Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường: Kỳ vọng Nghị quyết 68 sẽ tạo ra những “cánh chim đầu đàn” trong khu vực kinh tế tư nhân

Nghị quyết 68 - Bước đột phá giúp kinh tế tư nhân "cất cánh" trong kỷ nguyên mới

Thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký Nghị quyết số 68 ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. Liên quan đến Nghị quyết này, ĐBQH Hoàng Văn Cường - Ủy viên là Đại biểu Quốc hội hoạt động kiêm nhiệm của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, Đại biểu Quốc hộiTthành phố Hà Nội, đã làm rõ những điểm mới của Nghị quyết này, cũng như định hướng phát triển đối với khu vực kinh tế tư nhân trong thời gian tới.

Xóa bỏ tư duy "xin - cho"

PV: Từ Nghị quyết 10 năm 2017, Đảng đã xác định kinh tế tư nhân là một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế. Vậy theo ông, Nghị quyết 68 có những điểm mới nổi bật và để hiện thực hóa cần triển khai ngay những chính sách nào?

ĐB Hoàng Văn Cường: Hiện nay kinh tế tư nhân đang chiếm 80% lực lượng lao động và chiếm phần lớn số lượng doanh nghiệp tại Việt Nam, cho thấy vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế.

Đặc biệt, trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên của đổi mới sáng tạo, của khoa học công nghệ, khu vực kinh tế tư nhân có ưu thế vượt trội nhờ sự linh hoạt, khả năng chấp nhận rủi ro và sẵn sàng tiếp cận cái mới.

Đây sẽ là lực lượng tiên phong, đi đầu trong ứng dụng các thành tựu mới của khoa học công nghệ vào sản xuất và kinh doanh. Vì vậy, Nghị quyết số 68 ra đời để huy động hết tiềm năng, lợi thế của kinh tế tư nhân để tạo ra sự phát triển vươn mình của đất nước.

Nghị quyết 68 là động lực quan trọng vì khẳng định lấy kinh tế tư nhân trở thành lực lượng tiên phong cho quá trình đổi mới sáng tạo, tái cấu trúc nền kinh tế. Nghị quyết này cũng khẳng định khu vực tư nhân là lực lượng nòng cốt trong xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập quốc tế.

Trước tiên, cần hoàn thiện khung pháp lý để tạo hành lang thuận lợi cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển. Nghị quyết đặt ra mục tiêu rất rõ không chỉ tăng số lượng doanh nghiệp, mà còn phải có doanh nghiệp lớn, có tầm cỡ quốc tế, những doanh nghiệp có khả năng quản trị toàn cầu và trở thành trụ cột của ngành, lĩnh vực.

Đồng thời, Nghị quyết 68 cũng chỉ ra các giải pháp cần phải hành động, cần cải cách thể chế mạnh mẽ, xóa bỏ tư duy "xin - cho", chuyển từ cơ chế quản lý sang cơ chế kiến tạo phát triển. Ngoài ra, Nhà nước cần đóng vai trò tạo điều kiện, hỗ trợ doanh nghiệp tự do kinh doanh trong khuôn khổ pháp luật. Cơ quan quản lý cần chủ động tìm hiểu, nắm bắt doanh nghiệp cần gì và đáp ứng, giải quyết những yêu cầu đó.

Kỳ vọng tạo ra những doanh nghiệp “đầu đàn”

PV: Ông đánh giá như thế nào về các chính sách của Nghị quyết 68 nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ; các hộ kinh doanh thành doanh nghiệp?

ĐBQH Hoàng Văn Cường: Hiện nay, các doanh nghiệp nhỏ, vừa và siêu nhỏ đang gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt là về tiếp cận nguồn lực và khả năng cạnh tranh theo cơ chế thị trường. Họ thường ở vị thế yếu hơn so với các doanh nghiệp lớn trong việc tiếp cận các nguồn lực như đất đai, vốn và chính sách hỗ trợ. Nhận thức rõ thực trạng này, Nghị quyết 68 đã xác định rõ cần có các cơ chế, chính sách để tạo điều kiện thuận lợi cho nhóm doanh nghiệp này phát triển.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường kỳ vọng Nghị quyết 68 sẽ tạo ra những “cánh chim đầu đàn” trong khu vực kinh tế tư nhân!

