi cũng ẵm giải.
Đứng trong cánh gà, tôi hồi hộp chờ đến lượt mình được xướng tên. Thế nhưng, tất cả các giải đều đã được trao mà không thấy tên mình được gọi, tôi buồn đến rơi nước mắt. Cứ thắc mắc mãi sao khi ấy mình diễn mọi người vỗ tay nhiều thế mà bây giờ lại chẳng có giải gì thì đúng lúc ấy, ban tổ chức nói còn một giải đặc biệt dành cho một diễn viên nhí. Nghe xong tôi nổi hết da gà vì sung sướng.
Trại hè năm ấy được tổ chức ở nhà văn hóa, đi lên sân khấu thấy ở bên dưới khán giả rất đông, thậm chí có người còn gọi to tên tôi. Đó là hình ảnh đầu tiên tôi đứng trên sân khấu mà tôi không bao giờ quên được. Khi ấy bé xíu mà tôi đã cảm giác mình đã làm được một cái gì đó cho người xem, tạo cho khán giả cảm xúc”, Việt Bắc chia sẻ.
Vậy là từ ngày ấy, Bắc đều tích cực tham gia các hoạt động văn nghệ của trường. Từ những tiểu phẩm hài cho đến những tiết mục văn nghệ. Sau khi tốt nghiệp THPT, bố mẹ anh rất băn khoăn khi thấy cậu con trai út muốn theo đuổi nghệ thuật.
Mỗi khi nhắc đến gia đình, tôi thấy anh lại chuyển sang chất giọng xứ Nghệ đặc sệt: “Giống như nhiều ông bố bà mẹ khác, bố mẹ tôi cũng thương con, luôn mong con mình có một đời sống ổn định, gặp ít những khó khăn, trắc trở. Mà trong mắt của cha mẹ, thì diễn viên là một nghề không hề dễ, lại “bạc” lắm”, Việt Bắc cho hay.
Nhưng rồi, trước quyết tâm của con trai, bố mẹ anh cũng đành phải gật đầu cho con mình được một lần thỏa sức với đam mê. Và để chứng minh con đường mình đã lựa chọn là đúng đắn, và anh có đủ khả năng để tự lo cho mình.
Ngay khi mới là sinh viên năm đầu Đại học Sân khấu Điện ảnh, Việt Bắc đã được đạo diễn mời đóng vai “chàng bóng” trong phim “Chạy án 2” của đạo diễn Vũ Hồng Sơn. Vai diễn dù là rất nhỏ nhưng với anh, đó là vai diễn đưa anh bước một bước vào con đường nghệ thuật.
Từ đầu đến cuối, Bắc luôn cho rằng bản thân mình may mắn, có “quý nhân phù trợ” bởi sau đó anh lại được mời vào đóng trong bộ phim “Cuồng phong” của đạo diễn Bùi Huy Thuần. Trong phim, Bắc vào vai một anh chàng công tử nghiện ngập.
Nhưng sau đó do thương mẹ nên đã quyết tâm cai nghiện. Nhưng do bị bạn bè rủ rê, nhân vật trong phim của Bắc bị shock và phải nằm liệt giường. Dù chỉ là những vai diễn “chạy qua màn ảnh” nhưng cũng để lại nhiều dư âm tốt trong lòng khán giả và bạn bè đồng nghiệp.
 |
| Việt Bắc (áo đỏ) trong chương trình Bữa trưa vui vẻ (Ảnh: Internet) |
Bắc thật thà, anh phải thi đến năm thứ hai mới đỗ vào trường nhưng Bắc lại tốt nghiệp thủ khoa Đại học Sân khấu Điện ảnh bằng một vai phụ trong vở “Ông không phải là bố tôi” của nhà viết kịch Lưu Quang Vũ.
Nhân vật của anh trong vở kịch nói đủ thứ tiếng ở các địa phương nhưng Bắc đã xin phép thầy cho mình được nói giọng quê hương. Anh kể lại cho tôi với giọng hồ hởi: “Tôi vẫn còn nhớ như in hình ảnh khi ấy, rất nhiều người già tóc bạc xem tôi diễn mà rớt nước mắt.
