Vụ án chìm ca nô ở TPHCM: Nhiều dấu hiệu oan sai rất rõ ràng

Hiện trường vụ tai nạn.

Thời gian gần đây, dư luận báo chí đang nói về vụ án chìm ca nô ở huyện Cần Giờ - TP.HCM xảy ra ngày 2/8/2013. Cơ quan điều tra khởi tố 2 người với cùng một tội danh: “Đưa vào sử dụng các phương tiện giao thông đường thủy không bảo đảm an toàn” theo điều 214 Bộ luật hình sự.

Điều đáng nói chiếc ca nô gây tai nạn là tàu BP12-04-02 của Cơ quan Biên phòng tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu, thế nhưng quyết định khởi tố lại cho rằng 2 bị can dân sự có hành vi “Điều động ca nô BP12-04-02”. Ông Vũ Văn Đảo, ông Đinh Văn Quyết, hai bị can trong vụ án này có quyền điều động tàu của người khác mà đây lại là tàu của lực lượng vũ trang?

Liên quan đến vụ việc, PV Phapluatplus.vn đã có cuộc phỏng vấn luật sư Hoàng Long Hà, Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Phóng viên: Thưa luật sư, vụ án này được các chuyên gia pháp luật, các luật sư chỉ ra rất nhiều vi phạm về tố tụng. Theo LS đâu là những lỗ hổng trong tố tụng của vụ án này?

Luật sư Hoàng Long Hà: Thứ nhất: Lỗ hổng lớn nhất là do những người tiến hành tố tụng đã nóng vội và nhận thức không đầy đủ Điều 214 BLHS. Mặc dù ngay từ khi tai nạn xảy ra thì nguyên nhân tai nạn đã được các cơ quan chuyên môn xác định không phải do phương tiện kém chất lượng gây ra nhưng vẫn khởi tố vụ án và khởi tố hai bị can theo Điều 214 về tội “Đưa vào sử dụng các phương tiện giao thông đường thủy không bảo đảm an toàn”.

Đây là một sự áp đặt không có căn cứ pháp lý. Điều này đã được chứng minh bởi tàu gây tai nạn BP1 - 04-02 là phương tiện của lực lượng vũ trang; tàu đang thuộc quyền quản lý, sử dụng của Biên phòng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Tàu đã được đăng kiểm tại Phòng đăng kiểm Hải Quân đăng kiểm và cho phép đưa vào sửa dụng.

Thêm đó, ngày 16/01/2015, Cơ quan điều tra hình sự Quân chủng Hải quân đã có văn bản số 06/CV/VKS -ĐTHS, gửi Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hồ Chí Minh là không khởi tố vụ án hình sự vì công tác đăng kiểm không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hậu quả của vụ tai nạn.

Ngày 19/11/2015, Bộ Giao thông Vận tải đã có kết quả giám định khẳng định lại một nữa nguyên nhân tai nạn là do chở quá số người cho phép và tàu gặp điều kiện thời tiết bất lợi.

Thứ hai: Cơ quan tố tụng, người tiến hành tố tụng đã không tôn trọng các quy định của pháp luật, không tôn trọng quyền con người, quyền công dân.

Quá trình điều tra cơ quan điều tra không chứng minh được ông Đảo, ông Quyết có hành vi “điều động cano” như quyết định khởi tố bị can vì tàu thuộc quyền quản lý và sử dụng của Cơ quan Biên phòng tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, thay vì đình chỉ vụ án nếu không chứng minh được hành vi phạm tội thì Cơ quan điều tra lại “chụp mũ” cho hai ông này hành vi “sai phạm” về việc sản xuất phương tiện mà cụ thể là “đưa công nghệ vật liệu mới vào sản xuất tàu thuyền và chuyển hướng bán cho bán tàu cho lực lượng vũ trang”, rõ ràng sai phạm về sản xuất chẳng liên quan gì đến hành vi điều động và nó cũng không phải là nguyên nhân gây ra tai nạn.

Trong quá trình bị tạm giam để điều tra, ông Đảo đã có nhiều đơn khiếu nại kêu oan nhưng không được những người tiến hành tố tụng xem xét giải quyết. Theo quy định của pháp luật (khoản 6 Điều 119 BLTTHS) thì khi hết thời hạn gia hạn điều tra nếu không chứng minh được hành vi phạm tội thì Cơ quan điều tra cần phải ra Quyết định đình chỉ điều tra, nhưng khi ông Đảo, ông Quyết yêu cầu đình chỉ điều tra thì Cơ quan điều tra lại cố tình ra Bản kết luận điều tra trái pháp luật, quá thời hạn 8 ngày.

Các chuyên gia pháp luật khi nghiên cứu hồ sơ vụ án này còn phát hiện ra rất nhiều các vi phạm pháp luật tố tụng hình sự, như vi phạm về thẩm quyền điều tra, ban hành các quyết định tố tụng trái pháp luật.Nếu các cơ quan tố tụng, người tiến hành tố biết tôn trọng pháp luật thì đã không có vụ án oan sai này hoặc nếu đã lỡ khởi tố oan sai thì cũng sớm nhận ra và đình chỉ vụ án để không kéo dài gây đau khổ cho người bị oan.

Phóng viên: Cơ quan cảnh sát điều tra quyết định tạm đình điều tra vụ án hình sự "Đưa vào sử dụng các phương tiện giao thông đường thủy không đảm bảo an toàn" xảy ra ngày 2/8/2013 tại huyện Cần Giờ, TP.HCM theo Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 372-01 ngày 4/9/2013. Theo LS quyết định tạm đình chỉ điều tra có đúng pháp luật?

Luật sư Hoàng Long Hà: Dưới góc độ pháp luật thì Cơ quan điều tra có quyền ra quyết định tạm đình chỉ vụ án khi cần làm rõ thêm các tình tiết, nhưng trong trường hợp này việc tạm đình chỉ là không cần thiết vì nguyên nhân tai nạn đã được xác định rõ ràng bởi cơ quan chuyên môn là Cục hàng hải Việt Nam, vì vậy việc tạm đình chỉ vụ án này chỉ làm cho việc oan sai kéo dài, hậu quả oan sai sẽ ngày một lớn thêm. Cơ quan tố tụng cần phải nhìn thẳng vào sự thật, có sai thì phải sửa sai, còn cứ lạm dụng quyền lực để kéo dài vụ án oan sai sẽ làm cho dư luận càng thêm bức xúc.

Phóng viên: Theo góc độ luật sư thì vụ án này có dấu hiệu oan sai?

Luật sư Hoàng Long Hà: Vụ án này dấu hiệu oan sai đã rõ ràng, đã được rất nhiều các chuyên gia pháp luật hàng đầu Việt Nam ở các Trường đại học, Viện nghiên cứu, những người có nhiều năm công tác trong ngành tư pháp và các luật sư lên tiếng phân tích chỉ rõ cho cơ quan tố tụng. Vụ án này đã kéo dài sang năm thứ ba chưa khép lại được. Để giải quyết dứt điểm cần phải có sự vào cuộc và chỉ đạo của các cấp cao hơn. Hơn nữa, người dân đang mong mỏi sự công tâm của pháp luật, để những vụ án oan không kéo dài thêm nữa, công nhân có việc làm, doanh nghiệp tin vào chính quyền, an tâm sản xuất.

Xin cảm ơn luật sư!