Việt Nam có bị chảy máu chất xám tri thức?

Tin nên đọc

Ước mơ của nam sinh Việt đoạt HCV Olympic Sinh học Quốc tế năm 2017

Cố đô Huế đón “cậu bé vàng” mang vinh quang trở về từ Olympic Sinh học 2017

Đón chủ nhân giành tấm huy chương vàng Olympic sinh học quốc tế 2017

'Vàng' Olympic đi đâu?

Chuyện rùa đá

Một đất nước phát triển là đất nước biết tận dụng nhân tài. Nhưng làm sao để trọng dụng nhân tài luôn là điều khó bởi "cơ chế" hay chính sách.

Muốn vậy phải đào tạo, sử dụng được những người có chất lượng cao về tri thức lẫn phẩm chất. Nếu không, đất nước sẽ tụt hậu, nếu không nói là ngày càng lụi bại.

Vũ Minh Hoàng (thứ 2 từ trái sang) cùng các bạn tại Tokyo (Nhật Bản).

Đất nước ta không hiếm người tài, có tâm phụng sự đất nước. Song vì sao có thực trạng chảy máu chất xám?

Lỗi tại ai? Nguyên nhân do đâu?

Đào tạo được người tài đã khó, nhưng biết trọng dụng được người tài càng khó hơn. Người tài ít nặng về vật chất, họ đòi hỏi được tôn trọng, xử thế đúng mực trong xã hội, cơ quan...

Hiện tượng một số người được bổ nhiệm theo "quy trình" làm ảnh hưởng tới không ít cán bộ có năng lực, phẩm chất tốt, đặc biệt cán bộ trẻ hoang mang càng tìm cách rời bỏ đất nước, mặc dù thâm tâm họ rất muốn ở lại đất nước để cống hiến sức lực, tài năng của mình.

Nguy hiểm hơn là làm nhân dân mất lòng tin vào những cán bộ có tâm, có tài thực sự.

Xin dẫn chứng trường hợp Vũ Minh Hoàng, sinh ngày 27/8/1990, quê ở huyện Lương Tài, Bắc Ninh, khi được bổ nhiệm làm Phó Vụ trưởng, Vụ Kinh tế Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ theo quy định số 824/BCĐTNB, ký ngày 15/1/2016.

Sau đó, Vũ Minh Hoàng được chuyển về làm Phó Giám đốc Trung tâm xúc tiến đầu tư thương mại và Hội chợ triển lãm Cần Thơ theo quyết định số 493/QĐ-UBND ký ngày 26/7/2016.

Ban chỉ đạo Tây Nam bộ nơi làm việc của tài năng trẻ Vũ Minh Hoàng

Vậy Vũ Minh Hoàng có đủ năng lực để đảm nhiệm chức vụ đó không?

Đối với 2 công trình của Vũ Minh Hoàng, đó là luận án "Hợp tác kinh tế với Trung Quốc và ý nghĩa đối với sự phát triển của Việt Nam trong tương lai".

Và luận văn thạc sĩ Hành chính công do Phó giáo sư Cheng Ling hướng dẫn của Trường Đại học Thanh Hoa (Tsinghua) Trung Quốc. Bằng số: Z1000332014001841 cần lưu ý rằng Đại học Thanh Hoa (Tsinghua) của Trung Quốc xếp thứ 35 trên 100 trường Đại học thế giới.

Theo "Timer Higher Education World Regulation Rankings, 2013" với đề tài "Công cuộc công nghiệp hóa nông thôn Việt Nam". Đổi mới lĩnh vực phi nông nghiệp ở Đồng bằng sông Cửu Long.

Đây là đề tài được sinh viên Vũ Minh Hoàng khảo sát nghiên cứu nhiều thời gian với các địa điểm khác nhau ở Đồng bằng sông Cửu Long với những số liệu và lập luận thuyết phục người đọc.

Một đề tài hữu ích cho sự phát triển kinh tế nói chung và công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông thôn Việt Nam cụ thể là lĩnh vực phi nông nghiệp ở Đồng bằng sông Cửu Long.

Căn cứ vào đâu, Vũ Minh Hoàng lại được làm luận án thạc sĩ ở Đại học Thanh Hoa, Trung Quốc? Chả nhẽ lại "chạy".

Không. Hoàn toàn không.

Để được làm luận án thạc sĩ Vũ Minh Hoàng đã từng tốt nghiệp hạng giỏi cử nhân với chuyên ngành: Chính trị và Quan hệ quốc tế của Đại học Kent tại Đại hội đồng Trường Đại học tổ chức vào ngày 19/7/2011. Số 00021321.

Rõ ràng để tốt nghiệp Đại học Kent, Vũ Minh Hoàng phải thông thạo tiếng Anh và làm thạc sĩ ở Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc), đương nhiên phải biết tiếng Trung và hiện nay Hoàng đang học tiến sĩ tại Nhật Bản.

Được cử đi học nhưng Vũ Minh Hoàng xin tự túc kinh phí, không lấy tiền của Nhà nước, thế mà cũng có người thắc mắc chả nhẽ cứ lấy tiền của Nhà nước để đi học mới đúng "quy trình".

Việc Vũ Minh Hoàng 26 tuổi được bổ nhiệm một chức Vụ Phó của một cơ quan vùng miền và chuyển về là Phó Giám đốc của một Trung tâm xúc tiến đầu tư thương mại và Hội chợ triển lãm của thành phố Cần Thơ ỏm tỏi cả lên sao bổ nhiệm người trẻ thế?

