“Tôi chưa hiểu việc tài trợ có kèm theo điều kiện gì hay không, nhưng dù là gì đi nữa, nếu những cam kết để nhận tài trợ trước đây khi rà soát lại, đối chiếu lại mà thấy không có lợi cho đất nước, không có lợi cho nhân dân thì phải bỏ”.
Luật sư Trương Trọng Nghĩa (đại biểu Quốc hội đoàn TP.HCM) cho PV Dân trí biết như vậy bên hành lang Quốc hội chiều qua (26/11), khi trao đổi về tuyến đường sắt 100.000 tỷ đồng Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng kết nối với Hà Khẩu (Trung Quốc) đang được nghiên cứu quy hoạch.
- Phóng viên: Ông có bình luận gì về dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng mà Trung Quốc đang “giúp” Việt Nam nghiên cứu quy hoạch?
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa: Tôi thấy đây là quy hoạch cũ, từ năm 2015, vì vậy quá trình triển khai phải rà soát. Vì sao? Quy hoạch có nghĩa là xây dựng cho tương lai, nhưng tình hình thực tế thì luôn luôn thay đổi.
Tôi cho rằng, quy hoạch phải luôn luôn được rà soát về tính hợp lí của dự án, hiệu quả, đối chiếu với các yếu tố hiện tại như an ninh quốc phòng, quan hệ trong nước và quốc tế, địa chính trị, tính cấp bách, trật tự ưu tiên, tình hình kinh tế và khả năng tài chính, nợ công, đầu tư công...
Cho dù tuyến đường sắt đã được quy hoạch thì đó cũng là quy hoạch của nhiệm kỳ cũ và nhiệm kỳ này phải rà soát lại. Không chỉ là tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng mà tất cả các quy hoạch, kế hoạch khác đều luôn phải rà soát, cập nhật để xem có còn phù hợp lợi ích xã hội, lợi ích quốc gia.
Một trong những ví dụ điển hình mà Quốc hội đã từng làm là nhà máy điện hạt nhân ở Ninh Thuận, dự án này không phải là trong giai đoạn quy hoạch mà đã bắt đầu triển khai, nhưng sau khi rà soát thì quyết định không làm nữa.
- Ông đánh giá như thế nào về hiệu quả kinh tế nếu dự án đường sắt này được triển khai?
Tôi không phải là nhà kinh tế, nhưng đã có những chuyên gia kinh tế nói về hiệu quả của dự án này. Họ cho rằng, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng không còn phù hợp trong bối cảnh hiện nay.
Dự án không đáp ứng lợi ích chủ yếu của nền kinh tế, vậy ai sẽ khai thác và hưởng lợi nhiều trên tuyến đường? Theo nhiều người, tuyến đường sắt không có lợi cho Việt Nam, vì vậy cần phải xem xét lại tất cả các yếu tố.
- Theo tư vấn phía Trung Quốc, tổng mức đầu tư của dự án là 100.000 tỷ đồng, Bộ Giao thông vận tải cũng cho biết đó chỉ là mức khái toán chứ chưa phải con số chính thức. Ông có cho rằng “đổ tiền” vào dự án này sẽ lãng phí hay không?
Phải xem xét trong bối cảnh hiện nay Dự án có còn hợp lí nữa không, trước hết là xem lại mục đích của dự án là gì.
Trước kia, tuyến đường sắt có thể đã được tính toán để gắn kết với miền Tây Trung Quốc, phục vụ sáng kiến “hai hành lang, một vành đai” gì đó. Nhưng nay tình hình đã khác rất nhiều, tuyến đường này liệu còn phù hợp nữa không thì phải rà soát lại.
Ngay cả quốc tế, có những hiệp định thương mại như Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), đã có những nước tham gia ban đầu, nhưng sau khi tính toán lại về lợi ích của họ thì họ rút và không tham gia nữa, như Mỹ; hay như Anh rời khỏi Liên minh châu Âu... Đó là việc rất bình thường.
