Câu chuyện tưởng chừng hy hữu, nhưng lại xảy ra thường xuyên. Sổ đất mang tên bà A, khi đến tay lại mang tên bà B; bà B chưa kịp hiểu chuyện gì thì đã bị chuyển tiếp sang tên bà C.
Sự việc cứ thế tiếp diễn, vòng vo và không rõ ràng. Chỉ đến khi người dân phát hiện, đem hồ sơ trình báo với chính quyền địa phương thì lại nhận được câu trả lời: “Phải tự đưa ra tòa để giải quyết.”
Theo phản ánh của nhiều hộ dân, khi phát hiện sổ đỏ được cấp sai, họ đã chủ động gửi đơn đề nghị UBND xã, phường hoặc Phòng Tài nguyên và Môi trường cấp huyện xem xét, xác minh và xử lý.
Tuy nhiên, phần lớn trường hợp không nhận được hướng giải quyết cụ thể, mà chỉ được hướng dẫn “ra tòa cho chắc ăn”, đẩy gánh nặng pháp lý sang phía người dân.
Đáng nói là, quy trình xét xử tại tòa không hề đơn giản, thường kéo dài từ vài tháng đến cả năm, khiến nhiều hộ rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan.
Có người cần giấy tờ đất để cầm cố vay ngân hàng làm ăn, có người cần để sang nhượng, phân chia tài sản cho con cái.
 |
| Ảnh minh hoạ. |
Nhưng mọi kế hoạch bị đình trệ vì một tờ giấy bị cấp sai. Anh Lê Văn Q. (ngụ tại xã Tam Phước, TP Biên Hòa) bức xúc: “Tôi có miếng đất do cha mẹ để lại, giấy tờ rõ ràng. Nhưng đến khi xin cấp lại sổ mới, thì phát hiện đất đã mang tên người khác.
Chính quyền bảo tôi đi kiện. Nhưng tôi hỏi: Ai cấp sai? Sao người dân phải đi chịu trách nhiệm?” Cấp nhầm sổ đỏ – lỗi kỹ thuật hay sự tắc trách?
Trong quá trình tìm hiểu, phóng viên nhận thấy rằng phần lớn những sai sót này đến từ sự cẩu thả trong khâu đo đạc, quản lý bản đồ địa chính và quá trình xét cấp sổ.
Có địa phương dùng bản đồ cũ, không cập nhật số tờ, số thửa mới, hoặc do sơ suất trong việc xác minh ranh giới sử dụng đất, dẫn đến việc một mảnh đất bị cấp cho hai – thậm chí ba người khác nhau.
Dư luận đặt câu hỏi, việc hủy bỏ một cuốn sổ đỏ cấp sai và cấp lại đúng cho người dân – liệu có thật sự quá khó khăn như các cán bộ vẫn nói, hay là vì có một sự buông lỏng trách nhiệm?
Theo các chuyên gia pháp lý, pháp luật đất đai hiện hành cho phép cơ quan quản lý đất đai có thể thu hồi giấy chứng nhận đã cấp sai nếu có đủ căn cứ rõ ràng.
Việc đùn đẩy trách nhiệm cho người dân tự kiện tụng là không phù hợp với tinh thần phục vụ nhân dân của bộ máy hành chính.
Cần một sự vào cuộc quyết liệt từ chính quyền địa phương trong bối cảnh người dân ngày càng am hiểu pháp luật và quyền lợi của mình, việc xử lý chậm chạp và thiếu trách nhiệm của cơ quan cấp sổ đỏ đang gây bức xúc và mất lòng tin nghiêm trọng.
Chúng tôi kiến nghị UBND các cấp cần có cơ chế tiếp nhận và xử lý dứt điểm các phản ánh liên quan đến cấp sổ sai. Thanh tra ngành Tài nguyên & Môi trường cần mở các đợt rà soát, kiểm tra lại hồ sơ cấp sổ trong những năm gần đây.
Trường hợp có sai sót, phải nhanh chóng thu hồi và cấp lại đúng, tránh đẩy người dân ra tòa vô lý và vô ích.
Đừng để những tờ sổ đỏ – vốn là biểu tượng của quyền sở hữu và niềm tin pháp lý – trở thành gánh nặng, là nỗi khổ kéo dài của người dân.