Cảm giác khi ấy hạnh phúc lắm. Khi ấy chú Hoàng Dũng còn nói với tôi: “Nếu như mọi người chấm điểm thằng Bắc thấp, coi như mọi người tự nhận mình dốt”, tôi nghe xong sướng lắm. Thấy được công sức của mình đã dần được công nhận tôi mừng rớt nước mắt”.
Rồi ngay khi vừa mới ra trường, Việt Bắc đã được nhận về Nhà hát kịch Trung ương. Với chiều cao trung bình, khuôn mặt hơi gầy và bắng nhắng, vừa có nét ngô ngố lại vừa pha một chút láu cá trẻ con, Vĩnh, vai thứ chính trong bộ phim “Ông tơ hai phẩy” của đạo diễn Nguyễn Danh Dũng đã giúp Bắc đã gây được nhiều chú ý với khán giả. Vĩnh là một vai diễn khiến Bắc như được là chính mình.
Với lối diễn xuất dễ cười, dễ xúc động, thật thà, tình cảm và kiểu nhăn trán cau mày thường trực, Bắc khiến nhân vật của mình có nét riêng và đã đem lại tiếng cười cho khán giả trong một bộ phim nói về hôn nhân gia đình đầy căng thẳng.
Rồi khi vừa hoàn thành vai Vĩnh trong “Ông tơ hai phẩy”, Việt Bắc lại được đạo diễn Khải Anh mời vào vai Sơn - anh chàng “tiến sĩ giấy” ngô ngố, trẻ tuổi nhưng đầu óc khá bác học.
Sơn trong phim là một chuyên viên nghiên cứu về rác thải. Sơn yêu rác hơn tất thảy mọi thứ, đi đâu thấy rác cũng phải nhặt về phòng để nghiên cứu, mày mò. Nhân vật của Bắc cũng có tình yêu với Ái Vân, cô gái cùng xóm trọ (Đan Lê đóng) nhưng không được nên khá hụt hẫng rồi sau đó Sơn cũng tìm được tình yêu với cô gái tên Huyền.
Cứ lặng lẽ từng bước, từng bước cố gắng, cuối cùng thì Việt Bắc cũng đi đến thành công, một thành công xứng đáng. Anh đã thực sự tỏa sáng với vai Xuân tóc đỏ trong bộ phim “Trò đời” do cặp vợ chồng nghệ sĩ tài năng Thanh Vân, Nhuệ Giang làm đạo diễn.
 |
| Một Xuân "tóc đỏ" ấn tượng trong phim "Trò đời" (Ảnh: Internet) |
“Trò đời” được chuyển thể từ các tác phẩm nổi tiếng của nhà văn dòng văn học hiện thực phê phán Vũ Trọng Phụng.
Nhân vật Xuân “tóc đỏ” mà Việt Bắc thủ vai cũng là nhân vật để đời của cố nhà văn. Xuân “tóc đỏ” là sản phẩm của hiện thực xã hội thối nát, một tên lưu manh hóa, một kẻ cơ hội, háo danh, háu giá, hắn tiến thân bằng bản chất lưu manh được “đào tạo” từ những ngày lang thang nhặt bóng, cầu bất cầu bơ.
Xuân càng ngày càng khôn ranh, biết lợi dụng người khác và tinh quái từ một tên lưu manh đã trở thành một “đại vĩ nhân”.
Với Việt Bắc, được nhận vai Xuân “tóc đỏ” là một may mắn. Phần diễn casting (thử vai) của anh là trích đoạn Xuân “tóc đỏ” ra “khè” cô hàng mía ở sân quần, diễn “tưng tửng” nhưng anh lại chọn ngay vào vai diễn nặng ký nhất của phim.
Anh vẫn nhớ như in câu nói mà nghệ sĩ Phú Đôn, người mà anh vẫn thân mật gọi bằng bố rằng: “Con được vai Xuân là may mắn của con nhưng vai diễn này thành hay bại thì không phải là may mắn nữa, mà tất cả là do bản thân con”.
