Thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp thứ 5 Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 . (Ảnh: VGP/Nhật Bắc)

Công tác phát triển KHCN, ĐMST, CĐS và Đề án 06 đã đạt nhiều kết quả nổi bật dưới sự lãnh đạo, điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bao gồm việc ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, và tăng cường nguồn lực tài chính với 25.000 tỷ đồng bổ sung trong năm 2025, cùng cam kết mức tối thiểu 3% tổng chi ngân sách nhà nước cho các nhiệm vụ này trong năm 2026.

Các chương trình KHCN trọng điểm được triển khai, hạ tầng số phát triển mạnh (nhất là mở rộng mạng 5G và hệ thống cáp quang quốc tế), thúc đẩy kinh tế số và Đề án 06 mang lại hiệu quả thiết thực trong phục vụ người dân, doanh nghiệp, cải cách hành chính.

Tuy nhiên, công tác vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: việc xây dựng cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia và chuyên ngành trọng yếu chưa đồng đều; tiến độ giải ngân kinh phí chậm và chưa hiệu quả; hạ tầng số phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa. Nhiều hệ thống thông tin còn thiếu tính kết nối, chia sẻ dữ liệu, gây ách tắc, cùng với sự thiếu hụt lớn nhân lực chất lượng cao (trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, an ninh mạng) và chính sách thu hút chuyên gia giỏi chưa đáp ứng yêu cầu.

Siết chặt trách nhiệm người đứng đầu và hoàn thiện thể chế

Trước tình hình đó, Ban Chỉ đạo của Chính phủ đã đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Yêu cầu các đồng chí Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phải phát huy vai trò nêu gương của người đứng đầu, trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc, kiên quyết khắc phục các điểm nghẽn và hoàn thành toàn bộ nhiệm vụ được giao trong năm 2025.

Các cơ quan này phải gửi văn bản cam kết tiến độ thực hiện và chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ đối với các nhiệm vụ chậm muộn, không hiệu quả trước ngày 25/11/2025. Các bộ cũng phải khẩn trương trình Chính phủ ban hành các Nghị định hướng dẫn Luật và tiếp tục rà soát, kiến nghị sửa đổi bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật.

Về xây dựng chiến lược và dữ liệu, các Bộ, ngành liên quan khẩn trương xây dựng và ban hành chiến lược chuyển đổi số và chiến lược dữ liệu (Thanh tra Chính phủ ban hành trước 25/11/2025). Bộ Công an ban hành hướng dẫn rà soát, đánh giá và xếp hạng chất lượng CSDL trước 25/11/2025. Các bộ, ngành, địa phương phải gửi kết quả rà soát về Bộ Công an trước ngày 10/12/2025 để Bộ Công an tổng hợp, thẩm định, đánh giá lại và công bố kết quả trong năm 2026.

Trong lĩnh vực cải cách hành chính, các bộ, ngành phải khẩn trương rà soát, sửa đổi và thống nhất quy trình tái cấu trúc dịch vụ công trực tuyến để cắt giảm thành phần hồ sơ, hoàn thành trong tháng 11/2025.

Đồng thời, tổ chức tổng rà soát hiện trạng cung cấp dịch vụ công trực tuyến và quản trị CSDL, hoàn thành trước ngày 22/12/2025. Tập trung sửa đổi, bổ sung 322 văn bản quy phạm pháp luật và các quy định không phù hợp, phấn đấu đạt mục tiêu 100% TTHC liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến và 100% TTHC được thực hiện không phụ thuộc vào địa giới hành chính phạm vi cấp tỉnh.

Văn phòng Chính phủ chủ trì tham mưu sửa đổi, bổ sung Nghị định số 118/2025/NĐ-CP về thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại bộ phận một cửa và Cổng Dịch vụ công quốc gia theo trình tự, thủ tục rút gọn, hoàn thành trong tháng 12/2025.

Thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia. (Ảnh minh hoạ)

Đẩy mạnh phát triển hạ tầng số và ứng dụng trọng điểm

Đối với nhiệm vụ phát triển KHCN, ĐMST, CĐS và ĐA06, Bộ KHCN được giao trình Thủ tướng Chính phủ Chương trình quốc gia phát triển các sản phẩm công nghệ chiến lược ưu tiên triển khai trong tháng 11/2025. Bộ KHCN chủ trì hoàn thành việc xây dựng và thiết lập Bộ công cụ theo dõi, giám sát, đánh giá việc thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, đưa vào khai thác trước ngày 10/12/2025.

Bộ KHCN cũng khẩn trương trình cấp có thẩm quyền ban hành: Chương trình Chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2026 - 2030, Đề án hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp công nghệ số vươn ra toàn cầu, Đề án chuyển đổi số các doanh nghiệp vừa và nhỏ, Đề án Đầu tư năng lực cho các tổ chức nghiên cứu phát triển công lập.

Bộ Thông tin và Truyền thông đôn đốc doanh nghiệp viễn thông phủ sóng 5G đạt 90% trong năm 2025 (hiện mới đạt 39,5%). Bộ Công an tiếp tục đầu tư phát triển Trung tâm Dữ liệu quốc gia số 1, nghiên cứu đề xuất xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia số 2 và số 3 trước ngày 10/12/2025.

Đặc biệt, Bộ Công an cũng tiếp tục phát triển VNeID thành Nền tảng số quốc gia với 05 chức năng chính: Lưu trữ dữ liệu, định danh xác thực, dịch vụ công, ví điện tử/thanh toán, kênh giao tiếp chính thức giữa người dân với Nhà nước.

Bộ Công an tham mưu ban hành Nghị định về cơ chế đột phá phát triển cho hoạt động của Trung tâm Sáng tạo, khai thác dữ liệu thuộc Trung tâm Dữ liệu quốc gia; Nghị quyết quy phạm pháp luật của Chính phủ để triển khai Nền tảng đấu giá tài sản theo hình thức trực tuyến và Nghị quyết về phát triển công dân số, hoàn thành trước ngày 10/12/2025.

Số hóa lĩnh vực chuyên ngành và đảm bảo nguồn vốn

Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì xây dựng hồ sơ học tập suốt đời, tích hợp với CSDL quản lý văn bằng, chứng chỉ, hoàn thành trước ngày 10/12/2025 và số hóa 100% dữ liệu văn bằng, chứng chỉ trong năm 2026. Bộ Y tế xây dựng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt Kế hoạch triển khai Sổ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử phạm vi toàn quốc giai đoạn 2026 - 2030, hoàn thành trong tháng 12/2025.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các ngân hàng thương mại cổ phần quyết liệt triển khai hiệu quả Chương trình tín dụng 500 nghìn tỷ đồng nhằm hỗ trợ, thúc đẩy phát triển hạ tầng chiến lược và công nghệ số, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 20/11/2025 và hàng tháng.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách tài chính phù hợp, bảo đảm nguyên tắc "giao nhiệm vụ phải giao kinh phí", hoàn thành trong tháng 12/2025 và phân bổ, bố trí đủ vốn NSNN cho hoạt động KHCN, ĐMST, CĐS và ĐA06 theo quy định, ưu tiên vốn cho các dự án trọng điểm. Bộ Xây dựng khẩn trương thành lập đoàn công tác hỗ trợ 6 thành phố trực thuộc Trung ương trong triển khai xây dựng, ban hành Đề án Đô thị thông minh, hoàn thành trong tháng 12/2025, triển khai thực hiện trong năm 2026.