Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài sản mã hóa do Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xây dựng đang đề xuất mức phạt tiền tối đa lên đến 200 triệu đồng đối với tổ chức.
 |
| Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN |
Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước hiện đang lấy ý kiến về Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài sản mã hóa. Đây là bước đi quan trọng nhằm tạo lập khuôn khổ pháp lý đồng bộ, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang triển khai thí điểm thị trường theo Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP.
Dự thảo quy định nguyên tắc cốt lõi: Nhà đầu tư trong nước chỉ được phép giao dịch tài sản mã hóa thông qua các tổ chức cung cấp dịch vụ được Bộ Tài chính cấp phép. Hành vi giao dịch ngoài các "kênh" được cấp phép này sẽ bị coi là vi phạm và bị phạt tiền từ 10-30 triệu đồng đối với cá nhân.
Đối với nhà đầu tư nước ngoài, Dự thảo yêu cầu phải sử dụng tài khoản chuyên dùng tại ngân hàng được phép khi giao dịch. Vi phạm quy trình mở tài khoản, dùng sai mục đích hoặc thực hiện sai quy trình thanh toán có thể bị phạt từ 30-50 triệu đồng. Mức phạt tăng lên 70-100 triệu đồng nếu cung cấp thông tin, hồ sơ không trung thực hoặc kê khai không đầy đủ. Ngân hàng được phép nhưng không thực hiện đúng trách nhiệm giám sát cũng chịu mức phạt tương tự.
Theo nguyên tắc chung, cá nhân vi phạm sẽ bị phạt bằng một nửa mức phạt áp dụng đối với tổ chức cho cùng hành vi, và các vi phạm liên quan đến phòng, chống rửa tiền sẽ được xử lý theo chế tài trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng.
Dự thảo dành các quy định riêng, với mức phạt nghiêm khắc, cho hoạt động chào bán, phát hành và cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa – những lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro. Tổ chức phát hành vi phạm các quy định nghiêm trọng như chào bán sai đối tượng, phát hành khi không đáp ứng điều kiện theo Nghị quyết 05/2025/NQ-CP hoặc không công bố Bản cáo bạch sẽ bị phạt ở mức cao nhất từ 180-200 triệu đồng, kèm theo hình thức xử phạt bổ sung như đình chỉ hoạt động từ 3-6 tháng và buộc công bố thông tin theo quy định. Các hành vi nhẹ hơn như không thực hiện đúng nội dung đã công bố trong Bản cáo bạch bị phạt 150-180 triệu đồng kèm đình chỉ 1-3 tháng.
Các tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa cũng phải đối mặt với mức phạt nặng nếu vi phạm các quy tắc cốt lõi. Hành vi nghiêm trọng nhất như cung cấp dịch vụ khi chưa được cấp phép, hoạt động sai nội dung giấy phép, hoặc nộp hồ sơ không trung thực bị phạt từ 150-200 triệu đồng. Hình phạt bổ sung có thể bao gồm tước giấy phép 1-6 tháng, đình chỉ hoạt động tới 12 tháng, buộc nộp lại lợi ích bất hợp pháp và buộc gỡ bỏ hệ thống giao dịch. Vi phạm không quản lý tách biệt tiền, tài sản mã hóa của khách hàng với tổ chức, không bảo đảm an toàn hệ thống bị phạt từ 100-150 triệu đồng và có thể bị đình chỉ dịch vụ 1-3 tháng. Không thực hiện xác minh danh tính bị phạt 50-70 triệu đồng.
Điểm mới quan trọng của Dự thảo là cơ chế công khai vi phạm để tăng tính minh bạch và răn đe. Các tổ chức, cá nhân bị phạt tiền từ 50 triệu đồng trở lên, hoặc bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung, đều bị công bố công khai thông tin vi phạm. Quyết định xử phạt sẽ được đăng tải trên trang thông tin điện tử của cơ quan có thẩm quyền trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày ban hành.
Với hệ thống chế tài đồng bộ cho cả cá nhân và tổ chức, cùng cơ chế công khai vi phạm và phân định rõ thẩm quyền xử lý, Dự thảo Nghị định được kỳ vọng sẽ giúp thị trường tài sản mã hóa vận hành an toàn, có kiểm soát, bảo vệ nhà đầu tư và tạo nền tảng cho mô hình tài sản số phát triển đúng định hướng tại Việt Nam.