Trong quá trình giải quyết các vụ án ly hôn, căn cứ ly hôn được xem là mắt xích quan trọng để thẩm phán từ đó có thể đưa ra quyết định thấu tình đạt lý. Tuy nhiên, thực tế những năm qua cho thấy việc áp dụng các căn cứ ly hôn còn nhiều bất cập, vướng mắc. Hay nói cách khác, vì thiếu việc lượng hóa nội dung tiêu chí về căn cứ ly hôn mà luật pháp vô hình trung đã “tước” quyền ly hôn của vợ chồng.
Có thể nói, căn cứ ly hôn là cơ sở pháp lý và chỉ khi có các điều kiện đó thì Tòa án mới có thể giải quyết ly hôn. Thế nhưng, về kỹ thuật lập pháp, do Luật Hôn nhân và Gia đình (HNGĐ) năm 2014 không quy định một điều luật riêng về căn cứ tòa án cho ly hôn đã dẫn đến những cách hiểu và áp dụng khác nhau, không thống nhất hiện nay.
Theo PGS.TS Nguyễn Văn Cừ - Trưởng Khoa Pháp luật Dân sự, Đại học Luật Hà Nội, thì sau hơn 4 năm thi hành và áp dụng Luật HNGĐ năm 2014, thực tiễn xét xử các vụ việc ly hôn ở Việt Nam những năm qua cho thấy, việc xét xử ly hôn tại các tòa án có chiều hướng không thống nhất.
Cụ thể, cùng một vụ án ly hôn nhưng có tòa án giải quyết cho vợ chồng được ly hôn, có tòa lại bác đơn yêu cầu ly hôn. Tình trạng đó dẫn đến hệ quả, có vụ việc vợ chồng đã có mâu thuẫn sâu sắc, tình cảm yêu thương gắn bó đã hết, vợ chồng không thể cùng chung sống, mục đích hôn nhân không đạt được nhưng tòa lại không giải quyết cho ly hôn. Có vụ việc yêu cầu ly hôn do vợ chồng tự ái, sĩ diện, miễn cưỡng xin ly hôn, hôn nhân chưa đến mức cần chấm dứt thì tòa lại vội vàng giải quyết cho ly hôn.
Minh chứng cho thực trạng trên, ông Lê Đức Hiền - Đại học Quy Nhơn lấy ví dụ về vụ án ly hôn giữa ông Nguyễn Văn Đ và bà Đàm Thị X: Ông Đ và bà X kết hôn năm 1974, hôn nhân do cả hai tự nguyện có đăng ký kết hôn tại UBND phường 4, thị xã Bến Tre, tỉnh Bến Tre. Thời gian đầu khi kết hôn, ông bà sống có hạnh phúc, nhưng sau đó thì phát sinh mâu thuẫn mà nguyên nhân là do ông Đ có quan hệ với người phụ nữ khác, về nhà đối xử tệ bạc với bà X. Nhưng nay bà X cũng không đồng ý ly hôn.
Tại Bản án sơ thẩm của TAND thị xã Bến Tre cho ông Đ được ly hôn với bà X. Trong khi tại Bản án số 36/2007/HN-PT ngày 12/4/2007 của TAND tỉnh Bến Tre đã bác đơn xin ly hôn của ông Đ và bà X. Ở đây, ông Đ có quan hệ ngoại tình được Tòa án cấp sơ thẩm xác định là căn cứ cho ly hôn.
Tuy nhiên, Tòa án cấp phúc thẩm lập luận rằng, ông Đ có quan hệ ngoại tình mà lại là người đứng đơn xin ly hôn, còn bà X thì không đồng ý ly hôn; ông Đ cho rằng bà X thường hay la cà, nói xấu chồng con nhưng cũng không chứng minh được điều đó, như vậy, nhận định không có cơ sở để chấp nhận yêu cầu xin ly hôn.
Cần quy định cụ thể
Khoản 1 Điều 56 Luật HNGĐ năm 2014 quy định: “Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được”. Đây là một quy định mới, được đánh giá là mang tính khái quát cao.
Tuy nhiên, theo ông Lê Đức Hiền, việc quy định về căn cứ ly hôn thể hiện yếu tố tình cảm vẫn còn chung chung. “Khi giải quyết các trường hợp cụ thể, với sự đa dạng của cuộc sống, thì mỗi cặp vợ chồng, mỗi vụ án ly hôn thường có mâu thuẫn cũng như hoàn cảnh không giống nhau.
Trong khi đó, không có căn cứ rõ ràng để xác định thế nào là “làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được”, thế nào là hành vi “vi phạm nghiêm trọng” nên việc xem xét, đánh giá căn cứ trên là rất khó khăn, vướng mắc. Chính vì vậy, thực tiễn có những trường hợp cùng một vụ việc nhưng có nhiều cách lý giải khác nhau khi áp dụng pháp luật” – ông Lê Đức Hiền phân tích.
