Vận hành, khai thác cao tốc Vinh - Thanh Thủy (Nghệ An) vào năm 2029

Theo tờ trình báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của Chính phủ, mục tiêu của Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy là hình thành trục ngang Đông - Tây kết nối với hệ thống trục dọc (tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam, đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 1, đường bộ ven biển); đáp ứng nhu cầu vận tải, tạo dư địa, động lực phát triển không gian vùng; kết nối Thủ đô Viêng Chăn Lào và Thủ đô Hà Nội Việt Nam, các trung tâm kinh tế, cảng biển...

Dự án có điểm đầu giao với đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông tỉnh Nghệ An; điểm cuối kết nối vào Khu kinh tế cửa khẩu Thanh Thủy. Tổng chiều dài khoảng 60km.

Dự án đề xuất quy mô 4 làn xe, các vị trí đào sâu, đắp cao đầu tư nền đường và các cầu, hầm trên tuyến quy mô 6 làn xe; giải phóng mặt bằng theo quy mô quy hoạch 6 làn xe, đáp ứng tiêu chuẩn đường cao tốc với vận tốc thiết kế 80 - 100km/h.

Tổng diện tích đất chiếm dụng sơ bộ khoảng 648ha, gồm: đất trồng lúa khoảng 223ha; đất lâm nghiệp khoảng 367ha; các loại đất khác theo quy định pháp luật về đất đai khoảng 58ha. Dự kiến số hộ bị ảnh hưởng khoảng 2.833 hộ, tái định cư khoảng 221 hộ.

Cao tốc Vinh - Thanh Thủy không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn có giá trị quan trọng về mặt đối ngoại.

Dự án được đầu tư theo hình thức đầu tư: đầu tư công. Sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 23.940,34 tỷ đồng (sử dụng ngân sách nhà nước bố trí từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024; ngân sách trung ương và ngân sách địa phương giai đoạn 2026 - 2030).

Dự án sẽ được thực hiện vào năm 2026, hoàn thành công trình đưa vào vận hành, khai thác trong năm 2029.

Chính phủ đề xuất được phép áp dụng 3 cơ chế, chính sách đặc biệt với dự án này, bao gồm các chính sách về: Thẩm định khả năng cân đối vốn cho Dự án; Về chỉ định thầu; Về bãi đổ chất thải rắn xây dựng và tầng đất mặt của đất chuyên trồng lúa nước.

Trước đó, tại phiên thảo luận tổ về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy, ông Hoàng Minh Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, đại biểu đoàn Nghệ An, bày tỏ sự đồng tình cao với đề xuất của Chính phủ.

Ông đặc biệt nhấn mạnh, tuyến đường này có giá trị quan trọng về mặt đối ngoại, là một trục trong tuyến cao tốc nối thủ đô 2 nước là Hà Nội - Viêng Chăn. Vì vậy, việc mở tuyến cao tốc này là rất phù hợp và cần thiết.

Về quy mô đầu tư, đại biểu đề nghị cân nhắc bổ sung vốn để đầu tư 6 làn đường tiêu chuẩn ngay từ đầu, thay vì 4 lần. Dẫn khuyến nghị các chuyên giao giao thông cho rằng, nếu thi công theo giai đoạn, trước 4 làn, sau đó mới mở rộng lên 6 làn, chi phí phát sinh sẽ rất lớn, cao hơn nhiều so với việc đầu tư đồng bộ từ đầu.

Do đó, ông đề nghị Chính phủ nên cân nhắc đầu tư tổng thể, hợp lý ngay từ ban đầu đối với dự án này.

Cùng chung ý kiến, ông Nguyễn Hữu Thông - đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng cũng đề nghị cân nhắc đầu tư đồng bộ 6 làn nay từ đầu.

Do nguồn lực tỉnh Nghệ An cũng còn có hạn nên đề nghị Chính phủ cần xem xét hỗ trợ thêm cho tỉnh đối với phần vốn thực hiện thuộc phạm vi ngân sách Nghệ An thực hiện, đặc biệt liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng - đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng cũng đề nghị.