Tăng cường bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường sắt trong tình hình mới

Tăng cường bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường sắt trong tình hình mới. (Ảnh minh họa: VGP)

Trước tình hình tai nạn giao thông đường sắt tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn, Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Chỉ thị yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương và các đơn vị liên quan phải thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp nhằm kéo giảm tai nạn và đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường sắt.

Theo Chỉ thị, mặc dù công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường sắt đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhưng thực trạng vẫn còn nhiều bất cập.

Cụ thể, trong năm 2024, cả nước đã xảy ra 120 vụ tai nạn giao thông đường sắt, làm chết 83 người và bị thương 26 người.

Bên cạnh đó, tình trạng ném đất, đá lên tàu cũng diễn ra với 98 vụ, gây bị thương 1 người và vỡ 107 cửa kính, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh, trật tự xã hội.

Trong 7 tháng đầu năm 2025, con số này tiếp tục ở mức báo động với 65 vụ tai nạn, làm chết 45 người và bị thương 16 người.

Chỉ thị cũng chỉ ra rằng, việc xóa bỏ các lối đi tự mở qua đường sắt đang diễn ra rất chậm, khi tính đến tháng 6 năm 2025, mới chỉ có 1.237/4.065 lối đi tự mở được xóa bỏ, đạt 30,4%.

Nguyên nhân của những bất cập này được Chỉ thị chỉ rõ, chủ yếu do ý thức của người tham gia giao thông còn kém, thiếu chú ý quan sát và không tuân thủ hiệu lệnh tại các đường ngang, lối đi tự mở.

Đồng thời, Chỉ thị cũng thẳng thắn nhìn nhận trách nhiệm của các cấp chính quyền địa phương khi chưa thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ trong việc xử lý vi phạm hành lang đường sắt.

Sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và chính quyền địa phương tại một số nơi còn lỏng lẻo, chưa hiệu quả.

Ngoài ra, cơ sở hạ tầng giao thông đường sắt đã xuống cấp, chưa được nâng cấp đồng bộ, trong khi các chế tài xử phạt còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe.

Để giải quyết triệt để vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương có đường sắt đi qua phải xác định công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường sắt là nhiệm vụ quan trọng.

Chỉ thị nhấn mạnh cần rà soát, xây dựng và ban hành các văn bản chi tiết thi hành Luật Đường sắt (sửa đổi) một cách khẩn trương.

Quá trình thực hiện phải có sự phân công rõ ràng, có cơ chế kiểm soát tiến độ, chất lượng, và xem xét xử lý trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, đơn vị, chính quyền địa phương nếu để xảy ra mất an toàn giao thông đường sắt trong phạm vi quản lý.

Cụ thể, Bộ Xây dựng, với vai trò chủ trì, được giao nhiệm vụ tăng cường quản lý nhà nước, rà soát các vị trí xung yếu, bất cập về kết cấu hạ tầng đường sắt, và đưa ra biện pháp khắc phục kịp thời.

Bộ cũng phải đẩy nhanh tiến độ các dự án giao thông trọng điểm và có giải pháp đảm bảo an toàn cho người dân trong quá trình thi công.

Đồng thời, Bộ Công an được giao chỉ đạo công an các cấp tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về an toàn giao thông đường sắt.

Cơ quan Cảnh sát điều tra phải làm rõ trách nhiệm của các tập thể, cá nhân liên quan trong các vụ tai nạn để phục vụ công tác phòng ngừa.

Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chủ động phối hợp với chính quyền địa phương để rà soát, phát hiện các điểm tiềm ẩn tai nạn, đồng thời thực hiện nghiêm các quy định về kinh doanh vận tải đường sắt.

Tổng công ty cũng được yêu cầu tăng cường kiểm tra, giám sát nhân viên, phương tiện và nghiên cứu ứng dụng khoa học kỹ thuật trong việc quản lý, cảnh báo tự động tại các đường ngang, lối đi tự mở.

Về phía Bộ Thông tin và Truyền thông, cần chỉ đạo các cơ quan thông tấn, báo chí đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đường sắt, cảnh báo các nguy cơ tai nạn và hậu quả của hành vi ném đất, đá lên tàu.

Cuối cùng, Chỉ thị yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố có đường sắt đi qua phải xây dựng kế hoạch chi tiết, ưu tiên kinh phí để xử lý triệt để các điểm đen tai nạn, lối đi tự mở, và kiên quyết thu hồi đất đã cấp giấy chứng nhận trong phạm vi hành lang an toàn giao thông đường sắt.

Đồng thời, các địa phương phải phối hợp chặt chẽ để tuyên truyền, giáo dục pháp luật, tổ chức ký cam kết với người dân và nhân rộng các mô hình cộng đồng nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về giao thông đường sắt, góp phần đảm bảo an toàn cho mọi người.