Còn theo PGS.TS Nguyễn Văn Cừ thì quan điểm của nhà làm luật Việt Nam từ Luật HNGĐ năm 1959 đến nay, quy định về nội dung căn cứ ly hôn đều không hoàn toàn dựa trên cơ sở “lỗi” của vợ chồng mà dựa trên bản chất của quan hệ hôn nhân tan vỡ.
Trong mọi trường hợp ly hôn, nếu hòa giải không thành và nếu xét thấy tình trạng vợ chồng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được thì tòa án mới được giải quyết cho ly hôn. Vấn đề giải quyết cho vợ chồng ly hôn chỉ là việc tòa án ghi biên bản công nhận một quan hệ hôn nhân đã không còn, hôn nhân tự nó đã bị phá vỡ rồi.
“Do đó, cần thiết phải hoàn thiện quy định của Luật HNGĐ năm 2014 về nội dung căn cứ ly hôn trong thời gian tới. Theo hướng, cần có riêng một điều luật quy định về căn cứ để tòa án giải quyết ly hôn để đảm bảo tính thống nhất khi giải quyết các vụ việc ly hôn của tòa án; nội dung căn cứ ly hôn phải cụ thể, không trừu tượng như hiện nay; nghĩa vụ chứng minh bản chất của hôn nhân đã tan vỡ thuộc về vợ chồng, tòa án chỉ xem xét và quyết định; cần kết hợp giữa yếu tố “lỗi” của vợ/chồng với thực chất quan hệ hôn nhân đã tan vỡ” - PGS.TS Nguyễn Văn Cừ kiến nghị.
Các doanh nghiệp đều cho rằng mình có đầy đủ các giấy tờ hợp pháp liên quan đến khu đất, chính quyền không đủ thẩm quyền giải quyết thì cần có một bản án của toà.
Chính phủ ban hành Nghị định số 308/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Di sản văn hóa; trong đó quy định rõ về chuyển đổi số trong lĩnh vực di sản văn hóa.
Quy chuẩn khí thải ô tô; xử phạt bố mẹ cưỡng ép con học quá sức; quy chế thi tuyển công chức; phạt nặng vi phạm xả nước tại các hồ chứa trong quá trình vận hành cắt, giảm lũ… có hiệu lực từ tháng 12.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định quy định người nước ngoài vào làm quản lý, giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật tại các cơ sở giáo dục của Việt Nam.
Chính phủ đã ban hành Nghị định số 306/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 156/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.
Ngày 3/12, UBND tỉnh An Giang tổ chức Lễ trao quyết định công tác cán bộ nhằm kiện toàn bộ máy lãnh đạo các Sở, ngành tỉnh, đảm bảo sự luân chuyển và phát triển nguồn nhân lực phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tỉnh An Giang đang bước vào giai đoạn cao điểm triển khai các biện pháp quyết liệt nhằm phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU)
Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an vừa bắt giữ nhóm đối tượng hoạt động ở Campuchia dưới vỏ bọc là Công ty Đông Phương, thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng.
Mới đây Công an Hà Nội đã triệt phá một ổ nhóm trộm cắp tài sản gồm nhiều thiếu niên tuổi đời còn rất nhỏ. Hành vi phạm tội bắt nguồn từ nhu cầu để có tiền chơi game và sự ảnh hưởng lệch chuẩn từ các video dạy phá khóa lan tràn trên mạng. Sự việc này đã gióng lên hồi chuông báo động, cho thấy mức độ trẻ hóa tội phạm và những lỗ hổng trong quản lý, định hướng trẻ vị thành niên.
Theo dự kiến ngày mai, TAND Hà Nội xét xử Cao Văn Hùng - kẻ đổ xăng, đốt quán cà phê ở đường Phạm Văn Đồng khiến 11 người tử vong và nhiều người khác bị thương.
Hồ Thị Linh đã tự giới thiệu bản thân đang công tác tại Thanh tra – Bộ Công an, là con gái một lãnh đạo Công an tỉnh Khánh Hòa và là cháu của một thứ trưởng Bộ Công an.
Công an xã Thiên Cầm (Hà Tĩnh) đã nhanh chóng xác minh, làm rõ và kịp thời ngăn chặn một vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản với thủ đoạn mạo danh Ban Chỉ huy Quân sự xã để yêu cầu chuyển khoản thanh toán số tiền lớn.
Để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng Đường Ngọc Như đã “thay đổi thân phận”, đổi quốc tịch Lào, đổi tên thành THIPPHAPHONE và ngày tháng năm sinh đồng thời cắt đứt liên lạc với người thân, bạn bè.
Dù bị khởi tố và đang bị áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú, giám đốc một doanh nghiệp ở TP Đà Nẵng vẫn chỉ đạo nhân viên khai thác cát trái phép.
Khi đang làm nhiệm vụ, Trung tá Nguyễn Việt Anh thấy 1 nam thanh niên bị vây đánh, ngay lập yêu cầu 02 đối tượng dừng lại, bảo vệ an toàn cho nạn nhân.
Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.