Sẽ có Ủy ban hòa giải tranh chấp môi trường

Thủy điện Hố Hô xả lũ.

Trước thực trạng này, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã có ý tưởng phải có văn bản hướng dẫn hòa giải tranh chấp môi trường. Và hôm qua (10/11), Viện Khoa học Môi trường thuộc Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến cho Dự thảo Hướng dẫn hòa giải tranh chấp môi trường.

Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phạm Văn Lợi, Viện trưởng Viện Khoa học Môi trường cho biết, hiện Viện đã nghiên cứu và đến nay đã có bản Dự thảo Hướng dẫn hòa giải tranh chấp môi trường. Theo nội dung của Dự thảo, sẽ thành lập Ủy ban hòa giải tranh chấp môi trường xuyên suốt từ cấp Trung ương cho đến cấp xã.

Ở cấp Trung ương, Ủy ban này sẽ do Thứ trưởng Bộ TN&MT làm trưởng ban, cấp tỉnh sẽ do Phó Chủ tịch tỉnh làm trưởng ban. Ủy ban có trách nhiệm giải quyết tranh chấp môi trường, trên cơ sở biên bản hòa giải tại cuộc họp, các bên liên quan có trách nhiệm thực hiện những điều đã thống nhất trong biên bản. Trường hợp không thực hiện theo biên bản hòa giải, các bên có thể khởi kiện.

Trao đổi tại hội thảo, nhiều đại biểu cho rằng, tranh chấp môi trường đang là một vấn đề bức xúc hiện nay, cần có biện pháp giải quyết và Dự thảo Hướng dẫn hòa giải tranh chấp môi trường là một biện pháp hữu ích.

Tuy nhiên, dự thảo không nên chỉ dừng lại ở dạng ban hành văn bản hướng dẫn mà cần nâng cấp, đề xuất ban hành theo dạng Nghị định của Chính phủ thì mới có sức nặng trong việc tổ chức thực hiện.

Mặt khác, nếu chỉ ban hành theo văn bản hướng dẫn thì việc thành lập Ủy ban hòa giải tranh chấp môi trường xuyên suốt từ cấp Trung ương xuống cấp cơ sở là khó khả thi.

Đồng quan điểm, đại diện Bộ Tư pháp đề nghị Ban soạn thảo cần nghiên cứu kỹ những văn bản quy phạm pháp luật liên quan như Bộ luật Dân sự 2015, Luật Hòa giải cơ sở, Luật Bảo vệ môi trường 2014, các nguyên tắc giải quyết tranh chấp đất đai, tranh chấp thương mại... để từ đó tham chiếu áp dụng vào trường hợp tranh chấp môi trường cụ thể. Việc làm này cũng sẽ tránh được tình trạng chồng chéo Luật, Nghị định đã ban hành, gây lúng túng cho người thực hiện.

Cũng liên quan đến lĩnh vực TN&MT, ngày 10/11, Hội Cấp thoát nước Việt Nam đã tổ chức Hội thảo ngành nước Việt Nam 2016. Hội thảo lần này có chủ đề “Các giải pháp phát triển cấp thoát nước bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ứng phó với suy thoái nguồn nước, hạn hán, xâm nhập mặn”.

Theo Cục Quản lý tài nguyên nước, Bộ TN&MT, lượng nước bình quân trên đầu người ở 4/16 lưu vực sông của nước ta đang ở mức căng thẳng cao. Đó là lưu vực sông Mã, các sông ở Đông Nam bộ, sông Hương và sông Đồng Nai. Nhiều lưu vực sông khác cũng ở gần mức căng thẳng.

Nguồn nước của Việt Nam hiện phụ thuộc từ nước ngoài với 62% trong tổng số 520 tỷ mét khối nước được sản sinh từ các nước khác. Tác động của El Nino trong thời gian gần đây càng khiến cho nguồn nước của nước ta suy giảm nghiêm trọng. Trong đó, đợt hạn hán ở Tây Nguyên và Đông Nam bộ năm nay được đánh giá là nghiêm trọng nhất trong vòng 60 năm trở lại đây.

Tại hội thảo, nhiều chuyên gia khuyến cáo các nhà quản lý và cả người dân cần có những giải pháp chủ động hơn để ứng phó trong bối cảnh nguồn nước suy giảm ngày càng nghiêm trọng. Ở tầm vĩ mô, chúng ta cần sắp xếp hợp lý các hồ thủy điện, thủy lợi ở đầu nguồn các con sông; tăng cường quan trắc và giám sát nguồn tài nguyên nước.

Đặc biệt, cần quy hoạch nguồn tài nguyên nước trong điều kiện biến đổi khí hậu, hướng dẫn người dân sử dụng các biện pháp tiết kiệm nước hiệu quả.