Không chấp nhận bản án dài tới 12 năm dành cho mình, gã phạm nhân phạm tội hạ sát vợ những ngày đầu nhập trại luôn tỏ ra ngoan ngoãn, chấp hành mọi nội quy của trại giam. Nhưng đến khi có cơ hội để thực hiện việc trốn trại, y lập tức hành động. và phải mất tới 32 năm sau, kẻ trốn trại năm nào mới bị bắt lại...
Kế hoạch vượt ngục
Gần 40 năm trước, ngày 18/12/1978, những công nhân trong khu tập thể của Công ty Xây dựng Quảng Trạch ở huyện Quảng Trạch, tỉnh Bình Trị Thiên (nay thuộc tỉnh Quảng Bình) nghe thấy tiếng kêu thất thanh phát ra từ phòng của chị Trần Thị Liên (24 tuổi) là cán bộ của công ty. Đoán có sự chẳng lành, không ai bảo ai, mọi người đều ngưng tay dừng việc dở dang chạy sang.
 |
| Ảnh truy nã Nguyễn Văn Hồng và khi y bị bắt lại. |
Khi đến nơi, ai nấy đều đều bàng hoàng, sợ hãi bởi chứng kiến cảnh tượng chị Liên nằm trên giường, người bê bết máu, đầu, mặt và trên cơ thể có nhiều vết chém. Bên cạnh là Nguyễn Văn Hồng, chồng của chị Liên, cũng bị một vết đâm ở vùng cổ.
Phát hiện Hồng chưa tử vong, mọi người vội vã đưa cả hai vợ chồng Hồng đi cấp cứu rồi báo tin lên cơ quan công an. Do được cứu chữa kịp thời nên sau một tháng cả chị Liên và Hồng đều may mắn sống sót.
Điều đáng nói, sau đó cơ quan công an đã vào cuộc điều tra và xác định hung thủ trong vụ án này chính là Hồng khi dùng dao chém vợ rồi tự sát. Trước đó, Hồng và chị Liên cùng làm việc tại công ty rồi phải lòng nhau. Sau một thời gian tìm hiểu, đầu năm 1978, được sự chấp thuận của gia đình hai bên và tổ chức, cả hai kết hôn thành vợ chồng.
Cả 2 làm việc tại Công ty Xây dựng Quảng Trạch, Hồng được công ty giao cho phụ trách chạy vật tư, còn chị Liên làm ở bộ phận tài chính. Do tính chất công việc hay phải đi công tác xa nên Hồng thường xuyên vắng nhà. Thiếu thốn tình cảm, Hồng có quan hệ ngoài luồng với một cô gái trên đường chuyển vật tư nhưng sự việc bị một số đồng nghiệp cùng công ty phát giác.
Chuyện đến tai chị Liên nên hai vợ chồng thường xuyên "cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt". Sáng 18/12/1978, thời điểm này chị Liên đang mang thai 4 tháng, Hồng và Liên lại xảy ra mâu thuẫn. Hồng dùng dao chém liên tiếp vào mặt và người vợ.
Tưởng vợ đã chết, Hồng dùng dao tự đâm vào cổ mình. Được các bác sĩ cứu chữa và may mắn sống sót, thế nhưng do sức khỏe bị ảnh hưởng nghiêm trọng nên sau đó chị Liên đã buộc phải bỏ đứa con trong bụng.
Về phía Hồng, sau khi bình phục đã bị Công an tỉnh Bình Trị Thiên thời điểm đó bắt về hành vi giết người. Ngày 30/6/1979, TAND tỉnh Bình Trị Thiên tuyên phạt Hồng 12 năm tù về tội "Cố ý giết người". Ngay sau biến cố đó, vợ chồng Hồng đường ai nấy đi.
Nghĩ đã mất tất cả, phía trước chỉ là một bản án dài dằng dặc nên Hồng trong thời gian chờ chuyển trại đã lộ rõ sự mất ổn định về tâm lý. Y thường xuyên chán chường, buồn bã. Nghe một bạn cùng buồng tạm giam cho biết, nếu biết chăm chỉ cải tạo tốt, thời gian đi chấp hành án của Hồng chỉ bằng 2/3 hoặc một nửa thời gian là được tha về.
Tuy nhiên, Hồng vẫn không chấp nhận điều đó. Y lên kế hoạch trốn trại. Ngay sau khi được giải lên trại giam Đồng Sơn (thuộc Tổng cục VIII - Bộ Công an, đóng tại tỉnh Quảng Bình). Địa hình đồi núi mênh mông nhưng trong thời gian vận chuyển vật tư qua đây, Hồng có nắm được đường đi lối lại qua khu vực này nên càng quyết tâm cho ý định trốn trại.
Sự may mắn của Hồng đã đến khi y được bố trí vào đội sản xuất gạch do tay nghề cao khi còn làm ở Công ty Xây dựng Quảng Trạch. Vào thời điểm đó, Hồng được phép đi lại ra ngoài cổng trại giam để chuyển nguyên liệu làm gạch vào trong cơ sở sản xuất nên Hồng nhận thấy đây là cơ hội thích hợp để bỏ trốn.