Trẻ ư? xin thưa: Khoa Đinh Mùi (1247) triều Trần lấy người đỗ trạng nguyên là Nguyễn Thượng Hiền khi ông mới 13 tuổi và vài năm sau, ông lại được bổ giữ Chánh Ngự sử đài kiêm đông các Đạo học sĩ bộ công, và bao nhiêu người trẻ tài hoa khác trong thời chúng ta. Đồng chí Trần Phú được bầu làm Tổng Bí thư của Đảng khi mới 27 tuổi... Và còn nhiều chứng nhân lịch sử khác nữa.

Nhìn rộng ra thế giới: Khi Hoàng Đế Napoleon của nước Pháp đi chinh chiến có trong tay 20 vị thống chế, có vài vị mới từ 20 - 22. Vậy, độ tuổi đó có được coi là trẻ hay không?

Viết tới đây, tôi nhớ tới buổi chuyện phiếm với một vị lãnh đạo cấp cao. Vị ấy nói: Việc dùng người tài vốn là truyền thống của nước ta, cứ xem trên bia đá trong Quốc Tử Giám...".

Nghe xong, tôi nhẹ nhàng đáp: Đúng quá, chỉ tiếc là câu nói của vị Vua anh minh ấy lại khắc trên bia đá. Tấm bia đá ấy lại đặt trên lưng con rùa đá. Nhưng rất tiếc con rùa đá đó không bò ra ngoài đời đó.

Nghe tôi nói, vị ấy ngồi thừ người, vẻ mặt đăm chiêu.

Cơ chế nào cho “Nhân tài đất Việt?!”

Ông Nguyễn Văn Thơ, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Việt Nam tại Trung Quốc rất tâm đắc khi nói về Hoàng. “Trong thời gian học tại Trung Quốc, Hoàng là học sinh giỏi, xuất sắc, năng động, hăng hái trong sinh hoạt, tích cực tham gia các phong trào sinh viên. Quan điểm cách mạng vững chắc, động cơ đúng đắn, đạo đức tốt, không lung lai” - ông Thơ nói.

Trước đó, trả lời với các cơ quan Báo chí, BCĐ TNB cho biết: Trường hợp Hoàng nằm trong diện xuất sắc, lại biết nhiều ngoại ngữ nên thời gian đầu Ban có mời Hoàng về làm phiên dịch cho bên xúc tiến đầu tư của cơ quan.

Sau một thời gian làm việc, thấy cậu này làm rất hiệu quả nên lãnh đạo Ban bàn bạc và thống nhất mời về tham gia phụ trách công tác xúc tiến đầu tư cho BCĐ TNB và Hoàng vui vẻ nhận lời.

Sau đó, BCĐ TNB có xin ý kiến của Ban Tổ chức Trung ương, ghi nhận đây là trường hợp xuất sắc nên cần được tuyển dụng bằng hình thức tuyển dụng không qua thi tuyển và đã được Ban Tổ chức Trung ương đồng ý.

Sau một năm Hoàng tập sự, việc xúc tiến đầu tư của Tây Nam bộ đã mang lại nhiều thuận lợi. Hoàng làm việc tốt ở nước ngoài, mời nhiều đoàn xúc tiến đầu tư về Tây Nam bộ để tìm hiểu và xúc tiến đầu tư nên lãnh đạo Ban thấy sự cần thiết bổ nhiệm cậu ấy làm Vụ Phó Vụ kinh tế là phù hợp; âu đó cũng nhằm tạo thuận tiện trong việc gặp gỡ các đối tác nước ngoài, cũng như xúc tiến cơ hội đầu tư.

Việc bổ nhiệm Hoàng, thời điểm đó lãnh đạo Ban cũng có tham khảo và đối chiếu theo Kết luận số 86-KL/TW ngày 24/10/2014, của Bộ Chính trị; Công văn số 577-CV/BVCTNB ngày 18/12/2015, của Cục Bảo vệ Chính trị nội bộ - Ban tổ chức Trung ương.

Bên cạnh đó Ban còn có lấy ý kiến tập thể, trao đổi miệng với một số Đảng ủy viên, lãnh đạo Ban... Và cuối cùng được tập thể thống nhất cao; đồng thời căn cứ vào năng lực, trình độ thật sự của Hoàng. BCĐ TNB cũng khẳng định, việc tuyển dụng Hoàng là nhằm để đáp ứng nhu cầu chung của công việc, thu hút nhân tài chứ chẳng tư túi hay một ai đó gửi gắm.

Trước đó, trả lời một số cơ quan báo chí, ông Nguyễn Quốc Việt, Phó BCĐ TNB (người ký Quyết định 824 bổ nhiệm chức danh Phó Vụ đối với Vũ Minh Hoàng) cũng khẳng định rằng việc điều động, bổ nhiệm ông Hoàng là đúng quy định.

Theo ông Việt, Hoàng có hai bằng thạc sĩ, tốt nghiệp loại xuất sắc, một bằng Đại học loại giỏi của trường danh tiếng trên thế giới, có mối quan hệ tốt với một số doanh nghiệp lớn của nhiều nước. Chưa hết, Hoàng còn có khả năng mời gọi đầu tư về với vùng ĐBSCL.

Do vậy, để giữ chân Hoàng tiếp tục làm việc sau khi bảo vệ xong luận án tiến sĩ tại Nhật Bản, Ban đã đi đến thống nhất bổ nhiệm Vũ Minh Hoàng giữ chức vụ Phó - Vụ kinh tế để thuận lợi xúc tiến đầu tư tại Nhật Bản...

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin sự việc này.