Hà Nội 21 °C
TP Hồ Chí Minh 27 °C
Hải Phòng 20 °C
Đà Nẵng 22 °C
Yên Bái 17 °C
  • Hà Nội Hà Nội 21°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 27°C
  • Hải Phòng Hà Nội 20°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 22°C
  • Yên Bái Hà Nội 17°C

Đầu xuân tham dự lễ hội đền cổ Khai Long

Sức khỏe - đời sống
01/02/2023 19:34
Cao Sơn
aa
Theo đó, Lễ hội lớn nhất của đền Khai Long diễn ra từ ngày 7 đến 9 tháng Giêng âm lịch hàng năm. Đền Khai Long trước đây diễn ra 5 dịp lễ chính trong năm: Lễ Nguyên Đán (mùng 1 Tết), Lễ Khai Hạ (mùng 7 Tháng Giêng), Lễ Thường Tân (ăn cơm mới, 20/5 âm lịch), Lễ Trạp Nghè (Hạ Nguyên, Rằm tháng Bảy), Lễ Thượng Niên.


Video những hình ảnh cổ kính tại đền Khai Long.

Người xưa có câu “có thờ có thiêng có kiêng có lành” chuyện thờ cúng kiêng cử luôn diễn ra hàng ngày xung quanh chúng ta. Nó đã trở thành một phần đức tin trong lòng của mỗi người. Tục thờ cúng tổ tiên vốn là một nét đẹp văn hóa của người Việt xưa và nay. Chính vì vậy, sự thờ cúng để đạt được cảnh giới “thiêng” và “lành” cần hiểu rõ nguồn gốc tổ tiên thờ ai. Tại đền Khai Long cũng vậy, nhiều sử tích, tranh cãi xoay quanh vấn đề: ngôi đền thờ ai, có thực sự là Ngô Xương Xí không…

Theo cụ Trần Đình Thành - Thủ từ đền Linh Kiếm kể rằng, đền Khai Long - Trung Sơn lưu giữ 12 sắc phong bản gốc, tuy nhiên, do xảy ra nạn lũ lụt nên 12 sắc phong bản gốc này bị trôi dạt, đền cũng bị sụp đổ nên người dân mang đến đền Linh Kiếm tại xã Thuận Sơn, huyện Đô Lương để gửi. Hiện nay, 12 sắc phong bản gốc này đã được Viện Hán Nôm dịch thì đều ban cho Đức Thánh Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan. Và theo cụ Đào Công Nghi thủ từ đền Khai Long - Tân Sơn nói rằng đền Khai Long - Tân Sơn là bản sao của đền Khai Long - Trung Sơn và đền Khai Long - Tân Sơn cũng rước bát hương ở đền Khai Long - Trung Sơn về thờ. Cho nên, đền Khai Long- Trung Sơn thờ ai thì đền Khai Long - Tân Sơn thờ người đó.

Ngược dòng lịch sử, vào thời vua Lê Trung Hưng (1533-1788) cha con và anh em của Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan đã cùng với Nguyễn Kim sang Lào phù Lê Trang Tông lên làm vua, được Trịnh Kiểm (Trịnh thái sư - sau khi mất được vua Anh Tông tặng cho là Minh Khang Thái vương) tin tưởng đặc biệt đổi tên là “Trịnh Mô” (họ của chúa) làm thần tử thân thuộc. Và Trịnh Tùng (vua Bình An Vương) cực kỳ trân trọng, khi biết tin Đức Thánh Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan mất nơi xa xứ, Trịnh Tùng thở dài than rằng: “Không ngờ nay cơ sự lại đến thế. Ta thật đã mất đi một danh tướng. Đây không chỉ là một bất hạnh của Tấn lão, mà còn là một bất hạnh của Tùng này”. Nói xong, nước mắt đầm đìa trong lòng buồn bực, suốt hai ngày liền không thiết gì đến cơm nước. Chỉ có người thật sự quan trọng với vua thì khi mất vua mới không tha thiết gì đến chuyện cơm nước đến như vậy.

Đền Khai Long ở xã Tân Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An.

Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan không những tài trí mưu lược, có công với dân, với nước, mà ngài còn là một vị tướng vô cùng trung thành với vua. Mặc dù, sau khi bị nhà Mạc bắt và giam cầm, bị lôi kéo về phù giúp cho nhà Mạc, nhưng Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoa chỉ nghĩ tới trung hiếu, dù có bị giam đến chết khô ngài vẫn không làm phản. Điều này đã làm cho Thạch Quận Công thương tình một bậc anh hùng vừa là danh tướng cùng thời, có làm câu khen tặng rằng “Trung nghĩa, cương liệt, đời hiếm hoi, sau đây ắt sẽ thành thần lớn”, và khâm liệm trả xác ngài về quê nhà.