Đến ngày thứ 15 ở trại giam Đồng Sơn, nhận thấy thời cơ đã chín muồi, nhân được ra ngoài cổng trại, Hồng vội vã chạy thục mạng bỏ trốn.
Khi vượt qua những hàng rào thép gai của Trại giam Đồng Sơn, Hồng chạy lên rừng lánh tạm rồi chờ đến đêm thì mò về nhà ở quê để ăn vụng cơm nguội, lấy quần áo, sau đó nhảy tàu vào Đồng Nai. Trên chuyến tàu vào miền Nam chạy trốn, Hồng bắt đầu nghĩ tên giả, quê giả và ngày tháng năm sinh giả.
Theo Hồng suy luận thì do bản thân hắn lâm vào cảnh tù tội, án dài nên hắn quyết định lấy tên giả là Nguyễn Trường Lâm, hành vi phạm tội là giết người, tức là “tử” mà theo quan niệm thì số 4 chính là số “tử” nên hắn quyết định lấy ngày 4/4/1944 làm ngày tháng sinh của mình.
Về quê quán giả, Hồng quyết định chọn xã Thanh Lâm, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ Tĩnh vì đây là quê của một người bạn cùng đi bộ đội trước kia để che giấu thân phận. biến mất không dấu vết... suốt 32 năm Với vỏ bọc mới, sau khi đi tàu vào TP Hồ Chí Minh, việc đầu tiên Hồng làm là đi đến các bốt bưu điện, địa điểm bán báo để dò la xem có hình ảnh, thông báo truy nã của mình không.
Khi đã yên tâm vì không thấy có động tĩnh gì, Hồng tiếp tục bắt xe đi xuống Đồng Nai. Hắn lảng vảng đến các công ty cao su để mong tìm cơ hội việc làm. Với cái tên mới là Nguyễn Trường Lâm, Hồng được tuyển dụng vào làm công nhân tại nông trường cao su Xà Bang ở huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Nai.
Sau vài tháng làm việc ở đây, vốn có tài ăn nói, lại chăm chỉ làm ăn nên Hồng lọt vào mắt xanh một nữ công nhân cùng công ty hơn hắn hẳn 5 tuổi. Nghĩ cần có nơi nương náu và yên ổn làm ăn trong vỏ bọc mới, Hồng cưới nữ công nhân nói trên.
Năm 1980, vợ chồng Hồng sinh con gái đầu lòng. Thời gian này Hồng bàn với vợ xin nghỉ làm để ra ngoài khai hoang đất, trồng rẫy riêng. Cầm tờ quyết định của Giám đốc công ty đồng ý cho công nhân Nguyễn Trường Lâm nghỉ việc, có con dấu xác nhận đỏ chót, Hồng như mở cờ trong bụng vì cái tên giả của hắn đã chính thức có giá trị pháp lý.
Ngay sau đó, Hồng cầm tờ quyết định trên đi đăng ký tạm trú tạm vắng tại Công an xã Xuân Bảo, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai. Sau khi làm được chứng minh nhân dân mới dưới cái tên Nguyễn Trường Lâm, Hồng đã được chính quyền cho phép khai phá đất hoang tại địa phương.
Có đất, vợ chồng Hồng ra dựng lán, làm nương trồng cà phê, cao su rồi tiếp tục sinh thêm 2 đứa con trai nữa. Kinh tế dần ổn định, có địa chỉ rõ ràng, Hồng đi đăng ký khai sinh cho các con một cách đàng hoàng không sợ bị ai phát hiện hay nghi ngờ.
Không những thế, khi viết thư gửi về hỏi thăm sức khỏe gia đình ở quê, để tránh bị công an phát hiện, ngoài phong bì Hồng ghi tên người gửi là tên và địa chỉ của một người anh ở Hà Nội. Để tránh bị công an theo dấu vết qua việc gửi thư, Hồng tỏ ra rất ma mãnh khi trong thư cũng không ghi cụ thể địa chỉ để người nhà liên lạc, mà chỉ có hắn chủ động liên lạc với gia đình.
Cứ như thế, Hồng ung dung sống, liên lạc về quê nhà mà không hề bị phát hiện. Sau một thời gian làm ăn sinh sống tại Đồng Nai, năm 1994 Hồng bán rẫy được 40 triệu đồng rồi chuyển lên Gia Lai mua 5 sào rẫy trồng cà phê và tạm trú tại xã Trà Đa, TP Pleiku.
Sau hơn 20 năm trốn nã, Hồng đã 2 lần về thăm gia đình vào năm 1997 và 1998 nhưng tuyệt nhiên không cho ai biết địa chỉ, nơi làm ăn cụ thể. Sự cẩn thận và ranh ma của Hồng còn thể hiện ở chỗ hắn nhất quyết không cho các con thi đại học để tránh việc xác định nhân thân cha mẹ.
Nhằm tạo vỏ bọc hoàn hảo hơn nữa cho mình, Hồng nuôi tóc dài, để tóc bạc trắng trùm tai nhằm che những đặc điểm nhận dạng trên khuôn mặt và khớp với tuổi trong chứng minh thư nhân dân của mình.
