Nhà giáo đi B - Mảnh ghép quan trọng tạo nên bản anh hùng ca của Nhà giáo Việt Nam

Nhà giáo đi B - Mảnh ghép quan trọng tạo nên bản anh hùng ca của Nhà giáo Việt Nam. (Ảnh: moet.gov.vn)

Những chuyến hành quân vượt Trường Sơn vì sự nghiệp giáo dục

Từ đầu những năm 1960, trước yêu cầu cấp bách của vùng giải phóng miền Nam về đội ngũ cán bộ, giáo viên, hàng nghìn thầy cô giáo, sinh viên sư phạm tốt nghiệp ở miền Bắc đã tình nguyện lên đường.

Họ rời xa bục giảng, gia đình, mang trong tim khát vọng thống nhất, chấp nhận gian khổ, hiểm nguy để đem tri thức đến với cán bộ, chiến sĩ và con em nhân dân vùng giải phóng.

Theo tài liệu lưu trữ, từ năm 1961 đến tháng 12/1974, hơn 3.000 nhà giáo đã được Bộ Giáo dục điều động đi B. Mỗi người mang một câu chuyện riêng, nhưng tất cả cùng chung lý tưởng: gieo mầm trí tuệ, nuôi dưỡng khát vọng độc lập, tự do, đồng thời chuẩn bị nguồn nhân lực cho sự nghiệp tái thiết đất nước sau ngày thống nhất.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng phát biểu tại buổi lễ. ( Ảnh: moet.gov.vn)

Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Thường trực Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh: “Nhắc đến nhà giáo đi B là nhắc đến những chuyến hành quân vượt dãy Trường Sơn hùng vĩ, hiểm trở, nơi gian khổ và hiểm nguy dường như không có giới hạn.

Họ không chỉ là những người thầy, mà còn là những chiến sĩ dũng cảm trên mặt trận văn hóa – giáo dục, góp phần tạo nên bản anh hùng ca của dân tộc”.

Tri ân thế hệ thầy cô đi B

Trong ký ức của nhiều người, đoàn quân nhà giáo đi B ra đi với tâm thế hăm hở, lạc quan, nhưng ẩn chứa những trăn trở, lo âu.

Họ biết rõ sẽ có người không trở về hoặc trở về với những mất mát, nhưng vì lý tưởng độc lập dân tộc, vì học trò nơi chiến trường, họ sẵn sàng hy sinh.

Tại buổi gặp mặt, những câu chuyện xúc động được các thầy cô chia sẻ đã khiến nhiều người rưng rưng. Thầy Nguyễn Xuân Hải (Khánh Hòa), nguyên giáo viên Vật lý Trường cấp 3 Phổ Yên, Bắc Thái, nhớ lại: “Ngày ấy, tôi luôn khao khát trở về quê hương miền Nam, góp sức giải phóng đất nước. Không ít đồng nghiệp đã ngã xuống nơi chiến trường để có được ngày hôm nay – một đất nước thống nhất, độc lập, tự do”.

Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng trao tặng vinh danh các nhà giáo đi B. ( Ảnh: moet.gov.vn)

Trong niềm vui hội ngộ, thầy Hà Ngọc Đào (Bình Định), nguyên giáo viên Trường Cấp 3 Nông Cống (Thanh Hóa) bày tỏ: “Được gặp lại đồng đội hôm nay là niềm tự hào và hạnh phúc lớn lao. Chúng tôi ra đi năm ấy với tâm thế ‘nhẹ tựa lông hồng’, nhưng thực chất hiểu rất rõ hiểm nguy đang chờ phía trước. Vì lý tưởng cách mạng, chúng tôi đã chọn đi và không hối tiếc”.

Để ghi nhận sự cống hiến to lớn ấy, Bộ GDĐT đã trao tặng vinh danh cho 80 nhà giáo đi B, như một lời tri ân sâu sắc đối với thế hệ thầy cô đã hy sinh tuổi trẻ, trí tuệ và cả xương máu vì sự nghiệp giáo dục và giải phóng dân tộc.

Nguồn động lực cho hôm nay và mai sau

Theo Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng, sự đóng góp của các nhà giáo đi B không chỉ có ý nghĩa trong kháng chiến, mà còn tạo nền tảng vững chắc cho ngành Giáo dục sau ngày đất nước thống nhất. Chỉ trong vòng bốn tháng sau giải phóng, với sự nỗ lực tại chỗ và chi viện từ miền Bắc, toàn bộ hệ thống trường học ở miền Nam đã được khôi phục, đồng loạt khai giảng trở lại, bảo đảm cho học sinh, sinh viên tiếp tục đến lớp bình thường.

Lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo chụp ảnh lưu niệm cùng các nhà giáo đi B. (Ảnh: moet.gov.vn)

“Các thầy cô đi B đã để lại cho ngành Giáo dục một di sản tinh thần vô giá. Mỗi một thời kỳ có những điều kiện khác nhau, nhưng tinh thần ấy luôn là nguồn động lực, là sinh lực cho sự phát triển hôm nay và mai sau”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Với hơn 1,6 triệu nhà giáo hiện nay, ngành Giáo dục cam kết kế thừa và phát huy truyền thống cao quý ấy, tiếp tục tôn vinh những đóng góp thầm lặng của các thầy cô bằng những hành động thiết thực, lâu dài, góp phần xây dựng thế hệ trẻ giàu tri thức, khát vọng và bản lĩnh.