Trong phiên toà xét xử công khai, khi luật sư đang thực hiện quyền bào chữa của mình. Tuy nhiên, đâu đó chủ toạ phiên toà đang có dấu hiệu “lạm quyền” “tước” bỏ công khai quyền của luật sư.
Phải nói rằng, việc xuất hiện của luật sư trong hoạt động tố tụng có ý nghĩa rất quan trọng trong việc làm sáng tỏ vụ án, luật sư không chỉ đơn thuần là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, là chỗ dựa tin cậy cho bị can, bị cáo, người bị hại,... Quan trọng hơn, luật sư còn góp phần bảo vệ, đảm bảo sự “thượng tôn pháp luật” trong các phiên tòa.
Thế nhưng, trong vòng 07 tháng qua, xảy ra 03 vụ việc luật sư “xốc nách” đưa ra khỏi phiên tòa khiến dư luận bức xúc.
Luật sư Trần Quốc Toản bị "xốc nách" ra ngoài khi đang thực hiện quyền bào chữa của mình.
Có dấu hiệu lạm quyền, xâm phạm đến quyền của luật sư?
Mới đây nhất, ngày 23/7/2020, tại phiên tòa sơ thẩm của TAND tỉnh Bắc Kạn xét xử 03 bị cáo Nguyễn Song Lý (SN 1974, thường trú phường Tích Lương, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên), Trần Thị Minh Hằng (SN 1968, trú tổ 2, phường Phùng Chí Kiên, TP Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn) và Lâm Văn Thông (SN 1962, tổ 16, phường Quan Triều, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên) về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Luật sự Trần Quốc Toản là người bào chữa cho 02 bị cáo Nguyễn Song Lý và Trần Thị Minh Hằng, ngay từ khi phiên toà được mở lại, Thẩm phán, Chủ toạ phiên toà Chu Đức Quế “không cho” Luật sự Toản tiếp tục với phần hỏi của mình (trước đó, chiều ngày 21/7, phiên toà đã phải tạm dừng khi trình chiếu xong bản ghi hình có âm thanh của bị cáo Trần Thị Minh Hằng cung cấp).
Luật sư Toản cho rằng, vụ án đang trong phần hỏi và còn nhiều điểm cần được làm rõ sẽ làm ảnh hưởng đến sự thật khách quan, nên yêu cầu Chủ toạ phiên toà chấp nhận để luật sư tiếp tục với phần hỏi.
Tuy nhiên, Chủ toạ phiên toà Chu Đức Quế không đồng ý và yêu cầu lập biên bản, đồng thời, cho lực lượng cảnh sát hỗ trợ tư pháp “xốc nách” áp giải Luật sư Toản ra khỏi hội trường xét xử.
Các bị cáo trong phiên xét xử lừa đảo ở TAND tỉnh Bắc Kạn.
“Chủ toạ phiên toà Chu Đức Quế đang làm trái với pháp luật, khi ngang nhiên “tước đi” quyền của luật sư được phép hỏi để làm rõ nhiều tình tiết còn “mập mờ” trong vụ án.
Đồng thời, bản thân chủ toạ phiên toà đang làm trái với quy định của pháp luật, khi quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm số 25/QĐXXHS - ST do thẩm phán Chu Đức Quế ký ban hành ngày 07/7, đang bị tôi khiếu nại nhưng chưa được Chánh án TAND tỉnh ban hành QĐ giải quyết khiếu nại theo qui định tại khoản 2, Điều 477 Bộ luật Tố tụng hình sự” - Luật sự Toàn cho biết.
Vụ việc thứ hai, xảy ra tại phiên Tòa phúc thẩm xét xử vụ án “đánh bạc” ở TAND tỉnh Điện Biên diễn ra vào ngày 03/3/2020, Luật sư Vũ Thị Nga – bào chữa cho bị cáo Phan Văn Rỵ (một trong số những người không nhận tội đánh bạc) cũng đã bị vị Thẩm phán, Chủ tọa phiên tòa buộc rời khỏi phòng xử án.
