Theo Tổ công tác của Thủ tướng, việc cắt giảm thủ tục liên quan đến kiểm tra chuyên ngành chưa được các Bộ quyết liệt triển khai thực hiện. Do đó, chưa đạt được kết quả theo yêu cầu chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Tổ công tác của Thủ tướng vừa báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao và kết quả kiểm tra tháng 2/2018.
 |
| Tổ công tác của Thủ tướng tiến hành kiểm tra 16 Bộ, cơ quan. - Ảnh: VGP |
Trong tháng 2, Tổ công tác của Thủ tướng đã tiến hành kiểm tra 16 Bộ, cơ quan trong việc cắt giảm danh mục sản phẩm, hàng hóa, đơn giản hóa thủ tục kiểm tra chuyên ngành (KTCN) và cắt giảm điều kiện kinh doanh.
Các Bộ chưa quyết liệt cắt giảm thủ tục KTCN
Kết quả kiểm tra cho thấy thời gian qua, công tác kiểm tra chuyên ngành đã có những chuyển biến tích cực, đúng hướng theo đúng chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, việc cắt giảm thủ tục liên quan đến KTCN chưa được các Bộ quyết liệt triển khai thực hiện. Do đó, chưa đạt được kết quả theo yêu cầu chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Các Bộ chưa đề xuất cụ thể cách thức quản lý đối với các danh mục hàng hóa phải KTCN đang bị chồng chéo, chịu nhiều hình thức kiểm tra của nhiều Bộ hoặc của nhiều cơ quan, đơn vị thuộc một Bộ.
Tình trạng độc quyền trong hoạt động kiểm tra, đánh giá sự phù hợp chưa được khắc phục triệt để. Chi phí của thủ tục KTCN vẫn là gánh nặng lớn đối với doanh nghiệp...
Kết quả rà soát, cắt giảm danh mục sản phẩm hàng hóa và thủ tục hành chính KTCN của các Bộ:
| Cơ quan | Số mặt hàng hiện phải kiểm tra | Tiến độ cải cách | Số mặt hàng cần cắt giảm | Số thủ tục hành chính | Tiến độ cải cách | Số thủ tục cần cắt giảm |
| Bộ Công Thương | 702 | Đã cắt giảm 402 | Đã đạt yêu cầu | | Đã đề xuất sửa đổi 3 thủ tục | |
| Bộ Y tế | 802 | Đã cắt giảm 7 loại sản phẩm; giảm 95 số lô hàng | 407 | 10 | Đã đơn giản hóa 2 thủ tục; đề xuất cắt giảm 2 thủ tục | |
| Bộ NN&PTNT | 7.698 dòng hàng thuộc 251 nhóm sản phẩm | Chưa đề xuất | 125 nhóm sản phẩm | 64 | Chưa đề xuất | 32 |
| Bộ TT&TT | 143 | Đang đề xuất cắt giảm, đơn giản hóa 50 mặt hàng | 72 | | Đề xuất bãi bỏ 2 thủ tục | |
| Bộ TN&MT | 110 | Chưa đề xuất | 55 | 13 | Chưa đề xuất | |
| Bộ GTVT | 128 | Chưa đề xuất | 64 | | Chưa đề xuất | |
| Bộ Xây dựng | 64 | Đã cắt giảm và đề xuất cắt giảm 39 mặt hàng | | | Chưa đề xuất | |
| Bộ LĐTB&XH | 32 | Đã cắt giảm 5 sản phẩm | 16 | 11 | Chưa đề xuất | |
| Bộ KH&CN | 26 | Đã cắt giảm 24 nhóm sản phẩm | Đạt chỉ tiêu | | Chưa đề xuất | |
| Bộ VHTT&DL | | Chưa đề xuất | | 10 | Chưa đề xuất | |
| Bộ Công an | 35 | Đã đề xuất cắt giảm 04 | 18 | |
Nhiều quy định chung chung, áp đặt
Còn kết quả kiểm tra về điều kiện kinh doanh cho thấy hiện nay có 243 ngành, nghề đầu tư kinh doanh với 3.571 yêu cầu, điều kiện. Tính trung bình, có khoảng hơn 14 yêu cầu, điều kiện áp dụng với mỗi ngành, nghề đầu tư kinh doanh thuộc các lĩnh vực khác nhau. Các điều kiện kinh doanh được quy định tại 237 văn bản quy phạm pháp luật, gồm 66 luật, 3 pháp lệnh, 162 nghị định.
Không ít ngành, nghề thuộc Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện chưa thật sự đáp ứng tiêu chí quy định tại Luật Đầu tư 2014 về sự cần thiết phải quy định là ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Một số điều kiện đầu tư kinh doanh đặt ra yêu cầu quá mức cần thiết để phục vụ yêu cầu quản lý nhà nước, tạo ra rào cản gia nhập thị trường, hạn chế cạnh tranh.
