Người có trách nhiệm đứng ra chịu trách nhiệm thì lòng dân mới yên, mới tin. Minh bạch thông tin là ứng xử văn minh trong xã hội, không tạo kẽ hở cho những thông tin tiêu cực, làm bất ổn xã hội.
Ngày 6/4, cá biển tự nhiên và nuôi lồng bỗng chết bất thường ở vùng biển thị trấn Kỳ Anh (Hà Tĩnh) - ngay sau khi Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh nhập gần 300 tấn hóa chất về để dùng súc xả đường ống.
Chính Formosa đã thừa nhận là khi súc xả không báo chính quyền địa phương vì không biết quy định này.
Cá chết đồng loạt chết không chỉ ở vùng biển Hà Tĩnh mà cả Quảng Bình, Quảng Trị và bắc tỉnh Thừa Thiên - Huế cũng… trắng bờ.
Cá chết được các cơ quan chức năng xác định là do độc tố cực mạnh.
Tâm điểm dư luận hướng về Formosa.
Độc tố cực mạnh từ đâu ra, chưa có câu trả lời.
Hai mươi mốt ngày sau thảm họa cá chết, tại buổi họp báo chiều 27/4, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường Võ Tuấn Nhân nêu ra 2 nguyên tố chính: Một là do tác động độc tố hóa học của con người và trên biển. Thứ hai là do tác động của hiện tượng tảo nở hoa hay thủy triều đỏ.
Thứ trưởng Nhân cũng nhấn mạnh: Hiện chưa thấy mối liên hệ với hoạt động của Formosa và các công ty trong khu vực với tình trạng cá chết hàng loạt.
Trước đó vài ngày, lẻ tẻ vài tờ báo đưa tin thủy triều đỏ xuất hiện ở vùng biển Hoàng Mai (Nghệ An), trích dẫn cả lời của người dân bị thiệt hại
Vùng biển Hoàng Mai cách Vũng Áng (Hà Tĩnh) ngót nghét cả gần 200km chứ đâu ít.
Thậm chí bức ảnh thủy triều đỏ xuất hiện ở biển Hoàng Mai, khiến luồng dư luận nghiêng về giả thiết rằng đã nghi oan cho Formosa, rằng đã đầu tư xây dựng hệ thống xả thải tới 45 triệu đô la Mỹ, đâu có thể làm bừa.
Ngay sau đó bức ảnh thủy triều đỏ ở Hoàng Mai được dư luận tố giác là đã photoshop, báo Gia đình đã vào cuộc làm rõ không có chuyện thủy triều đỏ xuất hiện ở biển Hoàng Mai.
Mấy bài báo viết về thủy triều đỏ lập tức rút xuống
Các nhà khoa học, Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn thì quả quyết trong tháng 4 không có hiện tượng thủy triều đỏ xuất hiện ở 4 tỉnh có cá chết đồng loạt.
Chẳng lẽ các ngư dân lão luyện ở bốn tỉnh chẳng lẽ không ai biết, không ai phát hiện thủy triều đỏ hay sao?
Đến ngày 28/4, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên- Môi trường - Trần Hồng Hà cùng đoàn công tác của bộ tới vùng biển Vũng Áng để lấy mẫu nước biển, mẫu trầm tích để tìm nguyên nhân cá chết hàng loạt.
Thật bất ngờ khi tân Bộ trưởng tuyên bố là pháp luật Việt Nam không cho phép đặt cống xả thải ngầm. Trong khi đó, chính Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân khẳng định là Formosa đặt ống xả thải là được phép của Bộ Tài nguyên- Môi trường tại công văn ngày 26/6/2014.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhận định “Đây là một thảm họa môi trường hết sức nghiêm trọng, lần đầu xảy ra ở Việt Nam”.
Có lẽ lần đầu xảy ra nên “Các bộ, ngành mặc dù có những nỗ lực, nhưng việc điều phối triển khai sự có chưa có kinh nghiệm, lung túng”- Bộ trưởng Hà trần tình.
Ông nói “Việc xử lý còn chậm, chưa đáp ứng được kỳ vọng của bà con cũng như giới truyền thông. Với tư cách là bộ trưởng, tôi xin nhận khuyết điểm”.
Lần đầu tiên sau thảm họa cá chết ở bốn tỉnh, một bộ trưởng đã “nhận khuyết điểm”
Trong khi ở Đà Nẵng mới xuất hiện có 17 con cá chết chưa rõ nguyên nhân thì lãnh đạo Đà Nẵng đã họp khẩn. Sở Tài nguyên - Môi trường đã cho lấy mẫu nước biển để kiểm tra, công bố ngay kết quả. Và sẽ công bố kết quả hàng ngày trên trang thông tin điện tử của Trung tâm Kỹ thuật môi trường.
Trưởng Ban tổ chức Festival Huế 2016 xin chịu trách nhiệm nếu có du khách nào đến dự lễ bị ngộ độc thực phẩm . Dù Thừa Thiên - Huế cũng đang gánh chịu thảm họa cá chết.
Người có trách nhiệm đứng ra chịu trách nhiệm thì lòng dân mới yên, mới tin.
Minh bạch thông tin là ứng xử văn minh trong xã hội, không tạo kẽ hở cho những thông tin tiêu cực, làm bất ổn xã hội.