Cần một bản án công tâm trong việc cấp đất vườn tại Móng Cái, Quảng Ninh

Hai người có công khai phá thửa đất, nhưng người khai hoang sau được cấp "sổ đỏ"

Theo thông tin PV tìm hiểu, trước năm 2003, thửa đất số 251, tờ bản đồ số 108, diện tích 179,4m2 tại Khu 7 phường Hải Yên, TP Móng Cái là một bãi đổ rác phế thải tự phát, ảnh hưởng xấu tới môi trường, thời điểm này UBND phường Hải Yên chưa giao cho ai quản lý, sử dụng.

Năm 2003, ông Trần Văn Kiên khai hoang thửa đất trên, thuê máy xúc san lấp mặt bằng thửa đất, tôn tạo, trồng rau, cây ăn quả và cây lâu năm có giá trị về mặt kinh tế và quản lý, sử dụng đất ổn định, không có tranh chấp, không vi phạm luật về đất đai.

Dù vậy nhưng đến thời điểm năm 2022, ông Kiên nhận được thông tin thửa đất trên đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (mục đích sử dụng đất là đất trồng cây lâu năm) cho ông Vũ Bá Ấn, trú tại địa phương. Ông Ấn yêu cầu ông Kiên di dời cây cối, tài sản khỏi khu vực này. Ông Kiên cho rằng, việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Ấn mà ông Kiên là người trực tiếp khai hoang, sử dụng lâu dài mảnh đất này lại không hề được lấy ý kiến, là có dấu hiệu chưa khách quan.

Khu đất xảy ra tranh chấp.

Đình chỉ phúc thẩm vụ kiện hành chính không thuyết phục!

Sau đó, ông Trần Trung Kiên đã có đơn khởi kiện UBND TP Móng Cái đối với Quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai liên quan đến mảnh đất trên. Ở một diễn biến liên quan, ông Vũ Bá Ấn cũng khởi kiện vụ án dân sự tranh chấp đất đai đối với bị đơn là ông Trần Trung Kiên ra TAND TP Móng Cái.

Tại phiên xử sơ thẩm vụ kiện hành chính, ông Kiên bị TAND tỉnh Quảng Ninh xử bác đơn khởi kiện nên ông tiếp tục kháng cáo, đề nghị TAND Cấp cao tại Hà Nội xử phúc thẩm. Ngày 19/7/2024, ông có đơn xin hoãn phiên tòa hành chính ngày 24/7/2024 với lý do bị ốm nặng. Trước đó, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Kiên trong phiên tòa phúc thẩm ngày 15/5/2024 của Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội có đơn xin hoãn phiên tòa để có thêm thời gian củng cố hồ sơ vụ án. Đồng thời, ngày 23/07/2024, người đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp của ông Kiên cũng đã có đơn kiến nghị gửi Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội và Viện Kiểm sát nhân dân Cấp cao tại Hà Nội kiến nghị tạm dừng phiên tòa xét xử phúc thẩm ngày 10/7/2024 của Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội; kiến nghị tạm đình chỉ vụ án hành chính về việc khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai, do phường Hải Yên xác minh sai nguồn gốc, đang được cơ quan điều tra Công an tỉnh Quảng Ninh xem xét giải quyết.

Bất ngờ, ngày 11/8/2024, ông Trần Trung Kiên nhận được Quyết định số: 46/2024/QĐ-PT ngày 24/07/2024 về việc đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án hành chính của Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội. Không đồng ý với quyết định đình chỉ vụ án trên, ông Kiên tiếp tục khiếu nại theo thủ tục giám đốc thẩm đối với Quyết định đình chỉ của cấp phúc thẩm vì cho rằng không đúng căn cứ pháp luật.

Cũng liên quan đến vụ tranh chấp đất đai này, tại phiên toà dân sự sơ thẩm ngày 29/8/2024 về "Tranh chấp tài sản" của TAND TP Móng Cái, ông Kiên và ông Ấn đều đưa ra chứng cứ thể hiện qua các thời kỳ cả hai đã cùng khai thác, sử dụng mảnh đất trên. Mặc dù vậy, căn cứ vào Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được cấp cho ông Ấn, Tòa tuyên xử buộc ông Kiên phải di dời nhiều cây cối, tài sản ra khỏi khu vực này. Trao đổi với phóng viên, ông Vũ Bá Ấn cho biết ông đồng ý với bản án tòa sơ thẩm đã tuyên.