Cũng trong phần hỏi, Luật sư Nga đặt một số câu hỏi đối với bị cáo Lò Văn Toản (cựu đại biểu HĐND xã Quài Cang, huyện Tuần Giáo, Điện Biên) thì bị HĐXX nhắc nhở về việc “tòa đang làm rõ hành vi phạm tội của từng bị cáo, do đó cần tập trung vào hành vi đánh bạc của Lò Văn Toản”.
Sau đó, Luật sư Nga nói tiếp nhưng bị chủ tọa cắt ngang, đồng thời đề nghị lực lượng cảnh sát hỗ trợ tư pháp đưa Luật sư Nga ra khỏi phòng xử.
Về phần mình, Luật sư Nga cho rằng: “Quá trình bào chữa cho bị cáo, LS không vi phạm bất cứ điều gì, chấp hành đẩy đủ nội các nội quy phiên tòa.
Khi tôi đang hỏi bị cáo Toản về việc có hay không thấy bị cáo Rỵ đánh bạc và đến phần bị cáo Toản trả lời "không thấy bị cáo Rỵ đánh bạc thế nào, đánh bao nhiêu,... thì bị ngắt lời nhưng không được chủ tọa hỏi vì sao và sau đó tôi bị mời ra ngoài…”
Vụ việc thứ ba, xảy ra vào ngày 14/11/2019, tại TAND TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, trong phiên xét xử sơ thẩm vụ án "trốn thuế" mà vợ chồng Luật sư Trần Vũ Hải, Ngô Tuyết Phương là bị cáo.
Luật sư Nguyễn Duy Bình – người bào chữa cho bị cáo Trần Vũ Hải trong quá trình thực hiện việc bào chữa đã đề cập về yêu cầu mời luật sư của bị cáo Phương, nhưng bị HĐXX cắt ngang và ngay lập tức Thẩm phán, Chủ tọa phiên tòa Lê Thị Hạng mời Luật sư Bình ra khỏi phiên tòa.
Trong khi Luật sư Bình chấp hành và đang xếp tài liệu, tìm cặp để đi ra liền bị Cảnh sát bảo vệ kẹp nách lôi ra khỏi tòa án.
Khi đã ra khỏi tòa án, cán bộ Cảnh sát Tư pháp tiếp tục “xốc nách” lôi Luật sư Bình lên xe hơi, áp giải về phường Phước Tân để làm việc.
Đừng để thành tiền lệ xấu!?
Sau khi vụ việc của Luật sư Nguyễn Duy Bình, Luật sư Vũ Thị Nga xảy ra, đã trở thành tâm điểm của dư luận và giới luật sư cả nước, trong đó có các luật sư cùng tham gia bào chữa cho các bị cáo, người bị hại tại phiên tòa đã làm đơn yêu cầu bảo vệ quyền hợp pháp của Luật sư trong lĩnh vực tham gia tố tụng tại phiên tòa gửi Liên đoàn Luật sư Việt Nam (LĐLSVN).
Thẩm phán đang có đang "lạm quyền" khi đứng trên cả pháp luật?
Đối với vụ việc của Luật sư Vũ Thị Nga, ngày 08/4/2020, LĐLSVN đã có Văn bản số 87/LĐLSVN-UBBVQLLS gửi Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng Viện KSND Tối cao, Trưởng Ban Nội chính Trung ương,..., về việc xem xét Chủ tọa phiên tòa có dấu hiệu lạm quyền, xâm phạm quyền hành nghề của Luật sư tại phiên tòa phúc thẩm TAND tỉnh Điện Biên.
LĐLSVN cho rằng, Luật sư Vũ Thị Nga khi được phép của Chủ tọa phiên tòa đã tiến hành xét hỏi bị cáo Lò Văn Toản về nội dung liên quan đến bị cáo Phạm Văn Rỵ.
Việc xét hỏi với nội dung liên quan làm sáng tỏ hành vi của các bị cáo là quyền của luật sư, quyền này cũng được Chủ tọa phiên tòa công bố và không bị giới hạn trong phạm vi xét xử của vụ án.
