Sau khi các tỉnh lân cận có lệnh “đóng cửa” khai thác cát, hồ Dầu Tiếng (tỉnh Tây Ninh) đã và đang phải “oằn mình” trước vấn nạn “rút ruột” cát tại lòng hồ.
Thực trạng báo động
Theo tìm hiểu của phóng viên, tại lòng hồ Dầu Tiếng hiện có vài trăm tàu, thuyền hút cát. Mỗi tàu có trữ lượng từ khoảng 60 đến 100 tấn, hàng ngày thi nhau ồ ạt hút cát.
Trong khi đó, theo quy định mỗi ngày hồ Dầu Tiếng chỉ cho phép được khai thác 5.000m3 cát. Như vậy, với vài trăm tàu, thuyền như trên thì số lượng cát bị khai thác mỗi ngày nhiều hơn rất lớn so với quy định. Điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro đến môi trường nước và địa chất hồ Dầu Tiếng, gây ảnh hưởng chung cho môi trường xung quanh.
 |
| Một bãi tập kết cát tại hồ Dầu Tiếng |
Cụ thể, theo kết quả kiểm nghiệm nước trong hồ do Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Dầu Tiếng – Phước Hòa (Công ty Dầu Tiếng – Phước Hòa), đơn vị được giao nhiệm vụ giám sát khai thác cát tại hồ Dầu Tiếng cung cấp cho thấy, nước ở tầng giữa trong lòng hồ bị vẩn đục bởi các chất rắn với chỉ tiêu tổng chất rắn lơ lửng vượt 1,26 lần cho phép.
Trong khi đó, hồ Dầu Tiếng có trữ lượng nước lớn lại dành cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp các tỉnh: Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước, Long An, TP.HCM... Việc khai thác cát ồ ạt trong lòng hồ đang phần nào gây ảnh hưởng chung cho rất nhiều người dân.
Đấy là dưới lòng hồ, còn trên bờ như đã phản ánh, hàng loạt xe vận chuyển cát có trọng tải lớn ngang nhiên chở quá tải “cày nát” đường. Xe không che chắn, thường xuyên gây ra những đợt “bão cát” mù mịt bay thẳng vào nhà dân.
Một thực tế đáng báo động là theo lãnh đạo Công ty Dầu Tiếng – Phước Hòa cho biết, qua kiểm tra có 240 tàu hoạt động khai thác cát nơi đây. Tuy nhiên, con số thực được cấp phép chỉ khoảng 100 tàu. Như vậy, số lượng tàu hút cát hoạt động không phép cao hơn cả tàu được cấp phép.
Một con số chênh lệch quá lớn khiến người dân không khỏi giật mình và lo lắng trước vấn nạn khai thác cát đang hoành hành ngày càng dữ dội nơi đây.
Đã có đề nghị chấn chỉnh
Trao đổi với phóng viên, ông Đặng Diễm Phúc, Chánh Thanh tra Sở GTVT (Sở GTVT tỉnh Tây Ninh) cho biết, những con đường ven bờ hồ Dầu Tiếng ngày trước chỉ có một số bãi cát, thế nhưng, từ khi các tỉnh lân cận như Bình Dương, Bình Phước, Long An… có chủ trương hạn chế hoạt động khai thác cát thì hiện tượng xe quá tải vận chuyển cát từ hồ Dầu Tiếng đi các tỉnh lân cận tiêu thụ bắt đầu nóng lên.
Theo đó, những xe chở cát tại hồ Dầu Tiếng đa số là của các tỉnh lân cận khiến việc kiểm tra kiểm soát của lực lượng Thanh tra GTVT cũng gặp nhiều khó khăn.
 |
| Tình trạng khai thác cát quá mức tại hồ Dầu Tiếng cần sớm được chấn chỉnh |
Còn theo lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Tây Ninh cho biết, tháng 4/2017, UBND tỉnh này đã ra quyết định tạm ngưng toàn bộ hoạt động khai thác cát tại khu vực để tiến hành thanh tra, chấn chỉnh lại toàn bộ hoạt động.
Lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Tây Ninh cũng cho rằng thời gian vừa qua, Sở TN&MT đã tăng cường công tác kiểm tra sau khi cấp phép hoạt động trở lại cho các DN đủ điều kiện. Tính đến nay, các DN được cấp phép vẫn hoạt động đúng quy định, chưa phát hiện vi phạm trong khai thác cát. (?!)
Trong khi đó, Công ty Dầu Tiếng – Phước Hòa là đơn vị giám sát nên hiểu rất rõ về việc khai thác cát hồ Dầu Tiếng ồ ạt quá mức quy định sẽ để lại những hậu quả như thế nào.
Và mới đây, đơn vị này đã có văn bản gửi UBND tỉnh Tây Ninh, đề nghị chấn chỉnh việc khai thác cát và giảm mật độ các tàu trên lòng hồ Dầu Tiếng.
Dư luận đang đặt câu hỏi: Các cơ quan chức năng tỉnh Tây Ninh sẽ làm gì để có biện pháp xử lý triệt để vấn nạn khai thác cát quá mức nơi đây?
