Dù đang dồn hết quyết tâm và sức lực cho cuộc chiến chống than lậu nhưng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh vẫn diễn ra tình trạng "tuồn than" một cách công khai, táo bạo.
Kỳ 1 - “Đại dây chuyền” tuồn than từ trên boong tàu
Sau nhiều tháng nằm vùng, theo dõi tại khu vực Máng Lộ Phong, phường Hà Phong, (TP Hạ Long, Quảng Ninh) nơi diễn ra hoạt động vận chuyển than từ khu vực này về nhà máy sàng tuyển của công ty tuyển than Hòn Gai để chế biến. Nhóm phóng viên báo Gia đình Việt Nam đã phát hiện một “đại công trường” tuồn than với quy mô lớn, ngang nhiên diễn ra trên các chuyến tàu chở than của công ty này.
Khung giờ “tối mật” của "thăn tặc"
Công ty tuyển than Hòn Gai là đơn vị được Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản VN giao trách nhiệm thu mua than đối với 3 đơn vị: Công ty cổ phần than Hà Tu, Công ty cổ phần than Hà Lầm, Công ty cổ phần than Núi Béo. Vậy nhưng có một thực tế ít ai ngờ đến, đó là tình trạng “tuồn than” trót lọt với số lượng "khủng" đang được diễn ra công khai trong quá trình vận chuyển về nhà máy sàng tuyển của công ty tuyển than Hòn Gai để chế biến.
 |
| Các đối tượng hiên ngang xúc than trên tàu như chốn không người. Ảnh cắt từ video. |
Khu vực Máng Lộ Phong, phường Hà Phong ( TP Hạ Long, Quảng Ninh) chính là nơi thu mua than của Công ty tuyển than Hòn Gai. Để có những hình ảnh tuồn than đầy "bí mật" nhóm phóng viên chúng tôi đã phải chia nhiều tốp khác nhau bám trụ mọi vị trí ở các điểm nhảy tàu, điểm đốc than từ tàu xuống và kho tập kết than.
Sau nhiều tháng trời bám sát hoạt động của đội quân nhảy tàu, chúng tôi vô cùng choáng ngợp trước một “đại dây chuyền” tuồn than công khai từ trên boong tàu. Điều đáng nói, khung giờ “tối mật” để đội quân nhảy tàu tuồn than chủ yếu từ các chuyến tàu với các ca từ 18h cho đến 6h sáng hôm sau. Chính thời gian hoạt động của đội quân này cũng khiến cho việc tác nghiệp ghi hình của phóng viên vô cùng khó khăn và nguy hiểm.
Để không bị các đối tượng phát hiện chúng tôi đã phải liên tục thay đổi vị trí đặt máy ghi hình và thay phiên nhau bám trụ địa bàn. Nhờ đó, những cảnh tưởng khủng khiếp được chúng tôi ghi lại về việc tuồn than công khai được diễn ra ngay tại chính địa bàn tỉnh Quảng Ninh, nơi đang dồn hết quyết tâm và sức lực cho cuộc chiến chống than lậu.
Theo ghi nhận, trung bình đội quân nhảy tàu tuồn than có từ 17-18 người. Vật dụng không thể thiếu để các đối tượng thực hiện công việc là bao tải, xẻng, đèn pin đội đầu. Bên cạnh đó, có một nhóm khác làm nhiệm vụ riêng đóng than, tải than, đốc than lên tàu ngay từ trong khu vực máng rót của trạm cân để tuồn ra ngoài.
Hoạt động của các đối tượng tuồn than có hẳn một dây chuyền riêng được móc nối, phối hợp nhịp nhàng với nhau. Đội quân nhảy tàu sẽ bám sát giờ tàu vào, tàu ra để thực hiện công việc. Khi có tàu vào máng để “ăn than” các đối tượng nhảy lên tàu để vào sát khu vực máng, đến điểm nhất định các đối tượng này sẽ nhảy xuống đợi tàu ra.
Khi tàu ra khỏi trạm gác các đối tượng sẽ áp sát tàu nhảy lên và hiên ngang thực hiện công việc xúc than vào bao tải. Đến điểm tập kết các bao tải đầy than sẽ được các đối tượng thả xuống. Sau khi có than tuồn về sẽ có một đội quân khác xúc, phân loại và vận chuyển than về kho tập kết gần đó.
 |
| Các đối tượng hiên ngang xúc than trên tàu. |
Đặc biệt, đối với kho bãi tập kết than sau khi được tuồn từ tàu đều xây dựng kín đáo, có các đối tượng chốt chặn canh chừng. Và hễ chỉ cần một sai sót nhỏ nhóm phóng viên chúng tôi cũng sẽ phải đối mặt với mối nguy hiểm khó lường.
