Không sai khi nói rằng, ngôi nhà cổ Bình Thủy ở Cần Thơ rất có duyên với văn học, nghệ thuật. Với những ai đã trót trao tình cảm cho bộ phim Người tình (L’amant) của đạo diễn người Pháp JJ.Annaud với sự góp mặt của hai diễn viên nổi tiếng Lương Gia Huy và Jane March như tôi thì ngôi nhà cổ này là một điểm đến thật thú vị.
Nữ văn sĩ người Pháp Marguerite Duras sinh năm 1914 tại Sài Gòn. Thân phụ của bà là một doanh nhân Pháp sang Việt Nam làm ăn, không may bị bạo bệnh qua đời khi bà mới 4 tuổi. Thân mẫu của bà không thể tiếp tục sự nghiệp làm ăn ở đô thị, đã đưa cả gia đình bốn người về sống tại Sa Đéc - ngày ấy chỉ là một thị trấn nhỏ.
Mẹ dạy học tại trường Tiểu học Sa Đéc còn Marguerite Duras vẫn phải lên Sài Gòn học nội trú. Cuộc sống của Marguerite Duras trôi qua trĩu nặng với người mẹ đã khô cạn khát vọng, người anh nghiện ngập và người em trai yếu đuối. Sự tẻ nhạt và túng quẫn ấy đã thay đổi khi Marguerite Duras gặp người đàn ông Hoa kiều giàu có trên chuyến phà Sa Đéc - Vĩnh Long trong một lần về thăm nhà và quay lại Sài Gòn đi học.
Trong tác phẩm Người tình của Marguerite Duras, người đàn ông Hoa kiều giàu có ấy không được viết rõ ràng danh tính, nhưng những chi tiết và những tình huống đã được soi chiếu vào thực tế và độc giả dễ dàng nhận ra là Huỳnh Thủy Lê.
Huỳnh Thủy Lê là con trai của thương nhân Huỳnh Cẩm Thuận. Ngôi nhà của họ tại Sa Đéc, Đồng Tháp là một ngôi nhà cổ tuyệt đẹp. Ngôi nhà này được ông Huỳnh Cẩm Thuận bỏ công, bỏ của xây dựng từ năm 1895 với chất liệu gỗ mang phong cách cố hương Quảng Châu.
Đến năm 1917, khi văn hóa Pháp bao trùm cả Đông Dương thì ngôi nhà gỗ được bọc thêm kiểu dáng phương Tây bên ngoài. Chính sự kết hợp này mang lại cho biệt thự một nét riêng khá độc đáo. Hiện nay ngôi nhà đã trở thành địa điểm du lịch và mang tên là “Nhà cổ Huỳnh Thủy Lê”.
Tại sao đang nói về nhà cổ Bình Thủy ở Cần Thơ lại chuyển sang nói về nhà cổ Huỳnh Thủy Lê ở Sa Đéc, xin thưa rằng điều đó có lý do. Bởi nhân vật Huỳnh Thủy Lê ngoài đời đã có một thời gian cư ngụ không ngắn tại đây khi ông còn trẻ và sau này ngôi nhà được ông thừa kế từ cha mình - thương nhân Huỳnh Cẩm Thuận.
Thực tế, cái tên gọi “Nhà cổ Huỳnh Thủy Lê” cũng cách gọi ăn theo tác phẩm Người tình, bởi chính danh chủ nhân ngôi nhà vẫn là cha ông - thương nhân Huỳnh Cẩm Thuận. Hay nói cách khác, nếu không có tác phẩm Người tình thì có lẽ giờ đây thiên hạ chắc chắn gọi đúng tên của nó là nhà cổ Huỳnh Cẩm Thuận.
Trong tiểu thuyết Người tình, mối tình say đắm nhưng đầy trái ngang giữa Marguerite Duras và Huỳnh Thủy Lê rơi vào bẽ bàng. Hai trái tim lãng mạn không thể gắn kết với nhau vì Huỳnh Thủy Lê phải cưới vợ theo sự sắp xếp môn đăng hộ đối của người cha, còn Marguerite Duras trở về Pháp năm 18 tuổi.
