Chống tham nhũng, lãng phí là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, trong đó báo chí có vai trò và trách nhiệm đặc biệt.
 |
| Ảnh minh họa. (Nguồn internet) |
Từ việc phản ánh, góp ý phản biện trong xây dựng hoàn thiện thể chế về phòng chống tham nhũng (PCTN), nhiều bài báo còn phát hiện, đưa ra ánh sáng nhiều vụ tham nhũng lớn, góp phần cùng các cơ quan chức năng xử lý kiên quyết nghiêm minh. Ngay tại Điều 9 Luật PCTN đã quy định rất rõ trách nhiệm của cơ quan báo chí.
Theo đó, “Cơ quan báo chí có trách nhiệm tham gia vào việc PCTN; hợp tác với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong PCTN; khi đưa tin phải bảo đảm chính xác, trung thực, khách quan và phải chịu trách nhiệm về nội dung của thông tin đã đưa”.
Dù hoạt động báo chí trong phát hiện, phản ánh tiêu cực, tham nhũng, lãng phí không có chế tài, nhưng nói như Trung tướng Trần Văn Độ, nguyên Phó Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Chánh án Tòa án Quân sự Trung ương thì “về mặt xã hội lại có tác động rất lớn…
Nhiều vụ án, nhất là các vụ án tham nhũng, kinh tế lớn được phát hiện, khởi tố từ nguồn tin của báo chí. Nhiều vụ án oan sai được báo chí đề cập, nhiều vụ án được báo chí phát hiện có bất cập trong xử lý đã giúp cơ quan có thẩm quyền có biện pháp sửa chữa kịp thời”.
Phát huy vai trò và sức mạnh “mềm” của mình, thời gian qua, nhiều phóng viên không quản ngại khó khăn để dấn thân vào lĩnh vực này. Rất nhiều bài báo đã gây được tiếng vang lớn trong dư luận.
“Những năm qua, thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “Phát huy vai trò của báo chí và công luận trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái, “tự diễn biến” trong cán bộ, đảng viên”, các loại hình báo chí, nhất là báo điện tử đã thực sự trở thành lực lượng tiên phong, chủ lực trong thực hiện chức năng giám và phản biện xã hội.
Các bài viết không chỉ đơn thuần thông tin về các hiện tượng, các biểu hiện của vấn nạn suy thoái tham nhũng mà đã đi sâu phân tích, lý giải sắc bén, làm rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan cũng như bản chất, tác hại khôn lường của vấn nạn tham nhũng với những biểu hiện muôn màu, đủ loại tinh vi và trắng trợn của nó.
Đồng thời chỉ ra những giải pháp mang tính căn cơ và đồng bộ giúp cho Đảng, Nhà Nước khắc phục những sơ hở, thiếu sót trong hoạch định chính sách; trong cơ chế quản lý, điều hành; trong rèn luyện, đánh giá, đề bạt, bổ nhiệm đội ngũ cán bộ....”- ông Nguyễn Danh Giáp - cán bộ hưu trí huyện Mỹ Đức, Hà Nội khẳng định.
Theo ông Giáp, cuộc đấu tranh phòng chống suy thoái, quan liêu, tham nhũng, lãng phí trên báo chí đã được nhân dân hết sức quan tâm, bởi lẽ nó phản ánh đúng những bức xúc đang bị dồn nén do nạn tham nhũng gây ra; đã “tiếp lửa” và thực sự là chỗ dựa cho quần chúng trong cuộc đấu tranh chống tiêu cực, củng cố thêm niềm tin của mỗi người dân vào Đảng.
Với quan niệm báo chí cách mạng cũng là mặt trận chiến đấu, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhắc nhở các thế hệ những người làm báo cách mạng Việt Nam: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”.
Khẳng định điều này một lần nữa, tại buổi trao Giải báo chí toàn quốc “Báo chí với công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí” diễn ra đầu năm 2018, Chủ tịch nước Trần Đại Quang nhấn mạnh: PCTN, lãng phí là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta.
Đây là công việc khó khăn, phức tạp, đòi hỏi phải có quyết tâm chính trị cao, đấu tranh kiên quyết, kiên trì, liên tục, có hiệu quả từ Trung ương đến cơ sở.
Hàng nghìn tác phẩm báo chí viết về đề tài này, nhất là các tác phẩm được trao Giải là minh chứng sinh động về vai trò quan trọng của các cơ quan báo chí và đội ngũ những người làm báo trong cuộc đấu tranh với “giặc nội xâm” hết sức cam go, phức tạp.
Nhưng, trong cuộc đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí hiện nay, nhà báo và cơ quan báo chí không thể tự thân và đơn phương. Thiếu sự vào cuộc của cơ quan chức năng, bài báo sẽ bị rơi vào im lặng.
Bởi vậy, chia sẻ về điều này, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn cho rằng, phóng viên điều tra chống tham nhũng, lãng phí rất cần và luôn cần có sự động viên, chia sẻ, hậu thuẫn của người thân, đồng nghiệp, của cấp trên, cơ quan bảo vệ pháp luật, và hơn hết là sự ủng hộ, bảo vệ của công luận.
