Tờ trình của Chính phủ nêu, trên cơ sở rà soát quy định hiện hành, ngoài đối tượng được miễn, không phải đóng học phí, hỗ trợ đóng học phí đã được quy định tại pháp luật hiện hành, Nghị quyết sẽ bổ sung các đối tượng được miễn, hỗ trợ đóng học phí chưa được pháp luật quy định đầy đủ là: trẻ em mầm non dưới 5 tuổi đang học tại các cơ sở giáo dục; học sinh trung học phổ thông, người học Chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục.
Theo dự thảo Nghị quyết, Nhà nước sẽ hỗ trợ học phí đối với cả trẻ em mầm non, học sinh phổ thông tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục để bảo đảm quyền tiếp cận giáo dục, thể hiện tính ưu việt của chế độ và thực thi chính sách thống nhất, công bằng đối với người học; khuyến khích phát triển giáo dục ngoài công lập, tăng cường xã hội hóa giáo dục.
 |
| Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu. (Ảnh: TTXVN) |
Chính phủ tính toán năm học 2023-2024, cả nước có 23,2 triệu học sinh (trong đó: 21,5 triệu học sinh công lập, chiếm 93%; 1,7 triệu học sinh ngoài công lập, chiếm 7%). Số học sinh chia theo cấp học: 4,8 triệu trẻ em mầm non (3,8 triệu trẻ em công lập; 1 triệu trẻ em ngoài công lập); 8,8 triệu học sinh tiểu học, 6,5 triệu học sinh trung học cơ sở, 2,99 triệu học sinh trung học phổ thông.
Căn cứ theo mức học phí tối thiểu bình quân của 3 khu vực (thành thị, nông thôn, miền núi) theo quy định tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP và Nghị định số 97/2023/NĐ-CP của Chính phủ để ước tính thì tổng nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước phải chi trả để thực hiện miễn học phí cho trẻ em mầm non, học sinh phổ thông công lập và hỗ trợ học phí cho trẻ em mầm non, học sinh phổ thông dân lập, tư thục ước tính khoảng 30,6 nghìn tỷ đồng.
Trong đó, khối công lập là 28,7 nghìn tỷ đồng; khối dân lập, tư thục: 1,9 nghìn tỷ đồng. Mức ngân sách cần bảo đảm sẽ phụ thuộc vào mức học phí cụ thể của từng tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương theo thẩm quyền của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định.
Tổng ngân sách nhà nước đã thực hiện miễn (không thu) học phí đối với trẻ em mầm non 5 tuổi; học sinh tiểu học; học sinh trung học cơ sở từ năm học 2025-2026 là 22,4 nghìn tỷ đồng (trong đó khối công lập là 21,8 nghìn tỷ đồng; khối dân lập, tư thục 0,6 nghìn tỷ đồng).
Như vậy, số ngân sách nhà nước phải bảo đảm thêm khi thực hiện chính sách theo Nghị quyết của Quốc hội là 8,2 nghìn tỷ đồng (trong đó, khối công lập là 6,9 nghìn tỷ đồng; khối dân lập, tư thục là 1,3 nghìn tỷ đồng).
Dự kiến thời gian trình thông qua, ban hành Nghị quyết tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội Khóa XV để áp dụng chính sách từ năm học 2025-2026.
 |
| Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh. |
Thẩm tra sơ bộ, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết như Chính phủ trình.
Dự thảo Nghị quyết quy định phương thức hỗ trợ học phí đối với người học chi trả thông qua các cơ sở giáo dục. Tuy nhiên, theo Chủ nhiệm Nguyễn Đắc Vinh, tại phiên họp thẩm tra sơ bộ mở rộng của Thường trực Ủy ban Văn hóa - Xã hội, các cơ quan thống nhất thực hiện theo phương thức hỗ trợ đóng học phí là cấp trực tiếp cho người học.
Vì vậy, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo bổ sung quy định về tổ chức thực hiện, trong đó giao Chính phủ hướng dẫn phương thức chi trả tiền hỗ trợ đóng học phí đối với người học trong cơ sở giáo dục ngoài công lập.
 |
| Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương. |
Kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết UBTVQH thống nhất sự cần thiết sự cần thiết ban hành Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Việc ban hành nghị quyết nhằm thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng, thể hiện tính ưu việt của chế độ ta, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục và trách nhiệm của Nhà nước đối với người học, chăm lo cho thế hệ trẻ và bảo đảm an sinh xã hội.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, các bộ, ngành liên quan tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết để trình Quốc hội cho ý kiến thông qua tại Kỳ họp thứ 9 tới đây.