Tuy nhiên, Hồng bắt đầu “lộ sáng” bằng việc mở một cửa hàng tạp hóa ngoài mặt đường để kinh doanh buôn bán, dựng vợ gả chồng cho các con…
Truy bắt
Năm 2010, Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm- PC52, Công an tỉnh Quảng Bình được thành lập. Các chuyên án rà soát, xác minh, truy bắt các đối tượng truy nã, trong đó có Hồng được đề ra. Trinh sát phát hiện được nơi Hồng đang sinh sống ở xã Trà Đa, TP Pleiku dưới cái tên giả là Nguyễn Trường Lâm.
Khi tổ công tác đến Công an xã Trà Đa thì được biết tại địa phương có một nam giới khoảng 70 tuổi, độ tuổi người tên Lâm kia chênh lệch nhiều so với Hồng. Tuy nhiên những đặc điểm nhận dạng cơ bản của Hồng như mắt xếch, tóc dựng, nói giọng Quảng Bình... lại hoàn toàn trùng khớp với “ông Lâm”.
Sau khi sử dụng biện pháp nghiệp vụ để lấy dấu vân tay và hình ảnh “ông Lâm”, ngày 18/8/2011, Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm, Công an tỉnh Quảng Bình phối hợp với Công an TP Đồng Hới đã lập danh chỉ bản để đối chiếu dấu vân tay, kết quả cho thấy dấu vân tay của ông Nguyễn Trường Lâm tại địa phương trùng khớp với dấu vân tay của tên tội phạm Nguyễn Văn Hồng bỏ trốn khỏi trại giam Đồng Sơn năm nào.
Xác định đã đến thời điểm cần phải lột “mặt nạ” của kẻ giết người, trốn nã tinh vi, khoảng 9h sáng ngày 19/8/2011, Thượng tá Đinh Sỹ Hùng (Phó trưởng Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm, Công an tỉnh Quảng Bình) phối hợp cùng Công an tỉnh Gia Lai và Công an xã Trà Đa tìm đến nhà ông Nguyễn Trường Lâm. Theo phương án vạch ra, công an xã sẽ đi bộ vào trước, nếu Lâm có ở nhà thì ra hiệu cho Thượng tá Hùng và trinh sát ập vào.
Kế hoạch đã diễn ra đúng như dự tính. Khi vào nhà, cháu nội của Hồng liền gọi ông ra tiếp khách. Khi Hồng vừa bước ra, Thượng tá Hùng nhận ra ngay đó chính là Hồng, kẻ đội lốt lẩn trốn pháp luật tinh vi hơn 30 năm qua. Ban đầu, Hồng nhất mực từ chối bằng giọng miền Nam: “Tôi có việc gì mà lên xã? Có gì thì hỏi ở đây luôn đi”.
Bấy giờ, Thượng tá Hùng mới lên tiếng: “Anh biết tôi nói giọng ở đâu rồi chứ? Anh biết chuyện gì rồi chứ? Mời anh lên trụ sở làm việc, anh hãy chấp hành để còn nhận được sự khoan hồng của pháp luật...”. Hồng bị di lý trở về Trại giam Đồng Sơn để tiếp tục thi hành án bản án 12 năm tù trước đó.
Tính từ thời điểm Hồng vượt ngục đến khi bị bắt lại, 32 năm đã trôi qua. Trong suốt cuộc trò chuyện với Thượng tá Hùng trước khi về lại Trại giam Đồng Sơn, Hồng dành một khoảng thời gian nhắc về mối tình với người vợ cũ, mắt Hồng lại ánh lên nỗi buồn, ân hận và day dứt: "Đó là câu chuyện buồn vẫn mãi theo tôi suốt thời gian bỏ trốn.
Mặc dù người vợ mới của tôi cũng đã tay ấp má kề và sinh cho tôi 3 người con nhưng khi nhớ lại chuyện cũ, nhiều lúc tôi day dứt mình rất nhiều".
Khi được Thượng tá Hùng động viên và cho biết thêm một số thông tin về bà Liên, giọng nói của Hồng xen lẫn sự xúc động: "Cũng tại vì bà ấy cứ nghe người khác đồn đại rồi về nói bóng gió nên tôi tức quá mới hành động như vậy.
Kể từ khi tôi bỏ trốn vào miền Nam cũng không có thời gian để hỏi thăm hay liên lạc đến vợ cũ. Hóa ra, sau khi sự việc xảy ra cơ thể bà ấy bị tật nên ở một mình chứ không lấy ai. Giá như còn đứa con thì bây giờ bà ấy cũng bớt cô đơn.
Tôi mong rằng mình sẽ sống được đến ngày trở về để đi thăm bà ấy một lần trước khi tôi nhắm mắt". 32 năm bỏ trốn và sống gần hết một đời người, để rồi vẫn phải tra tay vào còng số tám để chấp hành bán án còn dang dở năm nào, có lẽ, Nguyễn Văn Hồng sẽ cố gắng chấp hành nốt để về thực hiện những tâm nguyện của mình chưa làm được...