Đạo thờ vua của Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan không chỉ thể hiện riêng một mình ngài, mà ngài còn dặn các con của ngài “một dạ trung thành với vua” để nối chí theo. Khi bị bắt giam cầm ở nhà Mạc, bọn gia nô của Tấn Quốc Công Đại Vương đã tìm cách gặp được ngài, ngài đã viết bài thơ tuyệt mệnh và kèm với cuốn Dược tính bằng chữ Nôm và văn thư, điền bạ trao cho gia nô của ngài mang về quê quán. Nhân đó ngài bảo ba người rằng: “Tấn lão một dạ trung thành với vua, lấy việc diệt hết bọn tiếm ngụy để khôi phục Hoàng gia làm điều tâm niệm. Ngờ đâu mắc phải kế gian đến nông nỗi này, chỉ có chết mà thôi. Các anh về bảo giúp cho lũ con ta ở nhà phải hết lòng hết sức phò giúp Lê Trịnh, đưa sự nghiệp tới thành công để nối chí ta. Chớ vì ta bị bắt mà nao núng đạo thờ vua”.

Sắc phong của đền Khai Long có ghi: Sắc ban cho vị thần nguyên là Binh bộ.

Sắc phong của đền Khai Long có ghi: Sắc ban cho vị thần nguyên là Binh bộ.

Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan là một nhân vật cực kỳ linh thiêng. Bình An Vương nghĩ tới các bậc huân nghĩa triều trước, đã dâng biểu xin ban tặng thêm cho những cố công thần. Lễ xong, đêm hôm ấy nổi mưa gió. Bình An Vương suốt ngày coi chầu, tối đến ngủ say, mộng nghe ngoài thềm có người bẩm bạch rằng: “Tiểu tướng từ đời cha ông đã thờ Tiên đế cùng chủ soái, xông pha tên đạn, có nhiều công huân. Không may chết ở tha hương, nhưng hồn phách không rời Vương thất. Ngày đêm ngầm phò quốc mạch, tuy tại âm phủ mà không chút nào lìa Vương cơ. Nay gặp ngày sinh nhật, đặc biệt xin bái yết”. Vương nghe tiếng, bèn trở dậy nhìn ra ngoài cửa, thấy Tấn quốc công đang nghiêng mình vái chào. Vương liền khoác áo bước ra đón khách vào nhà. Cả hai cùng nhìn nhau khóc nức nở. Trời sáng Vương cho mời các đại thần phủ liêu đến, kể lại giấc mộng đêm qua, nhân đó nói thêm rằng: “Tấn quốc công đối với việc khôi phục và tạo dựng phúc nước đều đã góp nhiều công sức. Việc gia phong mới rồi chưa thật thỏa đáng, ta rất lấy làm tiếc”. Gia phong Tấn quốc công làm Hùng nghị khuông tế trạch dân đại vương (tể tướng)

Mặt khác, Ngô Xương Xí là 1 trong 12 loạn sứ quân năm 966, căn cứ địa là Bình Kiều. Hiện nay, các nhà nghiên cứu đang cho rằng căn cứ Bình Kiều mà Ngô Xương Xí lui về thuộc Hưng Yên, hoặc Mộ Đức (Hà Tây nay thuộc Hà Nội) là hợp lý về mặt khoảng cách địa lý. Lúc này các sứ quân đang rất mạnh, quân triều đình lại suy yếu nên Ngô Xương Xí không thể dẫn quân về Bình Kiều Thanh Hóa được, vì lực lượng của Đinh Bộ Lĩnh đang căn cứ vùng Hoa Lư, Ninh Bình rất mạnh. Quân triều đình cùng nhiều sứ quân khác đã tiến đánh Đinh Bộ Lĩnh nhưng đều thất bại phải rút quân về. Hơn nữa, trong thời gian làm quan Ngô Xương Xí không có tầm ảnh hưởng xa rộng, cũng như không có sức ảnh hưởng đến vùng đất Hoan Châu.Trong khi đó, đền Khai Long xã Tân Sơn được đặt ở Nghệ An, không phải quê hương ông Ngô Xương Xí, quanh đó cũng không có con cháu họ Ngô và xây dựng sau khi ông mất hơn 600 năm sau thời Lê Trung Hưng (1533-1788).

Thời Lê Trung Hưng là giai đoạn rực rỡ nhất của con cháu họ Nguyễn Cảnh, khi Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan vừa mới mất, và tại địa điểm Tân Sơn (là quê hương của mẹ ngài), cùng các vùng lân cận thì có rất nhiều con cháu họ Nguyễn Cảnh. Như vậy, việc lập đền thờ Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan ở xã Tân Sơn là rất hợp lý, vừa là quê hương của mẹ ông, đền được lập sau khi ông mất không lâu, vừa xung quanh và các vùng lân cận lại có nhiều con cháu họ Nguyễn Cảnh.

Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan và con cháu Nguyễn Cảnh rất có công với đất nước, với nhà Lê - Trịnh, với nhân dân các vùng cho nên ở Nghệ An và nhiều tỉnh, có hơn 100 đền thờ lớn họ Nguyễn Cảnh trong đó có 42 đền thờ ông Nguyễn Cảnh Hoan. Sở dĩ ông được lập nhiều đền thờ đến vậy là do ông là nhân vật lịch sử, có công với dân với nước.

Dòng họ Nguyễn Cảnh vẫn lưu giữ câu đối cổ: “Cao Tằng Tổ Khải Dị Lai - Thập Bát Quận Công Tam Tể Tướng Đinh Lí Trần Lê Dị Hậu- Bách Dư Tiến Sĩ Thất Khôi Nguyên”. Tam tể tướng đó là ông Nguyễn Cảnh Chân: dựng Trần Ngỗi lên làm vua; ông Nguyễn Cảnh Dị: dựng Trần Trùng Quang lên làm vua và ông Nguyễn Cảnh Hoan trước khi mất chưa được làm Tể tướng nhưng sau khi mất tiếp tục phù trì, phù hộ đất nước nên được Trịnh Tùng phong chức Tể tướng.

Đền cổ Khai Long chuẩn bị vào lễ hội.

Như vậy, thời Trần, thời Lê Trung Hưng cho đến thời nhà Nguyễn, họ Nguyễn Cảnh có 3 Tể Tướng, 18 Quận Công, 76 Hầu Tước (quan cấp tỉnh), 19 Bá Tước, 5 Tử Tước, 3 Nam Tước. Cho nên được triều đình giai đoạn này rất trân trọng, tin dùng.

Với những chứng cứ và lập luận ở trên, có thể thấy rằng một người được lập đền thờ thì người đó phải là người có những chiến tích hiển hách, vẻ vang trong lịch sử, là người có công rất nhiều với đất nước, với muôn dân, và đặc biệt trung thành với vua, lấy đạo thờ vua lên trên hết. Đặc biệt, nơi được lập đền thờ cúng của người đó cũng thường là quê hương của họ để người dân nhớ đến cội nguồn, nhớ đến chiến tích của người đó, và phần nào đó thể hiện tự hào khi nhắc về tổ tiên - nơi đã sinh ra anh hùng dân tộc. Do đó, nhiều cơ sở có thể nói nhận định: Đền Khai Long - Tân Sơn thờ Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan.

Trước khi mất Tấn Quốc Công Đại Vương Nguyễn Cảnh Hoan đã để lại bài thơ tuyệt mệnh truyền cho con cháu để thành tâm cầu khấn ngài sẽ phù trợ:

Nhân trung bẩm cương nghi,

Thế thượng đốc trung trinh.

Thiên địa quan chính khí,

Nhật nguyệt chiếu lâm tình.

Lăng lăng thanh bất hủ,

Lẫm lẫm tử do sinh.

Sát phạt chư man quỷ,

Tróc phược chúng tà tinh.

Túng hữu chân tâm đảo,

Lai tâm từ luật linh.

Nghĩa là

Vốn tính người cương nghị,

Trên đời tỏ trung trinh.

Chính khí rạng trời đất,

Nhật nguyệt chứng chân tình.

Thanh danh truyền bất hủ,

Lẫm liệt thác như sinh.

Diệt hết loài gian dối,

Trói bắt lũ tà tinh

Ai thành tâm cầu khẩn,

Ta sẽ ứng rất nhanh.

bài liên quan
Nghệ An: Bắt 3 đối tượng, thu giữ 18.200 viên ma túy tổng hợp

Nghệ An: Bắt 3 đối tượng, thu giữ 18.200 viên ma túy tổng hợp

Cường móc nối với Sầm Thị Hiền (SN 1975) và Lô Văn Tuấn (SN 2001), đều trú tại xã Mường Quàng hình thành đường dây mua bán trái phép chất ma túy từ huyện Quế Phong (cu) đi các tỉnh tiêu thụ.
Nghệ An: Hỗ trợ nhà ở đối với 3.137 hộ gia đình người có công và thân nhân liệt sỹ

Nghệ An: Hỗ trợ nhà ở đối với 3.137 hộ gia đình người có công và thân nhân liệt sỹ

Tổng nguồn vốn ngân sách cần có để hỗ trợ là 136.290 triệu đồng, trong đó, hỗ trợ xây mới cần khoảng 84.360 triệu đồng; hỗ trợ sửa chữa là 51.930 triệu đồng.
Khoảng 9,9 triệu lượt du khách đến Nghệ An trong năm 2025

