Tại phiên tòa giả định, Tòa án tiến hành xét xử vụ án đối với hành vi "Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm" quy định tại điểm a khoản 3 Điều 244 của Bộ luật Hình sự.
Phiên tòa giả định với tình tiết như sau: ngày 17/03/2025 bị can Lê Văn T làm thuyền trưởng tàu cá khai thác thủy sản do bà Nguyễn Thị H, trú tại ấp T, xã T, huyện G, tỉnh T (nay là ấp T, xã T, tỉnh Đ) làm chủ. Bị can T đi cùng 07 ngư phủ (không rỏ họ tên, năm sinh, nơi cư trú) đánh bắt từ vùng biển tỉnh T (nay là tỉnh Đ) đến tỉnh C và giáp ranh vùng biển Malayxia.
Khoảng 20 giờ ngày 27/03/2025 bị can cho ngư phủ thả lưới rê 10, dài khoảng 9.000 mét, đến 04 giờ ngày 28/03/2025 thì kéo lưới, kéo đến khoảng 06 giờ cùng ngày thì phát hiện cá thể Đồi mồi đầu tiên mắc vào lưới nhưng đã chết. Tiếp tục kéo lưới đến 08 giờ có tất cả là 15 cá thể Đồi mồi mắc vào lưới, trong đó có 12 cá thể đã chết, bị can kêu ngư phủ thả lại biển 03 cá thể còn sống.
Số cá thể Đồi mồi đã chết bị can chỉ đạo cho ngư phủ mổ bụng bỏ nội tạng cho vào bao tải ướp đá chứa trong khoang tàu vận chuyển vào đất liền tìm nơi tiêu thụ.
Khoảng 10 giờ 30 phút ngày 30/03/2025 tàu cá do bị can T vào tới bờ và neo đậu tại cảng cá V, đến khoảng 10 giờ 45 phút ngày 31/03/2025 thì bị Trạm kiểm soát biên phòng V thuộc Đồn Biên phòng K kiểm tra phát hiện trên tàu có 12 cá thể Đồi mồi đã chết không còn nội tạng nên lập biên bản tạm giữ 12 cá thể Đồi mồi và chuyển vụ việc đến cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh T (nay là tỉnh Đ) xử lý theo thẩm quyền.
Qua Kết luận giám định của Viện Sinh học nhiệt đới thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công Nghệ Việt Nam; Kết luận giám định của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh T (nay là tỉnh Đ) kết luận: 12 mẫu vật giám định thuộc loài Đồi mồi (Eretmochelys imbricate); họ Vích (Cheloniidae), bộ có Vẩy (Squamata), lớp Bò sát (Reptilia).
 |
| Hội đồng xét xử sơ thẩm đã tuyên bố mức xử phạt là 10 năm tù đối với bị can Lê Văn T vì đã phạm tội với hành vi "Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm" |
Từ những căn cứ nêu trên, Hội đồng xét xử sơ thẩm đã tuyên bố mức xử phạt là 10 năm tù đối với bị can Lê Văn T vì đã phạm tội với hành vi "Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm" quy định tại điểm a khoản 3 Điều 244 của Bộ luật Hình sự.
Đối với bà Nguyễn Thị H là chủ sở hữu hợp pháp, bà H không biết bị can Lê Văn T dùng tàu để vận chuyển trái phép 12 cá thể Đồi mồi nên cơ quan Cảnh sát điều tra không xử lý.
Riêng đối với 07 ngư phủ cùng đi trên tàu là những người đi biển thuê mướn theo thời vụ thông qua người giới thiệu nên bị can Lê Văn T không rỏ họ tên, địa chỉ của những người này. Khi tàu cá bị lực lượng Bộ đội Biên phòng kiểm tra thì 07 người này đã bỏ đi đến nay bị can không liên lạc được, cơ quan điều tra đang xác minh nhân thân, làm rỏ hành vi của từng người, khi có cơ sở sẽ tiếp tục xử lý theo quy định.
 |
| Bà con ngư dân đạt câu hỏi về các hành vi vi phạm khai thác IUU |
Sau khi kết thúc phiên tòa giả định, bà con ngư dân đều đồng tình với mức án mà Hội đồng xét xử đã tuyên đối với Lê Văn T. Đây cũng là bài học cảnh tỉnh, nhắc nhở cho bà con ngư dân khi tham gia đánh bắt, khai thác trên biển phải nắm chắc quy định của pháp luật về các loài thủy, hải sản nào được phép đánh bắt, loài nào cần phải bảo tồn để tránh khai thác bừa bãi, không theo quy định sẽ dẫn đến cạn kiệt nguồn lợi, ảnh hưởng môi trường sinh thái biển.
Cũng qua phiên tòa giả định mong muốn các cơ quan chức năng của địa phương, đặc biệt là bà con ngư dân nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tập thể, cá nhân, phát huy sức mạnh tổng hợp trong công tác phòng, chống khai thác IUU đạt nhiều kết quả quan trọng, góp phần nhanh chóng gỡ bỏ "Thẻ vàng" của EC đối với thủy sản Việt Nam và giúp ngành thủy sản nước nhà phát triển bền vững.