Anh chia sẻ: “Đây là một nhân vật có tính nhân văn cao khiến tôi phải suy nghĩ bao đêm. Ngày trước có chú Quốc Trọng đã đảm nhiệm vai diễn ấy rất thành công rồi nên tôi cũng áp lực lắm.
Tôi còn không dám xem phim chú ấy đóng vì sợ nếu xem trước thì sẽ bị ám ảnh. Để chuẩn bị cho vai diễn, tôi đã phải chuẩn bị một tâm thế kĩ càng cho mình, tôi đọc tác phẩm, đọc kịch bản và tìm hiểu sâu về nhân vật.
Xuân “tóc đỏ” là một nhân vật láu lỉnh, lưu manh nhưng không lưu manh quá. Thuở mới chân ướt chân ráo ra thành phố, Xuân còn đùm bọc cho bọn trẻ nghèo, cho cái Đũi.
Xuân láu lỉnh nhưng đâu đó vẫn có tính nghĩa hiệp và hay giúp đỡ người khác. Vai Xuân “tóc đỏ” như chơi một trò chơi, khi Xuân “tóc đỏ” từ một tên lưu manh tiểu tốt đến “level” thứ năm thì đã trở thành một "vĩ nhân". Tôi cũng đã học hỏi được rất nhiều sau vai diễn, nhất là cái tật nhăn trán cau mày mấy chục năm nay không bỏ được”.
Với khuôn mặt và tính cách “tưng tửng” như Việt Bắc, anh đã vào vai khá ngọt. Với Việt Bắc, vai Xuân “tóc đỏ” trong “Trò đời” là thành công ngoài kỳ vọng. Thế mới có chuyện, đi diễn, khán giả yêu cầu Việt Bắc đứng yên trên sân khấu không được xuống.
Mặc dù ca sĩ đã đang đứng đợi ở bên trong cánh gà. Rồi đi đến đâu từ người già đến trẻ con anh cũng được chào đón gọi bằng cái tên thân mật “Xuân tóc đỏ”.
Thậm chí có người ngoại hình rất trí thức, nói giọng nghiêm túc bảo: “Này anh kia, anh có biết là vì phim của anh mà tôi phải thức bao nhiêu đêm để xem không” khiến Bắc cười ồ lên vì sung sướng.
Với dáng người dong dỏng, khuôn mặt hiền lành pha chút láu cá, diễn ngây ngô cũng được mà lưu manh cũng xong, thế nên, Việt Bắc vào vai người “pê đê” hay nghiện hút trong đời sống cứ nhẹ như không. Nhưng bản thân anh không bằng lòng nếu bị “đóng đinh” trong những vai diễn nhất định.
Cũng chính vì chưa bằng lòng như thế nên sau khi nhận lời mời của đạo diễn Đinh Tuấn Vũ, Bắc đã xin với đạo diễn là cho nhân vật Tính của mình thành Tính “thọt” cho thêm phần hấp dẫn.
Rồi trong phim “Ánh sáng trước mặt”, anh cũng tự đề nghị với đạo diễn để nhân vật của mình cắt đầu nồi, trông ngô ngố để phù hợp với vai diễn.Rồi gần đây nhất là vai diễn Hoàng “nổ” trong Sitcom “Style công sở” của đạo diễn Dương Ngọc Bảo với sở trường là “nghe một phần tư, hiểu một phần ba, kể lại gấp đôi”, hay vai Duy biến ch ất trong “Khi đàn chim trở về 3” của đạo diễn Nguyễn Danh Dũng.
Bắc vẫn vậy, với mỗi nhân vật được hóa thân anh đều cẩn trọng nghiên cứu, tư duy về tính cách của vai diễn mình đảm nhiệm, làm thế nào để diễn thật nhất, có chiều sâu nhất.
“Luôn để nghệ thuật trong trái tim”
Ngành học của Việt Bắc là Sân khấu và Điện ảnh, gốc rễ là sân khấu. Với anh, sân khấu chính là “thánh đường”, là nơi hội tụ những sự tinh túy nhất trong nghệ thuật, là cả quá trình rèn luyện.
Yếu tố của diễn viên là phải biết tiết chế khi vào vai vào nhân vật. Nhiều người còn bảo, Bắc làm hài được, thôi thì cứ diễn hài đi, ôm đồm nhiều làm gì. Nhưng với Bắc, sân khấu - truyền hình và điện ảnh phải hài hòa.
“Làm hài nhiều đôi khi phá phong cách, phá đi cái chất của mình nếu như mình không biết tiết chế. Làm hài nhiều, lúc nào mặt mũi cũng cau có, tỏ vẻ thế này thế kia, nhiều khi diễn vai bi mà vẫn phải cười cũng rầu lắm”.
Đúng thật, trong cuộc nói chuyện, đôi khi tôi thấy Việt Bắc trầm trầm, rầu rầu, những lúc như thế cái tật nhăn trán cau mày của anh tự nhiên lại xuất hiện, trông mặt đau khổ đến tội. Tôi nhận ra, có lúc anh cười mà không thấy vui.
Trái tim nghệ sĩ thường như vậy, mong manh, đa sầu đa cảm hơn so với người bình thường. Việt Bắc tự nhận, đôi khi cười cười, nói nói suốt cũng rầu lắm. Anh tự nhận, cuộc sống của mình đơn giản, mộc mạc, thật thà như chính những người con xứ Nghệ quê anh vẫn vậy.
Anh thích tự vào bếp nấu cơm, thích được quây quần ăn cùng với mọi người chứ không thích cơm hàng, cháo chợ. Dù cho bữa cơm chỉ có canh rau, quả cà, con cá khô. Bản tính của anh cũng đơn giản, không thích cầu kì trưng diện. Anh luôn tự nhận mình sinh ra ở quê nên trong người đã mang cốt cách quê rồi, muốn thay đổi cũng khó lắm.
Việt Bắc thật thà, có lẽ anh sinh ra để làm diễn viên và ngoài diễn viên ra, anh chẳng làm được nghề gì khác. Và để có được những thành công bước đầu như ngày hôm nay, đối với chàng trai xứ Nghệ đó không phải từ một cá nhân mà phải là từ một tập thể, không chỉ từ một người mà rất nhiều người chứ không nói về riêng cá nhân ai hết. Với anh, nếu để nói lời cảm ơn thì anh sẽ cảm ơn tất cả mọi người.
 |
| Việt Bắc trong một cảnh quay |
Tôi đùa anh, sau vai diễn Xuân “tóc đỏ” anh “lặn” kỹ thế, có phải anh đang “ăn mừng trong chiến thắng quá lâu hay không” thì anh thật thà chia sẻ: “Hai năm vừa qua có thể với nhiều người tôi đang bị khựng lại nhưng thực ra là tôi vẫn đang bước đấy chứ.
Chỉ là bước chậm hơn mà thôi. Cũng nhờ đi làm tự do mà tôi quãng thời gian ấy mà tôi học được nhiều thứ, nhận ra được nhiều thứ, cái gì đã làm được, cái gì chưa làm được”.
Việt Bắc bảo, đã có lúc bản thân anh nhớ sân khấu đến rơi nước mắt, thậm chí có lúc bế tắc vì bỗng dưng nổi tiếng. Những lúc như thế, anh lại tự nhẩm lại câu nói của thầy Phan Trọng Thành đã nói với mình: “Dù thế nào cũng phải biết yêu cuộc sống, hãy để nghệ thuật trong trái tim chứ đừng bao giờ để trái tim mình trong nghệ thuật”.
Anh tự nhận, vai diễn Xuân “tóc đỏ” đã giúp anh nổi tiếng hơn, nhưng cũng là vai khiến anh “để tim mình trong nghệ thuật”. Nhưng rồi sau tất cả, “Bắc vẫn là Bắc, không ngủ quên trong chiến thắng cũng chẳng bao giờ đánh mất bản thân mình”.
