Vụ tranh chấp đất ở Trà Vinh nảy sinh từ những năm 1980, tuy nhiên không được giải quyết dứt điểm, càng ngày càng trở nên phức tạp.
 |
| Bà Năng ngược xuôi đòi quyền lợi đến nay đã hơn 30 năm nhưng chưa được giải quyết thỏa đáng. |
Quyết định ban hành ra để đó
Bà Nguyễn Thị Năng (SN 1955, ngụ xã Đại Phước, huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh) trình bày, cha mẹ bà trước đây có 8.000m2 đất ruộng và 1.500m2 đất vườn. Năm 1960 cha bà mất, mẹ bà là Tô Thị Hồi tiếp tục sử dụng đến năm 1968 thì chạy giặc, để lại phần đất nói trên cho người cháu chồng và em chồng là ông Nguyễn Văn Của canh tác.
Năm 1974, bà Hồi được trả lại đất, canh tác đến năm 1976 thì giao cho con trai là Nguyễn Văn Ninh (anh trai bà Năng) canh tác. 3 năm sau đó, ông Ninh bị bệnh tâm thần, ông Của lại tiếp tục canh tác phần đất 8.500m2 (vì khó khăn nên bà Hồi đã bán cho ông Hồ Văn Cho — con rể của ông Của 1.000m2 ).
Năm 1980, bà Năng thay mặt gia đình đến xin lại đất canh tác thì ông Của không đồng ý vì cho rằng đất này ông Ninh đã bán cho ông, từ đó hai bên xảy ra tranh chấp. Năm 1996, UBND xã Đại Phước tổ chức hoà giải nhưng bất thành.
Ngày 28/11/1997, UBND huyện Càng Long ban hành Quyết định số 548/QĐ.UBH nêu rõ: “Nay thu hồi 7 công đất ruộng và 1,5 công đất thổ quả tại ấp Rạch Dừa do ông Nguyễn Văn Của chiếm sử dụng trái phép; giao quyền sử dụng 7 công đất ruộng và 1,5 công đất thổ quả cho bà Tô Thị Hồi trọn quyền sử dụng, đóng thuế cho Nhà nước”.
Ông Của đã không trả lại đất theo quyết định của huyện mà còn khiếu nại lên tỉnh. Đến ngày 7/8/2000, Chủ tịch UBND tỉnh ra Quyết định 1542/QĐ—CTT, công nhận một phần Quyết định số 584/QĐ-UBH của huyện và “buộc ông Của và các con ông Của trong thời gian 30 ngày phải giao trả đất chiếm dụng trái phép cho bà Tô Thị Hồi quản lý sử dụng”.
“Huyện và tỉnh đều khẳng định đất của gia đình tôi bị ông Của chiếm sử dụng trái phép, nhưng ông Của không chịu trả lại, còn chính quyền cũng không thể thi hành được 2 quyết định đã ban hành của mình. Tính đến nay quyết định của huyện Càng Long đã ban hành được 19 năm, mẹ tôi và ông Của đều đã mất, gia đình tôi kêu khản cổ vẫn chưa đòi được công bằng”, bà Năng cho biết.
Nhiều nghịch lý
Quyết định 1542/QĐ-UBND của Chủ tịch tỉnh Trà Vinh chẳng những ban hành đến 16 năm sau vẫn không được thi hành, bất ngờ hơn, ngày 9/9/2016, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh Đồng Văn Lâm ký Quyết định số 1921/QĐ-UBND với nội dung thu hồi và bãi bỏ quyết định 1542/QĐ-UBND nói trên.
Theo Quyết định 1921/QĐ- UBND, từ năm 2000, Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng và huyện Càng Long tổ chức thực hiện Quyết định 1542/QĐ- UBND nhưng gia đình ông Của một mực phản đối.
Sau đó tỉnh thành lập Đoàn phúc tra lại toàn bộ vụ việc và phát hiện phần đất tranh chấp đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình ông Của, nên tranh chấp phải giải quyết tại Toà án nhân dân. Ông Lê Văn Răng, cán bộ tư pháp - hộ tịch xã Đại Phước xác nhận, xã và huyện nhiều lần triển khai quyết định thu hồi đất đối với gia đình ông Của, nhưng bị gia đình ông Của cản trở nên phải dừng lại.
Về việc tỉnh vừa thu hồi quyết định của chính mình, ông Răng ngao ngán: “Tỉnh cho rằng tỉnh sai, nhưng tỉnh không nói sớm để bà Năng kiện ra toà, từ năm 2000 đến nay, hàng chục năm giờ tỉnh mới nói…”. Ông Phạm Thanh Tăng — cán bộ địa chính xã cho biết, phần đất tranh chấp đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ tháng 7/1996.
Ông Tăng cũng cho rằng, theo luật định, đất đang tranh chấp thì không thể cấp giấy chủ quyền. Nói về điều này, ông Lê Văn Răng cũng không thể lý giải được vì sao từ những năm 1980, gia đình bà Năng và ông Của đã có tranh chấp, chính quyền địa phương biết việc này, nhưng năm 1996 gia đình ông Của vẫn được cấp chủ quyền phần đất này.
Theo ông Nguyễn Tiến Dũng - Chủ tịch UBND xã, vụ tranh chấp đến nay đã kéo dài qua 3, 4 đời chủ tịch, nguyên nhân là ông Của không chịu thực hiện theo quyết định của huyện và tỉnh, trong khi xã bất lực. Về câu hỏi tại sao đất đang tranh chấp, nhưng vẫn được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì ông Dũng không giải thích được.
Đó là chưa nói đến việc, ông Của và các con “vô tư” sang nhượng, cho tặng các phần đất nói trên, khiến sự việc càng phức tạp. Vụ tranh chấp đất kéo dài hơn 30 năm, tưởng chừng được giải quyết thoả đáng, nhưng thực tế lại ngày càng phức tạp bởi cách làm việc của chính quyền địa phương.
| Theo Luật sư Trần Đức Phượng (Đoàn Luật sư TP HCM), khi UBND huyện Càng Long ban hành Quyết định số 548/QĐ-UBH ngày 28/11/1997 nêu rõ “thu hồi 7 công đất ruộng và 1,5 công đất thổ quả tại ấp Rạch Dừa do ông Nguyễn Văn Của chiếm sử dụng trái phép” nên các giấy chứng nhận đã cấp cho ông Của đều không còn giá trị. Tuy nhiên, quyết định nói trên lại không thu hồi, hủy giấy chứng nhận đã cấp cho ông Của nên mảnh đất bị chuyển nhượng nhiều lần cho nhiều người, chính quyền quản lý lỏng lẻo nên tranh chấp càng phức tạp, nghiêm trọng. Nay Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh ban hành Quyết định số 1921/QĐ-UBND về việc thu hồi và bãi bỏ Quyết định 1542/QĐ- UBND ngày 07/8/2000 của Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh. Như vậy, Quyết định số 548/QĐ-UBH ngày 28/11/1997 của UBND huyện Càng Long chưa bị thu hồi và vẫn còn hiệu lực nên bà Năng phải khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu ông Của giao trả phần đất đã được chính quyền huyện Càng Long công nhận. |