Tuyến đường sắt liên vận Hải Phòng - Lào Cai kết nối với Trung Quốc được Trung Quốc tài trợ chi phí nghiên cứu quy hoạch
Quan điểm của tôi là mọi quy hoạch luôn luôn phải được rà soát, trong khi chuẩn bị thực hiện nhưng phải cập nhật, rà soát tính hợp lí, tính hiệu quả của dự án có còn hay không. Phải đối chiếu với trật tự ưu tiên trong tình hình mới, khả năng tài chính có còn phù hợp...
- Nói như ông thì hiện đang có những dự án lớn hơn tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng cần phải quan tâm trong trật tự ưu tiên?
Tôi cho rằng nên ưu tiên cho đường bộ cao tốc Bắc - Nam, sau này là đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, sân bay Long Thành và còn nhiều dự án hạ tầng khác. Theo tôi, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng không còn ưu tiên nữa, đối với Việt Nam lợi ích từ dự án đường sắt cần được xem xét lại.
- Được biết, trong Hiệp định hợp tác giữa hai Chính phủ Việt Nam - Trung Quốc, từ những cuộc làm việc của lãnh đạo cấp cao hai nước, phía Trung Quốc đã chủ động tài trợ cho Việt Nam 10 triệu Nhân dân tệ (khoảng 33 tỷ đồng) để phục vụ nghiên cứu quy hoạch tuyến đường sắt 100.000 tỷ đồng này. Ông có bình luận gì?
Tôi cho rằng tài trợ là việc bình thường, đó chỉ tài trợ ban đầu, nhằm mục đích để khảo sát, nhưng nếu nước chủ nhà thấy không phù hợp thì có thể không làm, không sao cả. Nhiều nước cũng hỗ trợ Việt Nam như vậy.
Mức tài trợ 33 tỷ đồng là số tiền không lớn. Tôi chưa hiểu việc tài trợ này có kèm theo điều kiện gì hay không, nhưng dù là gì đi nữa, nếu có những cam kết để nhận tài trợ trước đây, nay rà soát lại, đối chiếu lại mà thấy không có lợi cho đất nước, không có lợi cho nhân dân thì phải bỏ.
- Dư luận bày tỏ sự bức xúc vì những bài học “nhãn tiền” liên quan đến Trung Quốc vẫn còn đó, vì những hợp tác với Trung Quốc để hậu quả lại rất nặng nề. Bây giờ, nếu tiếp tục “dính” tới Trung Quốc về một dự án rất lớn, dù không biết dự án này có được triển khai hay không nhưng cho rằng phải tránh “bắt tay” với Trung Quốc. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Các dự án Trung Quốc đầu tư vào các quốc gia chậm phát triển, đang phát triển đều không tốt, các công trình rất tốn kém, chất lượng không tốt, không đóng góp nhiều lợi ích cho các quốc gia đó.
Đại biểu Trương Trong Nghĩa trong một tranh luận tại nghị trường Quốc hội (ảnh: Việt Hưng)
Ở Việt Nam, đã có những bài học nhãn tiền như Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông (Hà Nội), kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè (TP.HCM), cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi... Do đó, cần rút ra bài học kinh nghiệm, xem xét, cân nhắc kỹ. Nếu cứ tiếp tục lao vào thì nhân dân, cử tri có thể đặt câu hỏi: “Vì lí do gì mà cứ tiếp tục dẫm vào vết xe đổ như vậy?”.
Trên thực tế, chủ trương, chính sách của Trung Quốc khi đầu tư vào các nước nghèo ở châu Á, khu vực châu Phi, châu Mỹ La Tinh... thì các nhà đầu tư, nhà thầu Trung Quốc thường áp dụng “bẫy nợ”, thậm chí mua chuộc, lo lót, trong khi khả năng tự vệ, kiểm soát của các nước này trước Trung Quốc lại không hiệu quả.
Đã có những ví dụ nhãn tiền về việc này, nên người dân, cử tri có quyền đặt câu hỏi về tính tối ưu, hài hòa, minh bạch của các lợi ích, bởi chuyên gia trong và ngoài nước cũng đã đưa ra nhiều khuyến cáo về sự “lợi bất cập hại” khi hợp tác với Trung Quốc.
UBND huyện Vị Xuyên (Hà Giang) vừa có Báo cáo về việc kiểm tra, xác minh thông tin phản ánh của Pháp luật Plus, đồng thời yêu cầu các đơn vị chức năng siết chặt công tác quản lý khai thác khoáng sản trên địa bàn.