Với Bắc, dù thế nào đi chăng nữa, anh vẫn muốn theo đuổi đam mê. Anh kể, có lúc khó khăn quá, anh còn định bỏ đi nước ngoài vài năm để đi làm kinh tế lấy tiền nuôi dưỡng ước mơ được làm nghệ thuật nhưng rồi lại thôi. Bởi lẽ cứ sợ đi xa rồi lại nhớ nghề, nhớ khán giả lại phải tự mò về.
Bởi lẽ, anh tâm niệm: “Con đường nghệ thuật đối với tôi lúc nào cũng như đang trải hoa hồng, nhưng là hoa hồng nhiều gai. Nhưng điều đó không khiến tôi sợ hãi, mà chỉ sợ khi vai diễn mình đảm nhiệm không được khán giả đón nhận mà thôi. Bởi lẽ hoa hồng có gai thì ta có thể dừng lại để bẻ từng cái gai một, thậm chí sau khi bẻ hết gai mình còn được ngắm cả hoa hồng nữa; còn làm nghệ thuật mà không được khán giả công nhận thì sầu lắm...”.
Tự nhận mình là người tự tin và lạc quan, Bắc cho rằng mình được thừa hưởng từ bố sự mạnh mẽ, nhanh nhạy, có lập trường và sẵn sàng bảo vệ quan điểm của mình. Cuộc sống của người nghệ sĩ đôi khi có những chuyện không được như ý muốn.
Anh bảo, bố mẹ đã có tuổi, anh không muốn bố mẹ phải lo lắng nhiều vì anh, mà chỉ muốn mang lại thật nhiều niềm vui và tiếng cười cho họ. “Đối với một nghệ sĩ, thành công lớn nhất chính là nhận được nhiều tình cảm từ phía khán giả.
Được khán giả nhớ đến là coi như đã không bị nghề bỏ quên. Tôi tự hào vì đã không phụ công cha mẹ và quan trọng nhất là làm cho cha mẹ hài lòng, mỉm cười”, nam diễn viên bày tỏ.
Tôi tò mò hỏi anh chuyện tình cảm, anh hóm hỉnh chia sẻ: “Mọi chuyện đều là do duyên số, mà cái số của Bắc là phải lấy vợ xa”.Việt Bắc thổ lộ, anh biết yêu khá sớm và đến nay cũng đã “vắt vai” vài mối tình lãng mạn.
Có thời gian dài, mọi người thấy anh đi về lẻ bóng, anh thật thà bảo: “Bản thân tôi sống khá tình cảm, tính tôi không lăng nhăng, cũng chưa bao giờ muốn đem chuyện tình cảm ra làm trò đùa cả. Tìm một người để yêu không khó nhưng tìm được một người “tâm đầu, ý hợp” với mình thì khó lắm.
Có lúc tôi tưởng mình bị chai sạn cảm xúc rồi, nhưng rồi thế nào gặp cô ấy lại yêu ngay được...”. Anh không giấu nổi hạnh phúc khi đang có một tình yêu đẹp như mơ với một cô gái kém anh tận 8 tuổi. Bắc bảo, mọi chuyện rồi tương lai sẽ rõ. Bởi hiện tại anh còn quá nhiều công việc phải làm, phải suy nghĩ và cống hiến.
Trước khi chào tôi ra về, anh nói nếu không có gì thay đổi thì đầu năm sau anh sẽ vào Nam để thử sức với một môi trường mới. Anh cũng mong mỏi một lần được về biểu diễn phục vụ cho bà con ở quê hương Nghệ An nơi anh lớn lên.
“Tôi tin, cứ tích cực theo đuổi đam mê sẽ tích lũy được nhiều bài học kinh nghiệm. Trước tôi nói nhiều nhưng bây giờ học dần lắng nghe. Cuộc sống của tôi “nghèo nhưng mà sang”, chỉ cần mang lại tiếng cười cho mọi người là tôi đã hạnh phúc lắm rồi”, Việt Bắc bộc bạch.
Bắc còn trẻ, và với những đam mê yêu nghề như anh, tôi tin rằng những mong ước của anh sẽ sớm thành hiện thực.