Do vậy, việc Chủ tọa phiên tòa ngay lập tức cắt ngang việc xét hỏi của Luật sư Nga, không cho luật sư tiếp tục xét hỏi và buộc rời khỏi phòng xử án là không đảm bảo tính khách quan, có dấu hiệu cản trở, xâm phạm quyền hành nghề hợp pháp của luật sư, vi phạm nghiêm trọng pháp luật về tố tụng tại phiên tòa.
Trong quá trình xét hỏi bị cáo, Luật sư Nga không có hành vi nào không tôn trọng HĐXX; không làm mất trật tự và không tuân theo điều hành của Chủ tọa phiên tòa. Việc luật sư tham gia xét hỏi tại phiên tòa đối với bị cáo liên quan với bị cáo mà Luật sư bào chữa không thể bị coi là hành vi vi phạm nội quy phiên tòa; hoàn toàn không phải là biểu hiện không tôn trọng HĐXX hay làm mất trật tự trong phiên tòa của Luật sư Nga.
Do đó, Luật sư Vũ Thị Nga và các luật sư tham gia phiên tòa phúc thẩm ngày 03/3/2020 không có biểu hiện vi phạm nội quy phiên tòa, không vi phạm khoản 10 Điều 466 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.
Việc Chủ tọa phiên tòa yêu cầu Cảnh sát hỗ trợ tư pháp cưỡng chế buộc Luật sư Nga rời khỏi phòng xử án là không phù hợp, có dấu hiệu lạm quyền, xâm phạm trực tiếp đến quyền hành nghề hợp pháp của người bào chữa.
Từ đó, LĐLSVN đề nghị các cơ quan tiến hành tố tụng Trung ương, Ban Nội chính Trung ương có ý kiến chỉ đạo các cơ quan có thẩm quyền tố tụng của tỉnh Điện Biên thận trọng xem xét và có kết luận về hành vi có dấu hiệu xâm phạm quyền bào chữa của Thẩm phán, Chủ tọa phiên tòa Nguyễn Trọng Đoàn.
Vụ việc của Luật sư Nguyễn Duy Bình, tháng 12/2019, LĐLSVN đã có văn bản đề nghị lãnh đạo các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Khánh Hòa, LĐLSVN cho rằng, Luật sư Bình bị lực lượng cảnh sát tư pháp cưỡng chế đưa về trụ sở Công an phường Phước Tân (TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa) làm việc 01 tiếng đồng hồ là có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng quyền tự do, nhân phẩm của cá nhân Luật sư Bình.
Do vậy, LĐLSVN đề nghị các cơ quan tiến hành tố tụng tôn trọng xem xét và bảo đảm quyền hành nghề hợp pháp của luật sư đã được pháp luật quy định.
Trên đây là 03 vụ việc điển hình về hoạt động nghề nghiệp luật sư trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng theo quy định của pháp luật. Nhưng có thể thấy, ngay tại phiên tòa, các luật sư bị chính chủ tọa phiên tòa cản trở trong việc làm rõ các tình tiết của vụ án.
Do vậy, để “công lý được thực thi”, không kết tội oan, không bỏ lọt tội phạm thì điều cần thiết là các cơ quan tiến hành tố tụng cần tuân thủ, thực hiện đúng các quy định của pháp luật trong quá trình điều tra, xét xử vụ án.
Phòng Quản lý xuất, nhập cảnh, Công an tỉnh Bắc Ninh đưa ra cảnh báo, thời gian qua, lợi dụng nhu cầu xuất cảnh của người dân để du lịch thăm thân, thăm quan, làm việc…một số đối tượng đã sử dụng nhiều thủ đoạn liên quan đến hoạt động xuất nhập cảnh để lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân.
Với thủ đoạn lấy tiền đầu tư của người tham gia sau trả tiền hoa hồng, tiền thưởng cho người tham gia trước, một nhóm 4 đối tượng đã xây dựng dự án “ma” phát hành đồng tiền mã hóa tên “TOSI” để lôi kéo nhiều người tham gia đầu tư nhằm chiếm đoạt tài sản...
