Hà Nội 23 °C
TP Hồ Chí Minh 28 °C
Hải Phòng 22 °C
Đà Nẵng 24 °C
Yên Bái 18 °C
  • Hà Nội Hà Nội 23°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 28°C
  • Hải Phòng Hà Nội 22°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 24°C
  • Yên Bái Hà Nội 18°C

Lại bàn về chuyện Quốc huy: Một chút vĩ thanh

Hình sự & tố tụng hình sự
05/09/2020 15:18
Xuân Ba
aa
Hình như dưới cái bóng đại thụ của họa sĩ Trần Văn Cẩn (nhất Trí, nhì Vân, tam Lân, tứ Cẩn) và sự an phận, tính cách kiệm lời của họa sĩ Bùi Trang Chước dường như đã làm cho sự hiểu lầm trở nên dai dẳng? Điều gì khiến họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam phải buông cái thở dài trong buổi khai mạc triển lãm các mẫu phác thảo Quốc huy tháng 8 mới rồi?


Anh244.

Người thân của họa sĩ Bùi Trang Chước tại thời điểm hai con đường ở Hà Nội và Đà Nẵng được mang tên ông

Đôi khi lịch sử cũng có những câu chuyện buồn trong việc ghi nhận công lao của những người cống hiến thầm lặng…

Và nữa, sự hiểu lầm cùng nhầm lẫn rằng tác giả mẫu Quốc huy là của cụ Trần Văn Cẩn ấy, nay may mắn được đánh dấu chấm hết phải kể đến động thái tích cực, đôn đáo của các họa sĩ Ngọc Linh, Lê Lam, Thục Phi và các học trò của họa sĩ Bùi Trang Chước khởi xướng và bền bỉ phối hợp với gia đình cố họa sĩ trong việc trả lại tên tác giả đích thực của Quốc huy.

Cụ Trần Văn Cẩn mất năm 1994, trước họa sĩ Bùi Trang Chước 2 năm. Nhưng suốt cả thời gian có thể nói là dằng dặc ấy từ cuối những năm 50, cụ Cẩn đã không có một hồi âm nào về việc này…

Không thể không nghĩ đến sự im lặng đáng… ngại ấy. Giá như cụ chỉ cần mang máng về cái văn bản trước một năm mẫu Quốc huy được duyệt thì sự thể có lẽ đã khác? Văn bản ấy mang số 237/MT ngày 24/11/1954 của Ban Mỹ thuật ngành Văn nghệ trung ương thuộc Bộ Tuyên truyền (văn bản ấy lại do chính họa sĩ Trần Văn Cẩn ký) gửi Bộ Tuyên truyền.

Nội dung viết: “Khoảng trung tuần tháng 10/54, chúng tôi có gửi sang quý Bộ 15 mẫu Quốc huy để quý Bộ đưa trình Thủ tướng phủ xem và cho ý kiến quyết định. Chúng tôi chờ đợi đã lâu mà chưa có tin tức gì về việc đó. Gần đây vụ Lễ tân bên Thủ tướng phủ có cho người sang giục luôn nên chúng tôi cử họa sĩ Bùi Trang Chước, tác giả những mẫu ấy sang đề nghị quý Bộ cho biết tin tức về các mẫu đã được chọn. Cũng đề nghị quý Bộ trao lại cho họa sĩ Chước những mẫu đã gửi để đem về sửa lại và hoàn thành”.

Bây giờ đang ở thời điểm đặt dấu chấm hết cho sự nhầm lẫn Quốc huy ấy, tôi chợt nhớ một ngày thu năm 1975. Cộng tác viên của Ban Văn Nghệ báo Tiền Phong là nhạc sĩ Cao Việt Bách tới toà soạn chơi. Nhạc sĩ thoáng thấy trên bàn làm việc của anh Đăng Trung, Trưởng Ban Văn Nghệ có bài thơ "Năm 1911, Bác Hồ từ Sài Gòn ra đi cứu nước", với câu đầu tiên Tiếng hát từ thành phố mang tên Người. Câu thơ ấy bỗng gây sự xáo động như một dư chấn trong tâm hồn người nhạc sĩ tài hoa này.

