Câu chuyện muốn căng biển bán tô bún bò Huế ở Hà Giang thì phải vào Huế xin phép đã nóng ra giới truyền thông. Vậy phải hiểu sao cho đúng, đủ.
Tư duy "địa phương"
Ngày 13/7/2016, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã ban hành Quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu ‘Bún Bò Huế”.
Sau khi ngâm cứu Quy chế này, các doanh nghiệp, tiểu thương đang hiểu theo hướng các chủ thể muốn sử dụng nhãn hiệu “Bún Bò Huế” là phải được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cấp phép sử dụng.
| "Nước Ý chưa từng bắt ai mở quán bán pizza ở khắp nơi trên thế giới phải tới tận Roma để đăng kí thương hiệu rồi mới được bán cả" - Trương Anh Ngọc/Tuoitre.vn cho hay. |
Bún bò Huế là thương hiệu đã định danh và nổi tiếng khắp từ Nam chí Bắc. Những thương hiệu khác như, Phở bò Nam Định, vịt quay Lạng Sơn, bún cá Ninh Hoà, chè Thái Nguyên, chè San Tuyết, rượu Bắc Hà... cũng quá nổi tiếng và cũng không hề kém cạnh.
Ấy nhưng nếu hiểu theo đó thì thật là cục bộ. Bởi những đặc sản, những cái tên món ăn gắn với địa danh đó đã mang đi khắp bốn phương, các lục địa. Và khó hiểu hơn nữa, nếu các địa phương cũng "học tập" một cách máy móc như Thừa Thiên Huế thì thật đáng tiếc.
Khi đó sẽ xảy ra câu chuyện, một chủ thể ở Hà Giang muốn xin tên đặc sản bún cá Ninh Hòa lại phải lặn lội vào tận Khánh Hòa để nộp đơn xin đăng ký... Và từ đây câu chuyện "cò" xin cho giấy đăng ký sẽ phát triển, cùng với nhiều hệ lụy khác.
Nhiệm vụ bất khả thi!
Tuy nhiên, chuyện gì cũng có tính chất hai mặt, trong câu chuyện này cũng vậy. Người đồng tình có, người không ủng hộ cũng có. Vậy, việc tỉnh Thừa Thiên Huế đưa ra Quy chế này liệu có khả thi?
Theo khảo sát của Phapluatplus thì những người đồng thuận đưa ra quan điểm, việc UBND tỉnh Thừa Thiên Huế ban hành Quy chế trên, sẽ góp phần kiêm soát và nâng cao chất lượng món ăn truyền thống. Để thực khách không chỉ biết đến món ăn nổi tiếng trong nước mà còn có danh tiếng nhất định ở nước ngoài.
Tuy nhiên, các ý kiến phản đối lại cho rằng Quy chế trên là bất khả thi bởi UBND tỉnh Thừa Thiên Huế không có đủ nguồn lực để giám sát việc sử dụng nhãn hiệu “Bún Bò Huế” trong phạm vi cả nước và điều quan trọng hơn là việc cấp phép sử dụng như vậy là làm khó những người kinh doanh “Bún Bò Huế’.
 |
| Nhãn hiệu "Bún bò Huế". Ảnh internet |
Luật sư Phạm Thanh Tuấn, Giám độc Công ty Luật Việt In, đoàn luật sư TP Hà Nội cho rằng: “Thứ nhất, nhãn hiệu chứng nhận “Bún Bò Huế” có mang tên địa danh là “Huế” (tỉnh Thừa Thiên Huế). Đối với tên địa danh theo quy định của pháp luật về Sở hữu trí tuệ thì UBND tỉnh Thừa Thiên Huế được phép đăng ký, quản lý.
Thứ hai, khi đăng ký nhãn hiệu chứng nhận hoặc khi cấp phép sử dụng (sau khi nhãn hiệu được bảo hộ) thì chủ thể đăng ký sẽ bắt buộc phải ban hành “Quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu chứng nhận”. Khi nhãn hiệu chứng nhận đã được bảo hộ thì chủ sở hữu nhãn hiệu chứng nhận sẽ có “độc quyền” xem xét và cấp phép cho các chủ thể khác sử dụng nhãn hiệu của mình".
| Theo bảng quy chế ký ngày 13/7/2016 của UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế về việc quản lý và sử dụng nhãn hiệu “Bún bò Huế” nêu rõ: "Các quán ăn muốn được treo logo nhãn hiệu chứng nhận phải đạt tiêu chuẩn khung về món bún bò. Cụ thể, nước dùng phải trong, dậy mùi thơm của thịt, sả, hành quyện vào nhau. Trong đó mùi sả thơm nồng hơn và có mùi thơm nhẹ của các loại rau gia vị, ruốc. Nước dùng được ninh bởi lửa nhỏ với nồi nấu có miệng vum để xương và thịt tiết ngọt từ từ. Bún tươi phải là bún làm từ tinh bột gạo với phụ gia bột lọc. Thịt bò và giò heo không ninh quá kỹ. Các viên chả chín tới, săn, ngọt, kích cỡ đều, đẹp mắt. Rau tươi. Hiệp hội sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng để tổ chức kiểm tra chất lượng của các cơ sở dùng nhãn hiệu chứng nhận”. PLVN |
Như vậy, nếu UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã đăng ký nhãn hiệu chứng nhận “Bún Bò Huế” tại Cục Sở hữu Trí tuệ - Bộ Khoa học Công nghệ thì đương nhiên việc ban hành Quy chế đó là cần thiết và phù hợp với quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, Luật sư Phạm Thanh Tuấn cho rằng việc sử dụng nhãn hiệu “Bún Bò Huế” không phải trong trường hợp nào cũng bắt buộc phải xin phép UBND tỉnh Thừa Thiên Huế. Việc xin phép và sử dụng đối với “Bún Bò Huế” chỉ trong một số trường hợp nhất định.
Cụ thể, người sử dụng, người kinh doanh muốn sử dụng logo đã đăng ký (hình ảnh logo kèm theo) chứ không thể yêu cầu những người kinh doanh bún hoặc phở sử dụng từ “Bún Bò Huế” để mô tả sản phẩm (bún bò) và nguồn gốc địa danh của sản phẩm (Huế) phải xin phép.
Nói cách khác chỉ những chủ thể nào muốn sử dụng logo “Bún Bò Huế” giống như nhãn hiệu đã nộp đơn thì mới phải xin phép UBND tỉnh Thừa Thiên Huế khi nhãn hiệu này đã được cục Sở hữu trí tuệ cấp Văn bằng bảo hộ.
Trả lời trên tờ Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Hoàng Thụy Vy - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Du lịch Thừa Thiên-Huế, đơn vị được giao soạn thảo quy chế nói trên - cho biết: "Quy chế chỉ là một phần nhỏ của đề án tạo lập quản lý và phát triển chứng nhận cho sản phẩm bún bò Huế của tỉnh Thừa Thiên-Huế, tất cả đang trong quá trình thực hiện".
Vậy, phải làm sao để hiểu cho đúng Quy chế này. Và liệu quy chế này có được hưởng ứng rộng rãi tại tỉnh Thừa Thiên Huế nói riêng và cả nước nói chung.
Và đến đây câu chuyện cũng đã rõ. Chuyện tô bún bò Huế đang bị phóng đại quá mức, khiến cho người dân đang hiểu sai lệch vấn đề. Rồi chính cơ quan soạn thảo ra Quy chế ấy cũng không nắm rõ tác động mạnh mẽ như thế nào sau khi "phát" lên các cơ quan truyền thông.