"Than tặc" phân chia địa bàn?
Khi nhìn vào những hình ảnh ăn cắp tài nguyên khoáng sản một cách trắng trợn như trên, hẳn rằng nhiều người sẽ tự hỏi: Để chống tình trạng thất thoát tài nguyên khoáng sản, lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh đã phải kiên quyết kỷ luật nghiêm các đơn vị, cá nhân có sai phạm, nhất là người đứng đầu, vậy tại sao những đối tượng kia vẫn hoạt động lộ liệu đến vậy? Đặc biệt, số lượng than bị tuồn ra ngoài với số lượng không hề nhỏ vậy lãnh đạo công ty tuyển than Hòn Gai có thực sự vô can?
Trong quá trình tìm hiểu, chúng tôi được Phong (tên nhân vật thay đổi - PV), một người dân bản địa cho biết, hoạt động tuồn than như trên đã diễn ra từ nhiều năm qua và đằng sau đội quân tuồn than đều có các “ông lớn” bảo kê lo liệu mọi công việc. Ranh giới các đội quân thực hiện công việc đều đã được phân định rõ ràng. Việc thu mua, vận chuyển than đi tiêu thụ đều do hai “ông lớn” lo liệu.
Theo lời kể của Phong, "hai "ông lớn" có tên là Thiệu và Thanh. Chính hai ông này chuyên “lo lót”, “chạy luật”, cơ chế với các cơ quan chức năng".
Thời gian hoạt động của các đối tượng tuồn than gần như quanh năm chỉ có những ngày mưa gió hay có động tĩnh gì được báo trước thì sẽ có người thông báo, Khi ấy công việc tuồn than tạm ngừng hoạt động.
Điều đáng nói, bên cạnh đội quân nhảy tàu tuồn than trực tiếp từ trên boong tàu thì cũng có đội quân của một “ông lớn” ngang nhiên tuồn than từ khu vực trạm cân tại Máng Lộ Phong. Đội quân này sẽ trực tiếp đóng than vào bao tải ngay tại trạm cân sau đó đợi tàu vào để đốc lên tàu tuồn ra kho tập kết. Ngang nhiên hơn, đội quân này còn đánh hẳn xe hoán cải và xe máy vào trong máng rót “vượt mặt” bảo vệ để tải than ra ngoài.
 |
| Hàng chục đối tượng tập trung chuẩn bị nhảy tàu để lấy than. |
Phong tiết lộ: "Việc các đối tượng nhảy tàu, tuồn than ra ngoài chắc chắn có sự "móc ngoặc" từ nhiều người. Bởi lẽ, nhìn từ các toa tàu sau khi than được xúc đi thì bị lõm rất sâu... Khi than đưa về nhà máy sàng tuyển của công ty tuyển than Hòn Gai để chế biến chẳng lẽ lại không biết?".
Cũng theo nguồn tin cung cấp cho phóng viên, chỉ riêng bãi ngoài của đội quân nhảy tàu tuồn than từ tàu trung bình mỗi đêm có tới 70 – 80 tấn than được tuồn trót lọt với 10 -12 chuyến tàu mỗi đêm. Riêng bãi trong của một đội quân trực tiếp lấy than từ máng rót của công ty tuyển than Hòn Gai và một phần thu mua ngoài, số lượng than mỗi đêm lên tới 50 – 60 tấn.
Hoạt động tuồn than từ khu vực Máng Lộ Phong trên các chuyến tàu của Công ty tuyển than Hòn Gai đã điễn ra ngang nhiên từ nhiều năm qua nhưng không hề có một cơ quan chức năng nào biết, xử lý? Dư luận đặc biệt quan tâm liệu có sự “móc nối”, “bảo kê” để các đối tượng lộng hành tuồn than gây thất thoát số lượng than không hề nhỏ?.
Với thực tế ăn cắp tài nguyên công khai, liều lĩnh như trên, hẳn rằng UBND tỉnh Quảng Ninh không thể đứng nhìn?
(Còn nữa…)
22 °C
24 °C
26 °C
