Tín ngưỡng Tam phủ

Các hình thức lên đồng được coi là một hiện tượng toàn cầu, xuất hiện và tồn tại ở nhiều quốc gia tại khắp các châu lục. Nhưng chính những bản sắc riêng, chỉ có ở nghi lễ hầu đồng của người Việt đã nâng tầm hoạt động tín ngưỡng này trở thành di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Thờ Mẫu không chỉ là một tín ngưỡng tôn giáo, mà còn là văn hóa. Nghi lễ hầu đồng và lễ hội, trang phục, phong tục gắn liền với thờ Mẫu phản ánh lối sống, quan niệm, ước vọng của người Việt xưa và nay. Tuy nhiên, trong quá khứ, việc thực hành nghi lễ thờ Mẫu Tam phủ đã từng gặp phải rất nhiều thăng trầm, hiểu lầm cũng như tranh cãi.

Theo nhiều tài liệu nghiên cứu văn hóa, tín ngưỡng thờ Mẫu bắt nguồn từ việc thờ cúng các nữ thần và là tín ngưỡng gốc của dân tộc Việt. Tục thờ Mẫu được cho là có sức sống dai dẳng và sức ảnh hưởng mạnh mẽ nhất. Ngay cả sau này, khi Phật giáo và Nho giáo đã trở nên cường thịnh, Đạo Mẫu vẫn được thực hành rộng rãi. Thậm chí, tín ngưỡng thờ Mẫu còn góp phần “bản địa hóa” các tôn giáo ngoại lai.