Lại bàn về chuyện Quốc huy: Một chút vĩ thanh - ảnh 1

Người thân của họa sĩ Bùi Trang Chước tại thời điểm hai con đường ở Hà Nội và Đà Nẵng được mang tên ông

Nhạc sĩ Cao Việt Bách bộc bạch ngay với anh Đăng Trung cái dự định mới lóe về một ca khúc mới. Anh Đăng Trung cũng nhiệt thành đồng cảm ngay và chia sẻ với nhạc sỹ những thi tứ, câu chữ về ca từ cho ca khúc mới đó. Và chỉ trong buổi sáng ấy, ca khúc Tiếng hát từ thành phố mang tên Người đã phôi thai rồi hoàn chỉnh vào buổi chiều khi nhạc sĩ ngồi trước cây đàn piano tại nhà riêng.

Và, ca khúc "Tiếng hát từ thành phố mang tên Người" ra đời (nhạc Cao Việt Bách, lời: Cao Việt Bách - Đăng Trung). Ca khúc ấy đã được đưa ngay vào dàn dựng và lan tỏa khắp nước. Bao nhiêu là cái bắt tay và những lời chúc mừng nồng nhiệt với nhà báo Đăng Trung khi công chúng và bạn đọc gặp anh. Bởi mỗi lần phát ca khúc ấy, các phát thanh viên đều trân trọng và trịnh trọng một tổ hợp từ “nhạc Cao Việt Bách, lời: Cao Việt Bách - Đăng Trung”.

Một thời gian sau, cũng tại cái Ban Văn Nghệ trên gác 3 của báo Tiền Phong ấy, anh Đăng Trung đã khẩn thiết lẫn tha thiết đề nghị nhạc sỹ Cao Việt Bách là nên bỏ tên Đăng Trung đi vì đóng góp của anh về phần lời cũng chỉ là bình thường. Mà phần nhạc vạm vỡ, hoành tráng khoát hoạt của nhạc sĩ là yếu tố quyết định để thăng hoa lên những ca từ ấy.

Nhạc sĩ Cao Việt Bách mãi mới chấp thuận lời đề nghị khiêm nhường ấy. Và tôi cũng không rõ về sau này và thời điểm nào, cái tên Đăng Trung đã khuất đã rời đi mỗi khi các xướng ngôn viên giới thiệu ca khúc Tiếng hát từ thành phố mang tên Người.

Nhưng với nhạc sĩ tài danh Văn Cao thì hơi phiền toái. Mùa thu năm 1991, tôi được lãnh đạo báo Tiền Phong cử viết về sự kiện “Tiến quân ca có… hai tác giả”.

Nhà riêng của nhạc sĩ Văn Cao ở phố Yết Kiêu. Tôi ngồi hầu chuyện và hầu cả rượu nhạc sĩ suốt cả một buổi. Tác giả của những Thiên Thai cùng Trường ca sông Lô… ấy suốt buổi chỉ khẽ nhấp thứ rượu trắng do bà Nghiêm Thị Băng, phu nhân của nhạc sĩ thửa riêng. Và đọc thơ. Thơ của Văn Cao khi ấy đương là của hiếm, ít người biết vì ông chưa cho in. Ý chừng như cái vấn đề cái việc tranh công tranh lời như lúc đầu tôi tới nhà để đặt vấn đề với chủ nhân ấy xen vào nó làm hỏng, làm mất cái nhã cái đẹp của một sáng thu Hà thành vậy? Tôi cũng loáng thoáng biết được, người nhà nhạc sĩ cùng luật sư đang tính đến lộ trình của một phiên tòa…

Kể ra thì dài nhưng khi gặp nguyên đơn là ông Đ. Thì ông hồn nhiên rằng, ông vốn chơi thân với Văn Cao. Và lần ấy Văn Cao nói vui, nếu cậu thích thì tớ cho cậu đứng phần lời Tiến quân ca đấy. Thế rồi một bản in vội có tên ông Đ. từ cái sự hồn nhiên ấy của ông Đ. Và việc ầm ĩ sau này đã xảy ra…

Cũng may, những đồn thổi đàm tiếu này khác đã nhanh chóng tan biến. Cũng như một phiên tòa nào đó đã không xảy ra trước cái uy cùng tài danh Văn Cao và sự công tâm, công bằng của bạn đọc!

“Của Caesar, trả về Caesar; của Thiên Chúa, trả về Thiên Chúa”. Thiên chúa là cách nói khác của lãnh địa, của thứ lao động sáng tạo nhọc nhằn nhưng vinh quang. Có lẽ xứ nào, thời nào cũng thế luôn nghiêm cẩn, riết róng lẫn nằm lòng câu ngạn ngữ ấy trước mắt giới lao động nghệ thuật?

bài liên quan
Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư Cảng hàng không quốc tế Gia Bình đạt chuẩn quốc tế

Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư Cảng hàng không quốc tế Gia Bình đạt chuẩn quốc tế

Sáng 11/12, Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, thiết kế theo chuẩn quốc tế, đáp ứng 30 triệu hành khách vào năm 2030.
Chính thức miễn giấy phép xây dựng nhà ở nông thôn dưới 7 tầng

Chính thức miễn giấy phép xây dựng nhà ở nông thôn dưới 7 tầng

Chiều 10/12, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Xây dựng (sửa đổi) với tỷ lệ tán thành rất cao. Hai đạo luật quan trọng này mang đến nhiều cải cách đột phá, đặc biệt là việc mở rộng diện miễn giấy phép xây dựng và siết chặt trách nhiệm bồi thường của các hãng hàng không đối với hành khách.
Từ 1/7/2026, viên chức được góp vốn, lập doanh nghiệp, hành nghề cá nhân

Từ 1/7/2026, viên chức được góp vốn, lập doanh nghiệp, hành nghề cá nhân

Luật Viên chức sửa đổi mở rộng đáng kể quyền làm thêm, hành nghề và tham gia kinh doanh cho viên chức từ 1/7/2026, đồng thời siết chặt yêu cầu về minh bạch và tránh xung đột lợi ích.
Gia đình sinh đủ 2 con được ưu tiên mua nhà ở xã hội

Gia đình sinh đủ 2 con được ưu tiên mua nhà ở xã hội

Nhà nước sẽ dành ưu đãi đặc biệt cho các gia đình sinh đủ hai con, bao gồm hỗ trợ tài chính và ưu tiên trong việc mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội, đặc biệt tại những địa phương có mức sinh thấp.
Quốc hội bỏ quy định bắt buộc taxi, xe vận tải phải lắp ghế an toàn cho trẻ em

Quốc hội bỏ quy định bắt buộc taxi, xe vận tải phải lắp ghế an toàn cho trẻ em

Luật sửa đổi 10 luật về an ninh, trật tự bỏ quy định bắt buộc taxi, xe vận tải lắp ghế an toàn trẻ em; đồng thời quy định lắp camera, thiết bị giám sát hành trình với xe kinh doanh vận tải.
Điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế của hộ, cá nhân kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm

Điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế của hộ, cá nhân kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm

Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, sáng nay, 10/12, với 92,6% đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).
Mới nhất
Đọc nhiều
Lập nhóm bán xe giá rẻ, lừa đảo chiếm đoạt hơn 10 tỷ đồng

Lập nhóm bán xe giá rẻ, lừa đảo chiếm đoạt hơn 10 tỷ đồng

Ngày 24/12, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Lâm Đồng cho biết vừa triệt phá thành công đường dây lừa bán xe máy giá rẻ để chiếm đoạt tài sản.
Nhiều sự kiện đặc sắc phục vụ nhân dân và du khách đến Thủ đô dịp Tết Dương lịch 2026

Nhiều sự kiện đặc sắc phục vụ nhân dân và du khách đến Thủ đô dịp Tết Dương lịch 2026

Chào đón Tết Dương lịch 2026, TP Hà Nội sẽ tổ chức một chuỗi chương trình văn hóa - nghệ thuật phục vụ Nhân dân Thủ đô và du khách trong nước, quốc tế.
Hà Nội thành lập Hội đồng Điều phối phát triển đô thị thông minh

Hà Nội thành lập Hội đồng Điều phối phát triển đô thị thông minh

Quyết định thành lập Hội đồng Điều phối phát triển đô thị thông minh được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu quả phối hợp liên ngành trong quá trình xây dựng đô thị.
Tin bài khác
Lập nhóm bán xe giá rẻ, lừa đảo chiếm đoạt hơn 10 tỷ đồng

Lập nhóm bán xe giá rẻ, lừa đảo chiếm đoạt hơn 10 tỷ đồng

Ngày 24/12, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Lâm Đồng cho biết vừa triệt phá thành công đường dây lừa bán xe máy giá rẻ để chiếm đoạt tài sản.
Chém chủ nợ trọng thương chỉ vì đòi 300 ngàn đồng