Ví dụ cụ thể, Nghị quyết yêu cầu các khu công nghiệp tại các địa phương phải dành ít nhất 30% quỹ đất để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Ngoài ra, tùy vào điều kiện từng địa phương, còn có thể có các hình thức hỗ trợ cụ thể hơn như quỹ bảo lãnh tín dụng, vốn vay ưu đãi, hay chính sách thuế phù hợp để giúp các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và sử dụng hiệu quả các nguồn lực.

Bên cạnh đó, Nghị quyết cũng đặt vấn đề về cải cách hành chính, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý thuế. Hiện nay, nhiều hộ kinh doanh cá thể không muốn chuyển thành doanh nghiệp do lo ngại các thủ tục phức tạp và chi phí tăng cao như kê khai thuế, thuê kế toán và báo cáo định kỳ ngay cả khi không phát sinh doanh thu.

Điều này trở thành rào cản lớn, vì vậy, Nghị quyết yêu cầu loại bỏ những thủ tục hành chính không cần thiết để tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển và chuyển đổi.

Bên cạnh đó, bản thân các doanh nghiệp, doanh nhân cũng nhìn thấy cơ hội, khung khổ pháp lý rất lớn mở ra cũng như kỳ vọng đặt ra thì bản thân doanh nghiệp cũng phải tự mình vươn lên.

Ngoài sự hỗ trợ từ phía Nhà nước, bản thân các doanh nghiệp tư nhân cũng cần chuyển mình mạnh mẽ, phát triển theo hướng chiến lược dài hạn, bền vững, tránh kiểu đầu tư chộp giật, lợi dụng vào kẽ hở pháp luật.

Sự thiếu liên kết giữa các doanh nghiệp tư nhân chính là điểm yếu cần khắc phục. Khi các doanh nghiệp biết kết nối và hỗ trợ nhau, sẽ hình thành được những cụm doanh nghiệp có năng lực cạnh tranh cao, từ đó lan tỏa sức mạnh ra toàn nền kinh tế. Từ đó, sẽ tạo ra những doanh nghiệp “đầu đàn” dẫn dắt các doanh nghiệp tư nhân tạo ra sức mạnh tổng thể.

Ưu tiên biện pháp xử lý mang lại lợi ích cho xã hội

PV: Một điểm quan trọng khác được đề cập trong Nghị quyết 68 này là đảm bảo nguyên tắc không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, điều này tạo cú hích như thế nào cho doanh nghiệp?

ĐBQH Hoàng Văn Cường: Sứ mệnh của doanh nhân là làm ra tiền, do đó họ sẽ tìm mọi phương thức để thực hiện sứ mệnh này. Đương nhiên, trong hành động như vậy sẽ có rủi ro, lợi nhuận càng cao rủi ro càng lớn, có thể là rủi ro về kinh tế hoặc pháp lý.

Vì vậy, khi vướng phải sai phạm, phải nhìn vào động cơ của doanh nghiệp, doanh nhân. Nếu chỉ đơn thuần muốn tạo ra tiềm lực kinh tế, không vi phạm các quy định của pháp luật, không đi ngược với chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, của Nhà nước thì ưu tiên giải quyết sai phạm của họ bằng công cụ kinh tế để khắc phục lại hậu quả. Áp dụng biện pháp kinh tế trong trường hợp này có thể tạo điều kiện cho doanh nghiệp khắc phục thiệt hại.

Nghị quyết 68 nêu rõ, trong trường hợp quy định của pháp luật có thể hiểu theo hướng xử lý hình sự cũng được, hoặc không xử lý hình sự cũng được, Nghị quyết yêu cầu cương quyết không xử lý hình sự.

Trường hợp đã đến mức phải xử lý hình sự, vẫn ưu tiên sử dụng các biện pháp kinh tế để khắc phục hậu quả trước và lấy kết quả khắc phục đó làm cơ sở để xem xét, giải quyết các bước tiếp theo.