Cục Quản lý Dược vừa ban hành Công văn và thông báo tới Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc kiểm tra, xử lý, truy tìm nguồn gốc thuốc giả Nexium 40mg.
Ngày 20/5/2025, Cục Trẻ em (Bộ Y tế) vừa phát động chiến dịch "Yêu thương mỗi ngày - Mẹ khỏe, bé ngoan", nhằm trang bị kiến thức và kỹ năng chăm sóc sức khỏe cho bà mẹ mang thai và trẻ nhỏ trong 1.000 ngày đầu đời.
Thủ tướng quyết định thành lập Hội đồng thẩm định Nhà nước Dự án metro Bình Dương - Suối Tiên dài 29 km, vốn đầu tư hơn 56.000 tỷ đồng, kết nối mạnh mẽ vùng đô thị.
Ngày 16/6/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 89/CĐ-TTg yêu cầu các bộ ngành địa phương triển khai Hệ thống thông tin tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị về văn bản quy phạm pháp luật.
Để đẩy mạnh việc tiêu thụ tro xỉ phát sinh trong quá trình sản xuất năm 2025, Công ty Nhiệt điện Đông Triều - TKV chuẩn bị tổ chức Hội thảo về công tác tiêu thụ tro, xỉ vào ngày 21/06/2025.
Do muốn có thêm tiền tiêu xài và điện thoại để sử dụng, nên Lợi nảy sinh ý định cướp giật điện thoại di động của ông H., lợi dụng đêm tối và ông H. thiếu cảnh giác, Lợi đã ra tay giật điện thoại di động của ông H. rồi bỏ chạy vào trong đồng lẩn trốn.
Trong hành trình làm người, có lẽ một trong những điều quan trọng nhất không phải là ta cao bao nhiêu, đứng ở vị trí nào, mà là ta sống ra sao – với chính mình, với người khác, và với cuộc đời.
Do tin tưởng là con gái của mình nên bà L. đã 02 lần chuyển vào tài khoản ngân hàng mang tên “NGUYEN VAN QUYEN” với tổng số tiền 680 triệu đồng. Sau khi nhận được tiền, đối tượng lập tức cắt liên lạc và xóa tài khoản…
Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Long An vừa bắt giữ đối tượng vận chuyển hàng cấm là thuốc lá ngoại nhập lậu từ Campuchia vào Việt Nam tiêu thụ ngay từ biên giới.
Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã khởi tố 2 vụ án hình sự về tội “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức và sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”.
Trong khoang lạnh, tổ công tác phát hiện số lượng lớn sản phẩm động vật như lòng lợn, dồi sụn, lách bò, cuống họng, trứng gà non, thịt, xương, chân bò, gà... có dấu hiệu hư hỏng, nấm mốc, bốc mùi khó chịu.
Được chủ xe giao quản lý xe ô tô để kinh doanh vận chuyển khách, do thiếu tiền cá độ bóng đá Chu Tuấn Hưởng đã mang xe đi cắm để lấy tiền nướng vào cá độ.
Là một Giám đốc doanh nghiệp tư nhân bị làm ăn thua lỗ, kinh doanh phá sản, Hoàng Thụy Điển mua ma túy về bán để kiếm lời thì bị cơ quan chức năng bắt giữ.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hòa Bình vừa khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam đối với Nguyễn Văn Đây, Giám đốc Công ty TNHH MTV Phát Đạt, Bùi Yên Khánh (kế toán công ty) để điều tra về tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”.
Do muốn có thêm tiền tiêu xài và điện thoại để sử dụng, nên Lợi nảy sinh ý định cướp giật điện thoại di động của ông H., lợi dụng đêm tối và ông H. thiếu cảnh giác, Lợi đã ra tay giật điện thoại di động của ông H. rồi bỏ chạy vào trong đồng lẩn trốn.
Ngày 14/6, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Đà Nẵng cho biết đã bắt tạm giam đối với Phạm Công Lộc (SN 1984, trú phường Phú Thạnh, quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh), nghi phạm cầm đầu đường dây cá độ bóng đá trên 2.000 tỷ đồng.
Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