Nhiều điều kiện đầu tư kinh doanh được quy định chung chung, không rõ ràng, thiếu cụ thể, khó xác định, như: “phải phù hợp”, “phải đủ”, “ phải sạch sẽ”, “ phải thoáng mát”, “ phải thuận tiện”, “phải có đạo đức tốt’, “ phải có đủ sức khỏe”, "phải có trình độ"…
Một số điều kiện đầu tư kinh doanh áp đặt phương thức kinh doanh cứng nhắc, can thiệp quá sâu vào quyền tự chủ tổ chức sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, gây tác động bất lợi đến doanh nghiệp vừa và nhỏ, như bắt buộc phải thành lập một loại hình doanh nghiệp cụ thể; yêu cầu kinh doanh theo một phương thức nhất định; phải phù hợp với quy hoạch ngành, sản phẩm; phải có mặt bằng, quy mô, công suất sản xuất, kinh doanh tối thiểu hoặc phải sử dụng một loại công nghệ nhất định…
Kết quả rà soát, đề xuất cắt giảm điều kiện kinh doanh của các Bộ, cơ quan:
| Cơ quan | Tổng số điều kiện kinh doanh | Tiến độ cải cách | Đánh giá/số điều kiện cần cắt giảm |
| Bộ Công Thương | 1.215 | Đã cắt giảm 675 | Đạt yêu cầu |
| Bộ Y tế | 853 | Chưa nêu cụ thể phương án đề xuất | |
| Bộ GTVT | 498 | Đã đề xuất bãi bỏ 15% | 249 |
| Bộ NN&PTNT | 345 | Đã đề xuất bãi bỏ 118 | 173 |
| Bộ Tài chính | 447 | Đã đề xuất sửa đổi, bãi bỏ 10 | 223 |
| Bộ Xây dựng | 280 | Đề xuất bãi bỏ 89 điều kiện, đơn giản hóa 94 điều kiện | Được đánh giá là có nỗ lực lớn |
| Bộ TT&TT | 250 | Đề xuất cắt giảm, sửa đổi 51 nhưng chưa có phương án cụ thể | 74 |
| Bộ VHTT&DL | 120 | Đã đề xuất phương án đơn giản hóa đối với 14 nhóm ngành nghề | Cần tiếp tục phương án đơn giản hóa |
| Bộ TN&MT | 163 | Đã đề xuất bãi bỏ 76 | 82 |
| Bộ LĐTB&XH | 148 (9 nhóm) | Đã đề xuất bãi bỏ, đơn giản hóa 04 nhóm | 74 |
| Bộ KH&CN | 110 | Đã đề xuất bãi bỏ 02 | 53 |
| Bộ Tư pháp | Khoảng gần 100 | Đã đề xuất bãi bỏ 05 | 40 |
| Bộ GD&ĐT | 241 | Chưa đề xuất | 121 |
| NHNN | Khoảng 70 | Chưa đề xuất bãi bỏ điều kiện; đã đề xuất bãi bỏ 22 thủ tục | 35 |
| Bộ Công an | 66 | | 33 |
| Bộ Quốc phòng | 34 | Chưa đề xuất | 17 |
Tuyệt đối không để “cắt cái này bổ sung cái khác”
Trên cơ sở kết quả làm việc với Bộ, cơ quan, Tổ công tác kiến nghị với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, cơ quan rà soát toàn bộ văn bản quy phạm pháp luật, đề xuất bãi bỏ, sửa đổi những quy định chồng chéo, không đồng bộ, không hợp lý về KTCN và điều kiện kinh doanh gây cản trở hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp nhằm bảo đảm cắt giảm, đơn giản hóa 50% danh mục hàng hóa, thủ tục KTCN và điều kiện theo hướng xây dựng 1 Nghị định sửa nhiều Nghị định theo trình tự, thủ tục rút gọn, báo cáo Chính phủ trong quý II năm 2018.
| Từ ngày 01/01/2017 đến 28/02/2018, có tổng số 25.385 nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao các bộ, cơ quan, địa phương. Trong đó, có 13.311 nhiệm vụ đã hoàn thành (đúng hạn: 11.148, quá hạn: 2.163); 12.074 nhiệm vụ chưa hoàn thành (trong hạn: 11.765, quá hạn: 309 - chiếm 2,26%). |
Xây dựng lộ trình, phương án cắt giảm cụ thể và phải bảo đảm nguyên tắc việc cắt giảm, sửa đổi hoặc bãi bỏ phải thực chất, không cắt giảm, bãi bỏ hoặc sửa đổi theo kiểu cơ học thuần túy, gộp nhiều điều kiện vào 1 điều kiện; tuyệt đối không cắt giảm, bãi bỏ cái này lại bổ sung cái khác hoặc sửa đổi, cắt giảm theo kiểu thay đổi tên gọi.
Khẩn trương xây dựng phương án cắt giảm, bãi bỏ điều kiện kinh doanh, thủ tục hành chính không cần thiết, bất hợp lý, gây khó khăn, cản trở đến hoạt động đến sản xuất, kinh doanh của người dân và doanh nghiệp. Từ ngày 15/3, Tổ công tác tiến hành kiểm tra việc cắt giảm, bãi bỏ điều kiện kinh doanh, thủ tục hành chính tại các Bộ, cơ quan, địa phương.
Khẩn trương ban hành danh mục hàng hóa phải KTCN kèm mã số HS (còn 42 danh mục hàng hóa chưa ban hành) thuộc phạm vi quản lý chuyên ngành. Hoàn thành việc ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đối với danh mục hàng hóa thuộc diện phải KTCN khi nhập khẩu ở khâu thông quan để thuận lợi trong việc áp dụng quản lý rủi ro (còn khoảng 34% danh mục hàng hóa phải KTCN chưa có tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật).
Đối với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, khẩn trương xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp, trong đó nghiên cứu cắt giảm 30 - 50% điều kiện kinh doanh không cần thiết quản lý tại Phụ lục 01 Luật Đầu tư.
Giao Văn phòng Chính phủ chủ trì làm việc với các Bộ quản lý chuyên ngành để đề xuất cụ thể cách thức quản lý, kiểm tra đối với danh mục hàng hóa đang chồng chéo, chịu nhiều hình thức quản lý, kiểm tra của nhiều Bộ hoặc của nhiều cơ quan, đơn vị thuộc một Bộ theo hướng một mặt hàng chỉ điều chỉnh bởi một văn bản và Bộ, cơ quan chịu trách nhiệm quản lý, kiểm tra.
