Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, lao động di cư là một phần không thể tách rời giữa các nền kinh tế.
Ngày 10/9, Hội thảo Quốc gia chuẩn bị cho Diễn đàn Lao động di cư ASEAN lần thứ 11 dự kiến diễn ra tại Singapore với chủ đề “Số hóa nhằm thúc đẩy Việc làm bền vững cho Người lao động di cư trong ASEAN”.
Tham dự hội nghị có Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Doãn Mậu Diệp; bà Erin Gregg, cán bộ chương trình cao cấp, Phái đoàn Úc tại ASEAN, Bộ Ngoại giao và Thương mại; bà Anna Olsen, chuyên gia cao cấp, Dự án TRIANGLE, ILO; đại diện các đơn vị trong và ngoài Bộ LĐ-TB&XH, đại diện của Phòng thương mại công nghiệp Việt Nam; Tổng liên đoàn lao động Việt nam; các Tổ chức quốc tế…
Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cho biết: Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, lao động di cư là một phần không thể tách rời giữa các nền kinh tế. Người lao động di cư đã góp phần đáng kể vào sự tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững đối với cả quốc gia phái cử và tiếp nhận lao động.
 |
| Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp phát biểu khai mạc hội thảo. |
Nhận thức được vai trò của di cư, các quốc gia thành viên ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng ngày càng quan tâm đến việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người di cư và gia đình họ. Việc sử dụng công nghệ số đang ngày càng phổ biến trên thế giới trên hầu hết các lĩnh vực.
Về lĩnh vực việc làm, công nghệ số đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy việc làm bền vững, đồng thời giúp thúc đẩy và bảo vệ quyền của người lao động di cư. Sử dụng công nghệ số có thể giúp người lao động di cư đưa ra các quyết định nhanh chóng, hiệu quả và giúp hiểu rõ hơn về quyền của họ.
Trong thực tế, công nghệ số mang lại một nền tảng trực tuyến nhằm giúp người lao động di cư đánh giá và xếp hạng các cơ quan tuyển dụng và người sử dụng lao động; giúp họ so sánh các mức phí chuyển đổi ngoại tệ khi có mong muốn gửi tiền về cho gia đình; kết nối người lao động di cư nhằm chia sẻ thông tin hoặc tham vấn ý kiến; tăng cường thông tin và tiếp cận các dịch vụ tư pháp cũng như thúc đẩy và tăng tính minh bạch về dữ liệu của người lao động di cư, người sử dụng lao động và các bên liên quan.
Nhiều chính phủ trong khu vực cũng đã xây dựng các nền tảng số hóa nhằm quản lý lao động di cư và cung cấp các dịch vụ liên quan tới áp dụng số hóa. Các dịch vụ bao gồm đào tạo trước khi xuất cảnh cho người lao động, cấp thẻ thông minh cho người lao động di cư trước khi đi, tại nước đến và sau khi về nước nhằm giúp người lao động tiếp cận bảo hiểm xã hội và các dịch vụ khác.
Thêm vào đó, các ứng dụng hữu ích như WhatsApp, Viber and Facebook đang được sử dụng cho phép người lao động có thể tìm kiếm sự hỗ trợ, chia sẻ thông tin về di cư an toàn hoặc báo cáo về những vi phạm an toàn lao động tại nơi làm việc nhằm hỗ trợ công tác thanh tra lao động cũng như đảm bảo tốt hơn điều kiện làm việc cho người lao động.
Bên cạnh những tác dụng mang lại, công nghệ cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và hạn chế. Công nghệ số đặt ra thách thức đối với tính bảo mật, quyền riêng tư và vấn đề bảo vệ dữ liệu. Thêm vào đó, việc sử dụng công nghệ cũng sẽ bị hạn chế tại một số khu vực khi đường truyền kết nối Internet yếu, ảnh hưởng tới công việc.
Tại Việt Nam, số hóa cũng đã được áp dụng hiệu quả trong công tác quản lý người lao động Việt Nam đi làm việc tại nước ngoài. Từ tháng 01/2017, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã thực hiện “Thẩm định hồ sơ đăng ký hợp đồng cung ứng lao động online”.
Hiện nay, việc đăng ký hợp đồng cung ứng online được thực hiện trên Hệ thống phần mềm cơ sở dữ liệu về người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài tại địa chỉ “https://csdl.dolab.gov.vn”. Các hồ sơ được tiến hành nhập và kiểm tra online trên hệ thống cơ sở dữ liệu về người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Sau khi tiếp nhận hồ sơ gốc kết quả được trả tại trụ sở Cục Quản lý lao động ngoài nước thuộc Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và qua đường bưu điện tới các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Ngoài ra, ngày 29/12/2017, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đã ban hành Thông tư số 35/2017/TT-LĐTBXH quy định việc quản lý, vận hành và khai thác cơ sở dữ liệu về người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Thông tư sẽ có hiệu lực kể từ ngày 12/02/2018. Theo quy định tại thông tư, các doanh nghiệp thực hiện đăng ký hợp đồng cung ứng lao động trực tuyến trên nền tảng của hệ thống phần mềm cơ sở dữ liệu về người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài.
Diễn đàn Lao động di cư ASEAN (AFML) là một hoạt động thường niên được tổ chức tại nước chủ nhà ASEAN trong khuôn khổ hoạt động của Ủy ban ASEAN thực hiện Tuyên bố của các nhà Lãnh đạo ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư. Tham gia Diễn đàn AFML bao gồm đại diện tới từ các cơ quan Chính phủ phụ trách lao động, tổ chức của người sử dụng lao động, người lao động và các tổ chức xã hội.
Những khuyến nghị và và giải pháp nhằm thúc đẩy quyền của người lao động di cư được đưa ra tại Diễn đàn tạo cơ sở xây dựng, thực hiện các hoạt động cấp quốc gia và khu vực. Hội thảo là cơ hội tốt để các đại biểu trong và ngoài nước cùng trao đổi, thảo luận, đưa ra các sáng kiến góp phần xây dựng khuyến nghị chung của khu vực.
