Ngày 13/11, tại Thái Nguyên, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp và Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Hoàng Sơn đồng chủ trì chương trình làm việc giữa Bộ Nông nghiệp và Môi trường với UBND tỉnh Thái Nguyên về đề xuất Dự án Hệ thống công trình chống ngập, lụt khu vực trung tâm tỉnh và Dự án xây dựng mới cầu Gia Bẩy.
Cùng dự có lãnh đạo các cục, vụ, viện thuộc Bộ; lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên có ông Trịnh Xuân Trường, Bí thư Tỉnh ủy, các Phó Chủ tịch UBND tỉnh cùng đại diện các sở, ngành, địa phương liên quan.
Báo cáo tại buổi làm việc, đại diện các cơ quan chuyên môn cho biết: Sông Cầu đoạn chảy qua Thái Nguyên dài khoảng 190 km, trong đó 16 km đi qua trung tâm tỉnh có vai trò đặc biệt quan trọng trong thoát nước, cấp nước và tạo cảnh quan.
Tuy nhiên, biến đổi khí hậu khiến mưa lũ cực đoan ngày càng gia tăng, hệ thống công trình phòng lũ chưa đồng bộ, dẫn đến thiệt hại nặng nề trong các đợt ngập lụt xảy ra do mưa bão năm 2024 và 2025.
 |
| Quang cảnh buổi làm việc. |
Từ thực tế đó, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên đã thống nhất chủ trương đầu tư Dự án Hệ thống công trình chống ngập lụt trung tâm tỉnh và Dự án xây mới cầu Gia Bẩy, với tổng vốn dự kiến hơn 22.900 tỷ đồng, thuộc nhóm A, gồm nhiều hạng mục trọng điểm: Xây dựng tràn Thác Huống 2, hệ thống đê hai bờ sông Cầu, trạm bơm tiêu, nạo vét suối Mo Linh và các cầu qua sông.
Riêng dự án xây dựng cầu Gia Bẩy mới có tổng mức đầu tư khoảng 617 tỷ đồng, thực hiện giai đoạn 2025 - 2026 nhằm mở rộng khẩu độ thoát lũ, khắc phục điểm nghẽn dòng chảy, bảo đảm giao thông an toàn.
 |
| Lãnh đạo Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh trình bày nội dung Dự án Hệ thống công trình chống ngập trung tâm và Dự án xây dựng mới cầu Gia Bẩy. |
Tại buổi làm việc, các đại biểu thống nhất quan điểm cần tính toán kỹ tác động của hệ thống công trình tới khu vực hạ du, bảo đảm hiệu quả tổng thể của cả lưu vực sông Cầu.
Ngoài các giải pháp công trình phần “cứng”, cần kết hợp đồng bộ các giải pháp phi công trình phần “mềm” như vận hành liên hồ chứa, tăng cường dự báo, phục hồi rừng đầu nguồn, nâng cao năng lực điều hành, ứng dụng công nghệ số trong quản lý thủy văn và cảnh báo thiên tai.
Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh: Hai năm liên tiếp Thái Nguyên chịu lũ vượt lịch sử, do đó không có công trình nào đủ sức chịu đựng nếu không thay đổi tư duy tiếp cận.
Lãnh đạo Bộ thống nhất quan điểm quản trị rủi ro theo hướng thuận thiên có kiểm soát, giải quyết ngập lụt theo hướng tổng thể và lâu dài, thay vì xử lý cục bộ từng khu vực.
Thứ trưởng cho biết, trong tháng 12/2025, Bộ sẽ yêu cầu các đơn vị trực thuộc hoàn thành nhiệm vụ nghiên cứu đột xuất cho toàn lưu vực sông Cầu, đưa ra cái nhìn tổng thể bằng số liệu khoa học trong việc giải bài toán phòng chống ngập lụt cho toàn bộ lưu vực từ Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hà Nội và Hải Phòng.
 |
| Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp phát biểu tại buổi làm việc. |
Trong đó, tập trung vào một số nhóm vấn đề chính như xem xét cao trình đê, điều chỉnh quy hoạch cục bộ, xác định các nút nghẽn dòng chảy, giải pháp tiêu thoát nhanh, phương án nạo vét và kế hoạch vận hành hồ chứa liên vùng. Trước mắt, năm 2025 đề nghị tỉnh khởi công dự án tiêu thoát lũ đô thị vùng lõi Thái Nguyên và xây dựng cầu Gia Bẩy mới.
Từ đầu năm 2026, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ triển khai dự án đập Thác Huống và nạo vét một số đoạn sông, suối khu vực trung tâm. Giai đoạn 2026 - 2030, tiếp tục nâng cấp, cải tạo 5 hồ chứa lớn (Cẩm Giàng, Thanh Mai, Nghinh Tường, Yên Trạch, Văn Lăng), ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong dự báo xa để giảm thiểu rủi ro thiên tai.
 |
| Bí thư Tỉnh ủy Trịnh Xuân Trường phát biểu tại buổi làm việc. |
Phát biểu tại buổi làm việc, Bí thư Tỉnh ủy Trịnh Xuân Trường cho biết việc nghiên cứu tổng thể hệ thống đê điều, công trình phòng chống lũ hai bên bờ sông bảo đảm đầu tư đồng bộ, hiệu quả, bền vững không chỉ là chỉ đạo cấp bách của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, mong muốn của cấp ủy, chính quyền và còn là nhu cầu cấp thiết của người dân Thái Nguyên.
Bí thư Tỉnh ủy trân trọng cảm ơn sự quan tâm của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đồng thời khẳng định tỉnh đồng thuận với quan điểm tiếp cận tổng thể, liên vùng, gắn kết sông Cầu - sông Thương, vừa chống ngập lụt, vừa kiến tạo không gian phát triển đô thị hai bên bờ sông.
Tỉnh cam kết chủ động bố trí vốn triển khai sớm cầu Gia Bẩy, phối hợp với Bộ để sớm khởi công đập Thác Huống; đồng thời hoàn thiện công tác giải phóng mặt bằng, chuẩn bị nguồn lực cho các dự án hồ chứa cắt lũ từ thượng nguồn, bảo đảm tính khả thi và hiệu quả đầu tư.
Với cách tiếp cận “thuận thiên - quản trị rủi ro - phát triển bền vững”, Dự án Hệ thống công trình chống ngập lụt trung tâm tỉnh Thái Nguyên nhằm giải quyết tình trạng úng ngập cục bộ, bảo vệ an toàn cho Nhân dân và tạo nền tảng phát triển lâu dài.