TS Lê Đỗ Mười - Viện trưởng Viện Chiến lược và Phát triển Giao thông vận tải - cho rằng, cần học hỏi kinh nghiệm của một số nước có hạ tầng giao thông phát triển như Nhật Bản, Trung Quốc… để nước ta quản lý, khai thác hiệu quả khối tài sản đường cao tốc hơn 40 tỷ USD.
Đến năm 2030-2035 nước ta sẽ có khoảng 5.000km đường bộ cao tốc với tổng mức đầu tư xấp xỉ 40 tỷ USD, bao gồm: Tuyến cao tốc dọc trục Bắc -Nam phía Đông; Hệ thống đường cao tốc khu vực phía Bắc, miền Trung, phía Nam và Hệ thống đường vành đai Hà Nội, TP Hồ Chí Minh.
Theo TS Lê Đỗ Mười, kinh nghiệm tại nhiều quốc gia trên thế giới cho thấy việc thu phí đối với dự án đường bộ cao tốc đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) vừa nhằm thu hồi nguồn vốn đầu tư, vừa đảm bảo nguồn kinh phí bảo trì theo đúng yêu cầu kỹ thuật, trong đó phương thức chủ yếu được áp dụng là mô hình “khai thác - quản lý” (O&M) dưới hình thức “chuyển nhượng quyền thu phí”.
Cao tốc TP Hồ Chí Minh – Trung Lương là tuyến đường bộ cao tốc đầu tiên áp dụng hình thức “chuyển nhượng quyền thu phí”
- Ông có thể nêu ví dụ điển hình về mô hình này trên thế giới?
Trung Quốc là một trong những quốc gia có hệ thống đường bộ cao tốc đứng đầu thế giới, trong đó các dự án đầu tư đường bộ cao tốc từ nguồn ngân sách đóng vai trò quan trọng trong việc hoàn thành Quy hoạch hệ thống đường bộ cao tốc của Trung Quốc.
Để thu hồi vốn từ các dự án này, Trung Quốc đã áp dụng hình thức “Chuyển nhượng quyền thu phí”. Theo đó, các tuyến đường được chuyển quyền thu phí. Bên nhận sẽ thu phí và vận hành. Thời hạn chuyển nhượng quyền thu phí theo thỏa thuận, thời gian không quá số năm do Hội đồng cấp Nhà nước quy định.
Vì vậy, bên cạnh các dự án PPP theo hình thức BOT cần sớm nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống hành lang pháp lý liên quan để có thể nhanh chóng triển khai mô hình O&M tại các tuyến đường bộ cao tốc được đầu tư từ nguồn NSNN tại Việt Nam.
Tuy nhiên, việc triển khai mô hình O&M đối với các dự án đường bộ cao tốc tại Việt Nam cũng cần một số lưu ý như xét tính khả thi về mặt tài chính đối với bên vận hành, có thời hạn thực hiện phù hợp với chu kỳ bảo dưỡng định kỳ của đường cao tốc và Nhà nước cần có cơ chế chia sẻ rủi ro.
Việc dành một nguồn lực lớn từ NSNN để đầu tư hệ thống đường bộ cao tốc đã đặt ra yêu cầu cần có các cơ chế, chính sách, mô hình phù hợp để thu hồi nguồn vốn hoàn trả ngân sách và tiếp tục tái đầu tư.
TS Lê Đỗ Mười.
- Theo ông, Việt Nam nên bắt đầu lộ trình triển khai mô hình O&M như thế nào?
Thực tế tại Việt Nam, tuyến cao tốc TP Hồ Chí Minh – Trung Lương cũng là tuyến đường bộ cao tốc đầu tiên áp dụng hình thức “chuyển nhượng quyền thu phí”. Tuy nhiên, do triển khai trong bối cảnh thiếu hành lang pháp lý về đầu tư theo hình thức PPP, đặc biệt là quy định về hợp đồng O&M nên đã dẫn đến các vi phạm về quy định pháp luật.
Ngoài ra, sau khi hết thời hạn của Hợp đồng chuyển nhượng quyền thu phí đoạn tuyến cao tốc TP Hồ Chí Minh – Trung Lương đã dừng thu phí và nảy sinh nhiều tồn tại, bất cập như khó khăn trong bố trí nguồn vốn quản lý, bảo trì; lưu lượng phương tiện gia tăng, vận tốc khai thác giảm…
Trong bối cảnh hiện nay, hành lang pháp lý đối với các dự án đầu tư theo hình thức PPP đã tương đối rõ ràng từ hệ thống Luật, Nghị định, Thông tư cùng với việc đưa vào khai thác hàng loạt dự án đường bộ cao tốc đầu tư từ nguồn vốn NSNN nhu cầu thực hiện quản lý, khai thác dự án theo hình thức O&M càng trở nên cấp thiết.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai cũng cần lưu ý một số nội dung nhằm vừa đảm bảo khai thác hiệu quả hạ tầng đã đầu tư, vừa đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước – nhà đầu tư – người sử dụng.