Thời gian qua, tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản tiếp tục diễn biến phức tạp với sự thay đổi liên tục về phương thức, thủ đoạn; trong đó các đối tượng nhằm vào bị hại là học sinh, sinh viên - nhóm người có kinh nghiệm sống và hiểu biết xã hội còn hạn chế để thao túng tâm lý, yêu cầu chuyển tiền rồi chiếm đoạt tài sản.
Cơ quan Cảnh sát điều tra (Phòng Cảnh sát hình sự), Công an TP Đà Nẵng thực hiện lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Phạm Phước Ân (sinh năm 1970), trú xã Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi về hành vi giả danh nhân viên Công ty xổ số để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Ninh Bình đang tìm bị hại trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng phương thức phát trực tiếp “đổ thạch” tìm đá quý trên trang mạng xã hội Facebook có tên “Đá Quý Đất Ngọc”, “Đá Quý Cổng Trời”, “Đá Quý Như Ý”.
Ngày 8/11, Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam, cùng các cán bộ, phóng viên, nhà tài trợ, tiếp tục đến với xã Liên Minh - Phú Thọ, để trao tặng hai căn nhà cho hộ dân còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Chiều 23/12, Công an tỉnh Cà Mau tổ chức Hội nghị tổng kết công tác Công an năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026. Thượng tướng Phạm Thế Tùng – Ủy viên BTV Đảng ủy Công an Trung ương, Thứ trưởng Bộ Công an dự và chỉ đạo Hội nghị.
Ngày 23/12, Đoàn công tác của Báo Pháp luật Việt Nam (PLVN) do nhà báo Trần Ngọc Hà - Phó Tổng Biên tập làm Trưởng đoàn, cùng cán bộ, phóng viên đã trực tiếp đến thăm hỏi, động viên và trao quà cứu trợ cho người dân bị thiệt hại nặng nề do mưa lũ tại tỉnh Khánh Hòa.
Sáng 23/12, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra và tiến hành phiên bế mạc.
Trong quá trình kiểm tra đột xuất tại Chợ Tam Cờ (phường Minh Xuân, tỉnh Tuyên Quang), lực lượng chức năng đã phát hiện một hộ kinh doanh sử dụng hàn the – chất cấm, độc hại trong sản xuất, chế biến thực phẩm, thu giữ gần 170kg giò, chả cùng hơn 2kg hàn the, tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe người tiêu dùng.
Là địa phương có đội tàu cá và lực lượng ngư dân thuộc nhóm đông nhất cả nước, Cà Mau đang chịu áp lực lớn trong công tác phòng, chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Nguyễn Tiến Thành khai nhận toàn bộ số viên nén hình tròn trên là ma túy tổng hợp dạng hồng phiến, được đối tượng mua của một người lạ không rõ lai lịch.
Sau khi phát hiện một đôi nam nữ có hành vi mua bán dâm, cơ quan công an đã đấu tranh khai thác và xác định đối tượng môi giới mại dâm là Dương Thị Hoàng Yến.
Ngày 22/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh An Giang (Phòng Cảnh sát hình sự) vừa ra quyết định tạm giữ đối với Nguyễn Văn Thù, sinh năm 1986 (trú tại ấp Đông An, xã Tân Hiệp, tỉnh An Giang) để điều tra về hành vi “Giết người, Cướp tài sản”.
Chiều 22/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh An Giang đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, Quyết định khởi tố bị can và thi hành Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Nguyễn Công Trọng để điều tra về hành vi “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phối hợp với Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh và các đơn vị liên quan làm rõ, khởi tố vụ án, khởi tố 04 bị can để điều tra về hành vi chế tạo, tàng trữ, sử dụng, mua bán trái phép vũ khí quân dụng.
Công an TP Hải Phòng đã tạm giữ khẩn cấp tài xế Nguyễn Văn Thịnh để điều tra vụ tai nạn giao thông liên hoàn nghiêm trọng xảy ra trên Quốc lộ 5, đoạn qua phường Tứ Minh, khiến 2 người tử vong, 1 người bị thương và 7 phương tiện hư hỏng nặng. Vụ việc đang được các lực lượng chức năng tiếp tục làm rõ.
Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