Chém chủ nợ trọng thương chỉ vì đòi 300 ngàn đồng

Chiều ngày 24/12/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra (PC02) Công an tỉnh An Giang cho biết vừa ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và Lệnh tạm giam đối với Nguyễn Văn Nhị về hành vi “Giết người”.
Đồng Nai: Xử lý nghiêm cá nhân chia sẻ thông tin sai sự thật trên không gian mạng

Đồng Nai: Xử lý nghiêm cá nhân chia sẻ thông tin sai sự thật trên không gian mạng

Ông N.V.T sử dụng tài khoản Facebook cá nhân “Nguyễn Toàn” để đăng tải các nội dung sai lệch, xuyên tạc liên quan đến hoạt động của lực lượng Công an tỉnh Đồng Nai.
Công an tỉnh Đắk Lắk thông tin về kết quả triệt phá đường dây ma túy xuyên quốc gia

Công an tỉnh Đắk Lắk thông tin về kết quả triệt phá đường dây ma túy xuyên quốc gia

Công an xác định đường dây này có hơn 20 đối tượng tham gia. Trong đó, hai đối tượng cầm đầu là Lâm Anh Vỹ và Nguyễn Thanh Bảo cầm đầu
Biên phòng Quảng Ninh triệt phá vụ vận chuyển iPhone lậu trị giá hơn 1,3 tỷ đồng

Biên phòng Quảng Ninh triệt phá vụ vận chuyển iPhone lậu trị giá hơn 1,3 tỷ đồng

Bộ đội Biên phòng Quảng Ninh vừa phá thành công chuyên án QN1225, bắt giữ hai đối tượng vận chuyển trái phép 177 iPhone và linh kiện từ Trung Quốc về Việt Nam.
Tuyên Quang: Phát hiện gần 170kg giò, chả chứa hàn the tại chợ Tam Cờ

Tuyên Quang: Phát hiện gần 170kg giò, chả chứa hàn the tại chợ Tam Cờ

Trong quá trình kiểm tra đột xuất tại Chợ Tam Cờ (phường Minh Xuân, tỉnh Tuyên Quang), lực lượng chức năng đã phát hiện một hộ kinh doanh sử dụng hàn the – chất cấm, độc hại trong sản xuất, chế biến thực phẩm, thu giữ gần 170kg giò, chả cùng hơn 2kg hàn the, tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe người tiêu dùng.
Công an Quảng Trị bắt giữ đối tượng vận chuyển gần 70.000 bao thuốc lá lậu

Công an Quảng Trị bắt giữ đối tượng vận chuyển gần 70.000 bao thuốc lá lậu

Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an tỉnh Quảng Trị vừa phát hiện, bắt giữ vụ vận chuyển 70.000 bao thuốc lá ngoại nhập lậu, ước tính trị giá gần 2 tỷ đồng.
Công an tỉnh Cà Mau quyết tâm “xóa trắng” tàu cá vi phạm IUU

Công an tỉnh Cà Mau quyết tâm “xóa trắng” tàu cá vi phạm IUU

Là địa phương có đội tàu cá và lực lượng ngư dân thuộc nhóm đông nhất cả nước, Cà Mau đang chịu áp lực lớn trong công tác phòng, chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Tài xế xe đầu kéo mua gần 2.000 viên ma túy tổng hợp về sử dụng và bán lại

Tài xế xe đầu kéo mua gần 2.000 viên ma túy tổng hợp về sử dụng và bán lại

Nguyễn Tiến Thành khai nhận toàn bộ số viên nén hình tròn trên là ma túy tổng hợp dạng hồng phiến, được đối tượng mua của một người lạ không rõ lai lịch.
Khám xét nơi ở, nơi làm việc của các đối tượng trong vụ án lừa đảo tiền điện tử quy mô lớn

Khám xét nơi ở, nơi làm việc của các đối tượng trong vụ án lừa đảo tiền điện tử quy mô lớn

Đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua dự án tiền điện tử mang tên Kayple, với số tiền bị chiếm đoạt lên đến hàng nghìn tỷ đồng.
tong bi thu to lam lam viec voi 2 tinh an giang kien giang

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với 2 tỉnh An Giang, Kiên Giang

Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
tien giang dieu tra vu chu doanh nghiep gao nghi bi lua hon 420 ty dong

Tiền Giang: Điều tra vụ chủ doanh nghiệp gạo nghi bị lừa hơn 420 tỷ đồng

Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.