Theo đó, cần lựa chọn thời gian thực hiện hợp đồng hợp lý, vừa đảm bảo phù hợp với nguồn lực của nhà đầu tư, vừa đảm bảo thời gian khai thác ổn định và phù hợp với chu kỳ bảo trì, sửa chữa của hệ thống đường bộ cao tốc. Cần làm rõ các quy định trong hợp đồng về phương án chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu và chia sẻ rủi ro trong quá trình vận hành dự án giữa Nhà nước và doanh nghiệp dự án…
Ngoài ra, để sớm có thể nhân rộng mô hình O&M đối với hệ thống đường bộ cao tốc, cần sớm triển khai dự án mẫu trên các đoạn tuyến đã khai thác ổn định (tiêu biểu là đoạn tuyến cao tốc TP Hồ Chí Minh - Trung Lương) để có thể đánh giá, rút kinh nghiệm khi triển khai đồng loạt trên các dự án khác.
Việc bổ sung thêm mô hình O&M sẽ làm đa dạng hóa các hình thức đầu tư theo phương thức PPP, thu hồi nguồn vốn NSNN đầu tư đường bộ cao tốc để tiếp tục tái đầu tư.
Bộ GTVT yêu cầu cơ quan quản lý Nhà nước kiểm soát chặt giá vé máy bay, rà soát cơ cấu giá thành vé máy bay của các hãng hàng không.
Bộ GTVT vừa có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ đề nghị bố trí vốn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2024 để chuẩn bị đầu tư tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.
Bộ trưởng Bộ GTVT vừa ký Quyết định số 1746/QĐ-BGTVT ban hành Kế hoạch theo dõi thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính năm 2024 do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải ban hành.
Cục Hàng không Việt Nam yêu cầu các đơn vị xây dựng phương án, bố trí nguồn nhân lực, đảm bảo cơ sở hạ tầng phục vụ các chuyến bay đêm dịp Tết Nguyên đán 2024.
Ngày 7/12, tại Trung tâm Hội nghị Văn hóa tỉnh, HĐND tỉnh Lai Châu khóa XV, nhiệm kỳ 2021 - 2026 khai mạc trọng thể Kỳ họp thứ ba mươi tư. Bà Giàng Páo Mỷ - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh chủ
Trong bối cảnh cả nước đang quyết liệt thực hiện Chiến lược Chuyển đổi số Quốc gia, UBND tỉnh Ninh Bình đã ban hành Kế hoạch số 152/KH-UBND ngày 05/12/2025 về việc hỗ trợ doanh nghiệp tham gia phát triển các ứng dụng, dịch vụ số mới theo hình thức Hợp tác
Đại hội đại biểu Hội LHTN Việt Nam tỉnh Đồng Nai lần thứ I hiệp thương bầu Ủy ban Hội khóa I và thông qua quyết định sáp nhập tổ chức Hội, nhiệm kỳ 2025-2029.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính ký Quyết định số 2640/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Kết luận số 84-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về “tiếp tục xây dựng v
Công an tỉnh An Giang cho biết đã tống đạt Quyết định tạm giam đối với Nguyễn Thanh Duy để điều tra về hành vi “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”.
Đại hội đại biểu Hội LHTN Việt Nam tỉnh Đồng Nai lần thứ I hiệp thương bầu Ủy ban Hội khóa I và thông qua quyết định sáp nhập tổ chức Hội, nhiệm kỳ 2025-2029.
Ngày 6/12, bầu không khí thể thao tại An Giang trở nên sôi động hơn bao giờ hết với lễ khai mạc long trọng Giải Pickleball mở rộng Tranh cúp Nam Anh năm 2025
Công trường Vành đai 3 TP HCM đoạn qua Đồng Nai đang bước vào giai đoạn nước rút. Hàng nghìn kỹ sư, công nhân thi công ngày đêm, dồn lực hoàn thiện các hạng mục để kịp mục tiêu thông xe kỹ thuật ngày 19/12.
Công an TP Hà Nội khuyến cáo đến người dân về kỹ năng đảm bảo an toàn và thoát nạn sự cố khi xảy ra tình trạng chen lấn, xô đẩy tại các sự kiện, lễ hội tập trung đông người.
Trong ngày 05, 06/12/2025, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an (QLHC về TTXH) và Quỹ Kiến tạo ước mơ - Công ty Cổ phần VNG đã tổ chức Lễ bàn giao, trao tặng 23 căn nhà tình nghĩa cho các hộ hộ nghèo, cận nghèo thuộc xã Thiết Ống và xã Điền Lư (tỉnh Thanh Hóa).
19 °C
22 °C
21 °C
15 °C
