Sẽ có chính sách vượt khung để giữ chân nhân tài khoa học và chuyển đổi số

Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Hoàng Phương điều hành Họp báo tháng 7 (Ảnh: Bộ KH&CN).

Luật mới cho phép Bộ KH&CN thiết lập cơ chế đãi ngộ linh hoạt,đột phá

Tháng 7 năm 2025, Bộ KH&CN đã chủ động, tích cực thực hiện nhiều nhiệm vụ trọng tâm trong công tác chỉ đạo, điều hành, đạt được những kết quả nổi bật, đóng góp quan trọng cho quá trình phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN,ĐMST&CĐS) quốc gia.

Tại họp báo, ông Mai Ánh Hồng, Phó vụ trưởng Vụ Tổ chức Cán bộ, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, với việc Quốc hội thông qua Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo năm 2025 đã tạo ra một nền tảng vững chắc và mang tính đột phá để thu hút nhân tài và thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Luật được xây dựng bám sát các quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong tình hình mới; tạo hành lang pháp lý thông thoáng, công nhận, trao quyền cho nhà khoa học về sở hữu trí tuệ, tài chính, và quyền khai thác thương mại; thiết lập chính sách đãi ngộ tài chính và phi tài chính hấp dẫn hơn cho nhân tài, nhân lực chất lượng cao về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số;

Luật cho phép Bộ KH&CN xây dựng cơ chế đãi ngộ linh hoạt, kể cả cơ chế vượt khung lương, nhằm thu hút, giữ chân và phát huy nhân tài, đặc biệt là chuyên gia người Việt ở nước ngoài.

Bộ KH&CN xác định trong khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, nhân lực chất lượng cao, nhân tài là yếu tố quyết định, không thể thu hút bằng chính sách cứng nhắc. Việc vượt khung lương, cấp nhà ở, điều kiện làm việc không nên xem là đặc ân mà là điều kiện tối thiểu để những người có khả năng tạo đột phá yên tâm làm việc.

Để cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW; Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo; Luật Công nghiệp Công nghệ số, Bộ KH&CN đang tập trung vào các chính sách cụ thể như xây dựng và ban hành các quy định cụ thể về cơ chế chấp nhận rủi ro; cơ chế tự chủ đối với các tổ chức KH&CN công lập; chính sách ưu đãi vượt trội để phát triển công nghiệp bán dẫn; chính sách thu hút, sử dụng và trọng dụng đối với nhân tài, nhân lực chất lượng cao và quy định về phân chia lợi ích từ kết quả nghiên cứu.

Xây dựng, tổ chức triển khai thực hiện Đề án “Phát triển, trọng dụng nhân tài, nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”; phát triển các chương trình quốc gia có mục tiêu cụ thể để thu hút các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài về làm việc, cũng như các chuyên gia nước ngoài có kinh nghiệm. Các chương trình này có thể bao gồm gói hỗ trợ tài chính đặc biệt, điều kiện làm việc ưu việt, và cơ hội phát triển sự nghiệp rõ ràng.

Bộ KH&CN sẽ đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng và môi trường nghiên cứu. Nâng cấp các phòng thí nghiệm trọng điểm, trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế, xây dựng các khu công nghệ cao, vườn ươm công nghệ để tạo môi trường thuận lợi cho sáng tạo và đổi mới.

Khuyến khích mạnh mẽ các doanh nghiệp đầu tư vào R&D, hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học để ứng dụng kết quả khoa học vào thực tiễn sản xuất, kinh doanh; phát triển thị trường cho các sản phẩm KH&CN.

Tạo điều kiện cho các nhà khoa học Việt Nam tham gia vào các dự án quốc tế, các mạng lưới nghiên cứu toàn cầu, đồng thời thu hút các tập đoàn công nghệ lớn đặt trung tâm R&D tại Việt Nam. Giảm thiểu các rào cản hành chính, đảm bảo quyền tự chủ tối đa cho nhà khoa học, cung cấp nguồn lực (tài chính, trang thiết bị, cơ sở dữ liệu) bảo đảm cho nghiên cứu và thử nghiệm.

Thay vì nặng về quy trình, tập trung vào kết quả đầu ra, các công bố quốc tế, bằng sáng chế, sản phẩm thương mại hóa có giá trị”, đại diện Vụ Tổ chức Cán bộ, Bộ KH&CN cho hay.

Toàn cảnh buổi họp (Ảnh: Bộ KH&CN)

Thông tin tại họp báo, trong tháng 7, Bộ KH&CN đã ghi nhận tổng doanh thu toàn ngành ước đạt gần 499 tỷ đồng, tăng mạnh 22,6% so với cùng kỳ năm trước, đóng góp hơn 107 nghìn tỷ đồng vào GDP quốc gia. Điều này khẳng định vai trò trung tâm của KH&CN trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số và phát triển bền vững.

Đáng chú ý, so với cùng kỳ năm 2024, Bộ KH&CN có tỷ lệ hồ sơ trực tuyến toàn trình đạt 39,85%, tăng 4,24%. Doanh thu công nghiệp ICT đạt 478.539 tỷ đồng, tăng 9,4%. Sản lượng bưu chính tháng 7 ước đạt 330 triệu bưu gửi, tăng 18,7%. Tốc độ mạng di động Việt Nam xếp thứ 19 toàn cầu (148,64 Mbps), tăng 29 bậc. Tổng số tiêu chuẩn đã công bố là 40 TCVN; số tiêu chuẩn ISO/IEC được chấp nhận là TCVN là 36 TCVN.

Tổng giao dịch trên Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia (NDXP): 3,3 tỷ giao dịch thành công tính đến 18/7/2025. Chỉ số hạ tầng chất lượng VQII tháng 6 tăng 2,054%, đóng góp ước tính 0,87 tỷ USD vào GDP.

Lượt tải game trên di động tại Việt Nam trong 6 tháng đầu năm đạt 5,2 tỷ lượt, dự kiến vượt 10,3 tỷ vào cuối năm. Doanh thu các sàn thương mại điện tử lớn dự kiến đạt 387,5 nghìn tỷ đồng, tăng 21,5%. Quy mô kinh tế AI của Việt Nam dự kiến đạt 120-130 tỷ USD vào năm 2040.

Trong tháng 8 năm 2025, Bộ KH&CN sẽ tập trung xây dựng, trình Chính phủ 4 dự án Luật: Luật sửa đổi Luật Công nghệ cao; Luật sửa đổi, bổ sunng một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ; Luật Chuyển đổi số; bảo đảm tiến độ trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV;

Xây dựng, hoàn thiện, trình Chính phủ 16 dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành 4 Luật vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV...

Xây dựng Đề án: Hình thành các doanh nghiệp công nghệ chiến lược quy mô lớn trong nước để phát triển hạ tầng số, nhân lực số, dữ liệu số, công nghệ số chiến lược, an toàn an ninh mạng; Hỗ trợ, phát triển các doanh nghiệp công nghệ số vươn ra toàn cầu;Tiếp tục thực hiện tốt vai trò đầu mối, phối hợp

Nghị quyết 71/NQ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung cập nhật Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22 tháng 12 năm 2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.