Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán (phường 1, quận 5) trước đây là nơi đồng chí Trần Phú, Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam bị giam giữ và hy sinh.
Tại buổi lễ, các đại biểu thành kính dâng hoa, dâng hương và dành phút mặc niệm tưởng nhớ, bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đến công lao to lớn đối với đồng chí Trần Phú - Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam và các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì độc lập dân tộc, vì tự do của nhân dân.
Trải qua nhiều năm, di tích Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán đã xuống cấp. Trước tình hình đó, Thành ủy, HĐND, UBND TP.HCM chấp thuận và giao cho quận 5 thực hiện dự án tu bổ, tôn tạo di tích Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán. Tổng mức đầu tư là 100 tỷ đồng, gồm 2 giai đoạn: Giai đoạn 1, tu bổ nhà giam theo nguyên trạng khu đất. Hoàn thành vào dịp kỷ niệm 120 ngày sinh của đồng chí Trần Phú (1/5/1904 - 1/5/2024); Giai đoạn 2, mở rộng diện tích và xây dựng nhà mới để tiếp đón khách tham quan - Không gian Văn hóa Hồ Chí Minh, nhà trưng bày các hiện vật.
Qua 4 tháng triển khai thực hiện, dự án tu bổ, tôn tạo di tích Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán được thực hiện theo nguyên trạng; với quy mô 822m2 trong khu đất di tích với diện tích hơn 2.211m2, có mức đầu tư hơn 33,8 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách TP.HCM.
Các đại biểu thực hiện nghi thức hoàn thành giai đoạn 1 công trình tu bổ, tôn tạo Di tích lịch sử cấp Quốc gia Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán. |
Dự án khôi phục di tích lịch sử cấp quốc gia Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán xứng tầm với di tích quốc gia, đáp ứng nhu cầu tham quan, nghiên cứu và tìm hiểu về lịch sử cách mạng của người dân TP.HCM và cả nước. Dự án cũng nhằm tạo nên không gian lưu giữ, trưng bày mỹ thuật; khôi phục một công trình có giá trị lịch sử - văn hóa; cho thế hệ mai sau một di sản văn hóa nhằm giáo dục truyền thống văn hóa, yêu nước góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
Trước buổi lễ, đoàn đại biểu Thành ủy, Hội đồng nhân dân, UBND, UB MTTQ Việt Nam TP.HCM do Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố Nguyễn Thị Lệ làm Trưởng đoàn đã dâng hoa, dâng hương trước tượng đài Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam Trần Phú, trong khuôn viên Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán.
Đoàn đại biểu dâng hương tưởng niệm đồng chí Trần Phú. |
Tổng Bí thư Trần Phú sinh ngày 1/5/1904 tại xã Tùng Ảnh (huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh), là Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam từ tháng 10/1930 đến tháng 4/1931. Ông mất ngày 6/9/1931, tại Bệnh viện Chợ Quán.
Bệnh viện Chợ Quán (nay là Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM) xây dựng xong vào năm 1864, được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam, đơn vị trực thuộc Trung ương Hội Kỷ lục gia Việt Nam công nhận là "Bệnh viện lâu đời nhất Việt Nam". Thời điểm bắt đầu đi vào hoạt động, bệnh viện chuyên điều trị các loại bệnh truyền nhiễm và bệnh tâm thần. Do nhu cầu điều trị bệnh tâm thần nên trong bệnh viện có xây một khu riêng biệt dành riêng cho các bệnh nhân này.
Ngày 16/11/1988, Khu trại giam Bệnh viện Chợ Quán được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia.