Chi tiết về cách tính thuế cho hộ kinh doanh nhỏ

Chi tiết về cách tính thuế cho hộ kinh doanh nhỏ. (Ảnh: Lạc Việt)

Từ ngày 1/6, khoảng 37.000 hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng mỗi năm thuộc một số ngành nghề (ăn uống, khách sạn, bán lẻ, vận tải hành khách, thẩm mỹ, vui chơi giải trí...) phải dùng hóa đơn điện tử qua máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế. Thay vì nộp thuế khoán, các hộ sẽ phải kê khai và khai trên doanh thu thực tế.

Cách tính thuế cho hộ kinh doanh nhỏ

Căn cứ quy định tại Khoản 2 Điều 4 của Thông tư 40/2021/TT-BTC quy định cụ thể đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ như sau:

Hộ kinh doanh có mức doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm sẽ không phải nộp thuế;

Với mức doanh thu từ 100 triệu đồng đến 200 triệu đồng/năm, hộ kinh doanh phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo mức thuế suất ưu đãi 5%;

Nếu mức doanh thu từ 200 triệu đồng/năm trở lên, chủ hộ kinh doanh phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo mức thuế suất thông thường (7% đối với người cư trú, 10% đối với người không cư trú).

Theo quy định hiện hành, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm vẫn phải nộp 3 loại thuế, gồm thuế môn bài, thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng (VAT).

Cách tính Thuế môn bài. (Ảnh: Lạc Việt)

Theo Khoản 1 tại Điều 1 của Nghị định 22/2020/NĐ-CP, Thuế môn bài là khoản cố định hàng năm, không phụ thuộc vào lợi nhuận của người kinh doanh, mà được ấn định dựa trên vốn điều lệ hoặc doanh thu.

Thời điểm xác định doanh thu để tính thuế môn bài cho hộ kinh doanh nhỏ lẻ sẽ bắt đầu từ tháng 1 của năm sau năm thành lập hộ kinh doanh.

Cách tính thuế Giá trị gia tăng cho hộ kinh doanh. (Ảnh: Lạc Việt)

Thuế thu nhập cá nhân và thuế VAT sẽ được cơ quan quản lý tính trên tổng doanh thu, tỷ lệ thuế VAT hàng hóa, dịch vụ và thu nhập cá nhân với từng hoạt động kinh doanh (nếu doanh thu từ 100 triệu đồng trở xuống thì không phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN). Công thức tính thuế GTGT như sau:

Số tiền thuế GTGT phải nộp = Doanh thu tính thuế GTGT x Tỷ lệ phần trăm thuế GTGT

Chẳng hạn, cá nhân phân phối, cung cấp hàng hóa thì thuế phải nộp = doanh thu x (1% thuế VAT + 0,5% thuế thu nhập cá nhân). Còn nếu hộ kinh doanh vận tải sẽ chịu mức thuế = doanh thu x (3% thuế VAT + 1,5% thuế thu nhập cá nhân).

Khi hộ kinh doanh cá thể không xác định được doanh thu tính thuế khoán hoặc xác định nhưng không hợp lý, cơ quan thuế có thẩm quyền sẽ áp mức thuế khoán theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

Tỷ lệ phần trăm thuế được áp dụng trên tổng doanh thu bao gồm tỷ lệ thuế GTGT và thuế TNCN tùy thuộc vào từng ngành nghề cụ thể.

Đối với các hộ kinh doanh đăng ký hoạt động trong nhiều ngành nghề khác nhau, chủ hộ sẽ phải thực hiện việc khai báo và tính toán thuế dựa trên tỷ lệ phần trăm thuế áp dụng cho từng ngành nghề mà họ đang hoạt động.

Đăng ký kinh doanh cho các hộ kinh doanh nhỏ lẻ

Bên cạnh đó, căn cứ theo Nghị định 39/2007/NĐ-CP về cá nhân hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên và không phải đăng ký kinh doanh và Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp, các ngành nghề kinh doanh nhỏ lẻ không phải đăng ký kinh doanh bao gồm:

Bán hàng rong, bán hàng tại chợ, bán hàng ở các điểm tập kết kinh doanh tự phát;

Hoạt động đánh giày, cắt tóc, gội đầu, uốn tóc, làm móng, tắm giặt;

Hoạt động bán sách, báo, tạp chí, vé số và các mặt hàng lưu niệm;

Hoạt động bán buôn, bán lẻ hàng hóa qua hình thức đặt hàng trực tiếp khi người tiêu dùng đến nhà cung cấp hàng hóa để mua hàng, thực hiện thanh toán, nhận giao hàng tại chỗ và không phải là hợp đồng đặt hàng trả tiền trước;

Hoạt động kinh doanh dịch vụ chụp ảnh, quay phim không sử dụng hợp đồng;

Hoạt động cung cấp dịch vụ Internet công cộng và dịch vụ cho thuê máy tính tại quán Internet;

Hoạt động bán hàng ăn, uống tại vỉa hè, lề đường;

Hoạt động dạy học tại nhà, dạy kèm ngoài giờ;

Hoạt động kinh doanh dịch vụ trông giữ xe không cố định.

Khi nào hộ kinh doanh phải chuyển thành doanh nghiệp

Mặc dù, Cục Thuế chưa có quy định về điều kiện, ngưỡng doanh thu hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh phải chuyển đổi sang doanh nghiệp tư nhân.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia về thuế, nếu các hộ kinh doanh có ý định lên công ty, đây được cho là thời điểm thuận lợi. Đơn cử, theo Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp sửa đổi 2025, hộ kinh doanh chuyển đổi thành công ty sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm đầu, sau đó được giảm 50% trong 4 năm tiếp theo.

Lãnh đạo ngành thuế nhiều lần chia sẻ cơ quan thuế luôn khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp siêu nhỏ. Việc này sẽ giúp họ nhận được nhiều chính sách hỗ trợ, hoạt động minh bạch, rõ ràng.