Sau khi cưới vợ theo sự lựa chọn của cha, Huỳnh Thủy Lê được thừa kế gia sản và có 5 người con. Huỳnh Thủy Lê sống chủ yếu ở Sài Gòn nhưng vẫn giữ ngôi nhà cổ ở Sa Đéc như một kỷ niệm. Năm 1972, Huỳnh Thủy Lê qua đời, 5 người con của ông cũng ra nước ngoài lập nghiệp. Ngôi nhà ở Sa Đéc được Nhà nước quản lý từ năm 1975.
Khi quay phim Người tình, có một trường đoạn Huỳnh Thủy Lê về thưa chuyện với cha mình để thương lượng ý định tiến xa hơn với cô gái da trắng, chứ không đám cưới theo hôn nhân định trước. Nhưng khi đạo diễn bộ phim là ông JJ.Annaud tìm đến Sa Đéc và chứng kiến ngôi nhà cổ của thương nhân Huỳnh Cẩm Thuận năm xưa trở nên nhỏ bé và kém bắt mắt vì bị bủa vây và xâm lấn bởi các hộ dân chen chúc xô bồ, ông quyết định phải tìm một ngôi nhà cổ khác để “gánh đỡ” cảnh quay. Và ngôi nhà cổ Dương Chấn Kỷ ở quận Bình Thủy, Cần Thơ vẫn thường gọi là “Nhà cổ Bình Thủy” đã được chọn.
Trong bộ phim, đạo diễn JJ.Annaud đã lấy hình ảnh nhà cổ Huỳnh Thủy Lê và nhà cổ Bình Thủy để tạo tác tư gia họ Huỳnh. Khán giả xem phim phải rất tinh ý mới nhận ra cảnh nào của nhà cổ Sa Đéc và cảnh nào của nhà cổ Cần Thơ. Thế nhưng, sòng phẳng mà nhận xét, hình ảnh nhà cổ Cần Thơ có phần ấn lướt hình ảnh hơn nhà cổ Sa Đéc trong trường đoạn trên phim Người tình.
Cũng cần phải nói thêm rằng, trước Người tình, nhà cổ Bình Thủy đã rất có cơ duyên với nghệ thuật thứ bảy. Nơi đây, từng là phim trường của rất nhiều bộ phim của các đạo diễn lừng danh trong nước như “Bão U Minh” mở màn vào năm 1985, tiếp theo là “Bẫy ngầm”, “Đội nữ biệt động mùa thu”, “Dòng sông hoa trắng”, “Những nẻo đường phù sa”, “Công tử Bạc Liêu”, “Vòng hoa Chôm pay”, “Nợ đời”, “Con nhà nghèo”, “Chuyện cổ tích Việt Nam”… Hiện ở nhà cổ vẫn lưu giữ nhiều bút tích của các diễn viên đóng phim như Việt Trinh, Mỹ Uyên...
Đạo diễn JJ. Annaud chỉ đạo hai diễn viên chính phim Người tình trên trường quay
Cảm nhận được chút… mùi hương của mỹ nhân
Đó là mong muốn của đạo diễn người Pháp JJ.Annaud khi ông hài lòng với bối cảnh quay và trước khi rời Cần Thơ đã tặng lại gia chủ của nhà cổ Bình Thủy (nhà cổ Bình Thủy nay vẫn thuộc quyền sở hữu và quản lý của con cháu dòng họ Dương) một món quà là mảnh màn cửa bằng gấm nơi nữ diễn viên chính trong phim Jane March từng lướt qua với hy vọng gia chủ cảm nhận được chút… mùi hương của mỹ nhân.
Khi đến thăm ngôi nhà cổ Bình Thủy bên cạnh những lời giới thiệu về ngôi nhà, tôi đã được nghe người hướng dẫn viên say sưa kể về những kỷ niệm liên quan đến bộ phim Người tình trong những ngày bộ phim được quay ở đây.