Khoảng 9,9 triệu lượt du khách đến Nghệ An trong năm 2025

Năm 2025, ngành du lịch Nghệ An ghi nhận mức tăng trưởng tích cực với ước tính 9,9 triệu lượt khách cùng tổng thu hơn 30.600 tỷ đồng.
Hơn 3.800 hồ sơ đăng ký thi tuyển giáo viên tại Nghệ An

Hơn 3.800 hồ sơ đăng ký thi tuyển giáo viên tại Nghệ An

Qua gần 1 tháng nạp hồ sơ, theo tổng hợp ban đầu của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An thông qua đăng ký đường link trực tuyến đã có hơn 3.800 hồ sơ đăng ký thi tuyển.
Giáo sư Thái Văn Thành làm Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An

Giáo sư Thái Văn Thành làm Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An

Ngày 11/12, HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021 - 2026 tổ chức Kỳ họp thứ 35 (thường lệ cuối năm 2025).
Mới nhất
Đọc nhiều
Hà Nội yêu cầu tăng cường kiểm tra, tránh các hiện tượng "đầu cơ, thổi giá" vật liệu xây dựng

Hà Nội yêu cầu tăng cường kiểm tra, tránh các hiện tượng "đầu cơ, thổi giá" vật liệu xây dựng

UBND Thành phố Hà Nội yêu cầu các Sở, ngành Thành phố thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của thành phố về việc tăng cường quản lý, bình ổn giá vật liệu xây dựng.
Phường Tam Hiệp: Tư duy mới trong phục vụ – Lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo

Phường Tam Hiệp: Tư duy mới trong phục vụ – Lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo

Việc ứng dụng công nghệ thông tin cũng được đẩy mạnh, với 100% hồ sơ được số hóa và thông báo kết quả tự động tới người dân qua điện thoại. 
Hà Nội: Người dân có thể làm thủ tục thế chấp đất đai online từ 1/1/2026

Hà Nội: Người dân có thể làm thủ tục thế chấp đất đai online từ 1/1/2026

Hà Nội đề xuất thí điểm cải cách thủ tục thế chấp đất đai với tính toán, chi phí tuân thủ thủ tục có thể giảm 74%, tiết kiệm hơn 185 tỷ đồng mỗi năm.
Tin bài khác
Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Ngày 27/2/1955, nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ Y tế, Bác Hồ đã gửi thư cho Hội nghị căn dặn ba điều.
Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Với người yêu thơ, đêm thơ Nguyên tiêu là một sự kiện quan trọng, một ngày lễ ý nghĩa, không thể thiếu mỗi dịp xuân về.
“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

Bác sĩ (BS) Đỗ Doãn Bách - Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội luôn tâm niệm, phải học cách yêu thương con người trước khi trở thành một BS, khi đó sẽ có vô vàn cách thức để cứu chữa người bệnh.
Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Sau vài ngày dịu bớt, nắng nóng tại TP Hồ Chí Minh và Nam Bộ đã quay trở lại với cường độ gay gắt và có xu hướng tăng cường độ.
"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái, tài năng, luôn tràn đầy nhiệt huyết, tận tâm vì nghề, cùng nhau hướng tới mục tiêu nâng cao sức khỏe người dân cả về thể chất và tinh thần; Viết tiếp những kỳ tích của nền y học nước nhà.
Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra trong 4 ngày, từ ngày 28 đến ngày 31-3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP Hồ Chí Minh.
Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Sáng 26/2 (tức 17 tháng Giêng), UBND xã Tân An, huyện Văn Bàn tổ chức khai hội Đền Cô Tân An năm 2024.
TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

Hơn 1.000 bạn trẻ TP Hồ Chí Minh tham gia các hoạt động ra quân Tháng Thanh niên 2024 chủ đề "Thanh niên xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng".
Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tối nay (26/2), tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) sẽ diễn ra chương trình tôn vinh Thầy thuốc Việt Nam và trao giải cuộc thi viết "Sự hy sinh thầm lặng" lần VI.
Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Theo Cục Xúc tiến thương mại, việc hỗ trợ tìm đơn hàng mới cho doanh nghiệp dệt may là một trong những nỗ lực mà Chính phủ, Bộ ngành rất quyết tâm.
tong bi thu to lam lam viec voi 2 tinh an giang kien giang

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với 2 tỉnh An Giang, Kiên Giang

Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
tien giang dieu tra vu chu doanh nghiep gao nghi bi lua hon 420 ty dong

Tiền Giang: Điều tra vụ chủ doanh nghiệp gạo nghi bị lừa hơn 420 tỷ đồng

Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.