Không đồng tình với phán quyết trên, ông Trần Trung Kiên kháng cáo toàn bộ bản án dân sự sơ thẩm số 09/2024/DSST ngày 29/8/2024 của TAND TP Móng Cái. Lý do: vụ kiện hành chính mà ông là khởi kiện đối với Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho mảnh đất này vẫn còn đang được các cấp tòa xét xử, xem xét, chưa có hiệu lực pháp luật nên ông không đồng ý di dời số cây cối và tài sản mà ông dầy công khai phá, trồng cấy trên mảnh đất này.

Bản án dân sự sơ thẩm của TAND TP Móng Cái, Quảng Ninh.

Cần sự phán quyết công tâm, đúng pháp luật

Trong quá trình giải quyết vụ việc này, một trong những mấu chốt quan trọng dẫn đến việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là việc xác nhận nguồn gốc đất. Phía UBND phường Hải Yên cho biết, ngày 21/6/2022, UBND phường Hải Yên nhận được hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trồng cây lâu năm đối với thửa đất số 251, tờ bản đồ 108 có diện tích 179,4m² của hộ ông Vũ Bá Ấn.

UBND phường đã kiểm tra, rà soát, lấy ý kiến khu dân cư, niêm yết công khai 15 ngày. Trong suốt quá trình này, phường không nhận được bất kỳ ý kiến khiếu nại, kiến nghị gì liên quan đến nguồn gốc, thời điểm, gianh giới sử dụng của thửa đất này. Ngày 29/8/2022, UBND TP Móng Cái ban hành Quyết định số 7276/QĐ-UBND “V/v công nhận quyền sử dụng đất như giao đất không thu tiền sử dụng đất đối với hộ ông Vũ Bá Ấn, sử dụng thửa đất tại khu 7, phường Hải Yên, TP Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh". Sau đó hộ ông Ấn được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Vậy nhưng theo phản ánh của ông Kiên và cũng như trong các bản án của tòa cũng thể hiện, ông Kiên là người cùng khai hoang sử dụng mảnh đất này trong suốt thời gian dài, nhưng quá trình làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Ấn, ông Kiên lại không hề được biết và lấy ý kiến, trong các văn bản, hồ sơ cấp đất cũng không hề có tài liệu nào liên quan đến việc lấy ý kiến của ông Kiên.

Tại văn bản trả lời của UBND phường Hải Yên, UBND phường khẳng định khi kê khai thông tin thửa đất, ông Ấn đã cam kết trước pháp luật rằng việc khai thông tin nguồn gốc đất là đúng và chịu trách nhiệm về thông tin này. Thiết nghĩa, công dân tự cam kết là một chuyện, nhưng cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc xem xét, đánh giá tính xác thực của thông tin thiếu chuẩn xác đó khi quyết định cấp "sổ đỏ"- một giấy tờ pháp lý quan trọng về quyền tài sản của công dân.

Mặc dù các chứng cứ có trong hồ sơ vụ án thể hiện cả ông Kiên và ông Ấn qua các thời kỳ đã cùng khai thác, sử dụng mảnh đất trên, nhưng UBND TP Móng Cái lại cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Ẩn là thiếu sót nghiêm trọng, dẫn đến quyền lợi của ông Kiên bị ảnh hưởng. Đấy cũng là nguyên nhân khiến ông Kiên kháng cáo bản án dân sự trên lên cấp phúc thẩm.

Đề nghị Toà án cấp phúc thẩm xem xét, đánh giá chứng cứ một cách thấu đáo, có phán quyết khách quan, công tâm, bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp cho ông Kiên, và quan trọng hơn là để pháp luật được thực thi bảo đảm nghiêm minh, công bằng khiến người dân tâm phục, khẩu phục.