Rằng, đạo diễn người Pháp JJ.Annaud từng ở trong ngôi nhà suốt một tuần lễ chỉ đạo những cảnh quay trong bộ phim, để rồi sau này ông tâm sự, những ngày ở tại nhà cổ Bình Thủy là ngày rất đẹp trong cuộc đời làm phim của ông. Vẻ đẹp cổ kính và sang trọng của ngôi nhà đã khiến ông đạo diễn khó tính phải sửng sốt và khẳng định chính nội thất của ngôi nhà đã nâng thêm giá trị cho bộ phim.
Rằng, khi đạo diễn người Pháp JJ. Annaud chọn đây làm cảnh quay, nhà Nam Bộ học Sơn Nam phải tham gia sắp xếp cảnh trí mất cả tuần. Cầu kỳ đến mức trước khi phim ra mắt công chúng, đạo diễn người Pháp còn phải thốt lên với bạn bè: "Tôi choáng ngợp bởi sự đẹp lộng lẫy rất ấn tượng của ngôi nhà này. Hy vọng rằng, qua bộ phim, ngôi nhà sẽ được nổi danh khắp thế giới".
Rằng tại nhà cổ Bình Thủy vẫn còn lưu giữ bút tích của người đạo diễn tài ba người Pháp và không ít du khách trong và ngoài nước tìm đến đây đã phải thừa nhận họ biết đến ngôi nhà qua bộ phim “Người tình” và khi đến thăm quan nơi này thấy phong cảnh rất đẹp, càng hiểu rõ giá trị của bộ phim, hiểu thêm bối cảnh lịch sử mà bộ phim đề cập…
Rằng khi Người tình hoàn thành vào năm 1991, đạo diễn JJ.Annaud đã chọn Việt Nam là nơi công chiếu đầu tiên như lời tri ân với vùng đất đã làm nên cuốn tự truyện và bộ phim…
Như vậy, sẽ không sai khi nói rằng Người tình đã làm nổi tiếng hai ngôi nhà cổ. Về phần mình, năm 1984, khi nữ sĩ Marguerite Duras đặt dấu chấm hết cho dòng cuối cùng của Người tình ở ngoại ô Paris, chính bà cũng không thể ngờ đó là cuốn sách rực rỡ nhất trong số hơn 40 tiểu thuyết của mình.
Ban đầu Người tình được xếp vào thể loại hư cấu, nhưng câu chuyện và không gian của Người tình khiến độc giả tin rằng yếu tố sự thật lấn lướt hoàn toàn yếu tố tưởng tượng. Sau khi Người tình được trao giải thưởng Gouncourt uy tín và được dịch ra gần 50 ngôn ngữ trên thế giới, nữ sĩ Marguerite Duras sau đó cũng lên tiếng thừa nhận đó là tự truyện về thời thiếu nữ của bà ở Việt Nam.
Và, nữ sĩ Marguerite Duras cũng không ngờ cuốn sách hé lộ giai đoạn bí mật nhất trong cuộc đời của mình đã làm cho hai ngôi nhà cổ ở Việt Nam là nhà cổ Huỳnh Thủy Lê ở Sa Đéc và nhà cổ Bình Thủy ở Cần Thơ trở nên nổi tiếng. Một nổi tiếng vì đã từng là nơi sinh sống của “người đàn ông Hoa kiều giàu có mà Marguerite Duras gặp trên chuyến phà Sa Đéc - Vĩnh Long” và một nổi tiếng vì trở thành bối cảnh cho bộ phim cùng tên được dựng từ tiểu thuyết.
Đôi điều về nhà cổ Bình Thủy
Gia tộc họ Dương đến lập nghiệp ở Nam Bộ khoảng cuối thể kỷ 18, tính đến nay đã trải qua 6 thế hệ. Ông Dương Văn Vị (thế hệ thứ 3) là người quyết định chọn vùng đất gần vàm rạch Bình Thủy làm nơi xây dựng cơ nghiệp.
Ngôi nhà được ông Dương Văn Vị xây dựng lần đầu tiên bằng gỗ, lợp ngói vào năm 1870 để thờ tổ tiên, sau thời gian sử dụng trên 30 năm ông đã cho thiết kế xây dựng lại.
Năm 1904, sau khi ông mất, con trai út là Dương Chấn Kỷ (một điền chủ giầu có) đã tiếp tục công việc này đến khoảng năm 1911 mới hoàn thiện. Công trình có hình khối kiến trúc độc đáo vừa mang nét cổ kính, trang nghiêm, vừa thể hiện tính phóng khoáng, trang nhã. Đây là mẫu nhà cổ hiếm hoi còn lại khá nguyên vẹn ở Bình Thủy (Cần Thơ) nên người dân thường gọi là nhà cổ Bình Thủy.
Ngày 19/12, tại TP Cần Thơ, Cara Group tổ chức khánh thành dự án Khu căn hộ chung cư Kim Cương Xanh - Cara River Park. Đây là 1 trong 7 công trình, dự án trọng điểm được TP. Cần Thơ chọn khánh thành và khởi công chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Ngày 5/12, Ban Chỉ huy BĐBP thành phố Cần Thơ tổ chức Lễ phát động đợt thi đua tăng tốc, bứt phá hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (6/1/1946-6/1/2026) và Đại hội lần thứ XIV của Đảng”.
Cơ quan Cảnh sát điều tra TP Cần Thơ đã ra quyết định khởi tố bị can và tạm giam 3 cán bộ thuộc Trạm Chăn nuôi - Thú y khu vực XIII để điều tra hành vi “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”
UBND TP HCM vừa bàn hành Kế hoạch Đăng cai tổ chức và phối hợp thực hiện Đề án tổ chức Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ XXIV - năm 2025 tại TP HCM và Lễ công bố thông tin TP HCM được chỉ định tham gia Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO lĩnh vực Điện ảnh.
Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ vừa lấy và vận chuyển 5 đơn vị tạng từ một người hiến chết não để thực hiện ghép cho các bệnh nhân đang chờ ghép tạng. Đây được không chỉ là một cột mốc lịch sử của ngành y tế Đồng bằng sông Cửu Long mà còn là câu chuyện sâu sắc về lòng nhân ái.
Thượng tá Phạm Hồng Chính ghi nhận và đánh giá cao sự đồng hành của đội ngũ văn nghệ sĩ Đồng Nai đối với lực lượng Công an nhân dân trong thời gian qua, đặc biệt là qua các cuộc vận động sáng tác về đề tài Công an nhân dân do Bộ Công an phát động.
Nguyễn Thị Thu dàn dựng cái chết của mình để chiếm đoạt hơn 1,2 tỷ đồng tiền bảo hiểm, bị phát hiện khi người được xác nhận “đã chết” bất ngờ quay về xin xóa khai tử.
Công an xã Cẩm Xuyên (tỉnh Hà Tĩnh) vừa kịp thời hỗ trợ người dân trên địa bàn ngăn chặn một vụ giả danh cán bộ Công an, Viện kiểm sát để lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Trong quá trình tuần tra kiểm soát trên quốc lộ 8A, lực lượng CSGT Hà Tĩnh phát hiện xe tải vận chuyển số lượng lớn mỹ phẩm ngoại không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp.
Phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm trên không gian mạng, Công an tỉnh Cà Mau đã xử phạt 2 trường hợp sử dụng mạng xã hội đăng tải thông tin sai sự thật, chưa được kiểm chứng, xâm phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân, qua đó góp phần giữ vững an ninh, trật tự trên địa bàn.
Năm 2025, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý toàn quốc đã đấu tranh, triệt phá gần 21.998 vụ, bắt giữ hơn 44.354 đối tượng phạm tội về ma tuý, thu giữ khối lượng lớn ma tuý.
Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Khánh Hòa vừa ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và khởi tố 5 bị can liên quan đến người đàn ông tử vong trên trụ điện xảy ra tại phường Tây Nha Trang.
Ngày 22/12, Công an TPHCM đang điều tra, làm rõ vụ việc phát hiện thi thể một phụ nữ trôi trên sông Sài Gòn, đoạn qua phường An Khánh, trong tình trạng chưa xác định được danh tính và nguyên nhân tử vong.
Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
