Hồi sinh sông Tô Lịch: kiến tạo không gian văn hóa – sinh thái mới cho Thủ đô
Dự án là một trong 234 công trình, dự án trọng điểm được đồng loạt khởi công, khánh thành và thông xe kỹ thuật trên cả nước, hướng tới chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Công trình do Tập đoàn Sun Group làm chủ đầu tư, với tổng vốn đầu tư hơn 4.665 tỷ đồng, được xác định là dự án trọng điểm, góp phần hồi sinh dòng sông lịch sử Tô Lịch, đồng thời kiến tạo một biểu tượng văn hóa mới, nơi giao thoa giữa chiều sâu truyền thống và hơi thở hiện đại của Thủ đô Hà Nội.
Chia sẻ về ý nghĩa của dự án, ông Phạm Đức Hùng, Ủy viên Hội đồng Quản trị, Phó Tổng Giám đốc Thường trực Tập đoàn Sun Group cho biết, trong lịch sử, sông Tô Lịch từng được xem là huyết mạch của Kinh thành Thăng Long – Kẻ Chợ.
Tuy nhiên, cùng với quá trình đô thị hóa mạnh mẽ qua nhiều thập kỷ, dòng sông này đã phải gánh chịu tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng, cảnh quan và hệ sinh thái ngày càng xuống cấp.
 |
| Các đại biểu tham gia lễ khởi công dự án. |
Trong thời gian qua, TP Hà Nội đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt nhằm từng bước “hồi sinh” dòng sông Tô Lịch.
Việc triển khai dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông được xem là dấu mốc quan trọng, chuyển hóa Tô Lịch từ một dòng sông đang cần “cấp cứu” trở thành một sinh thể đô thị giàu sức sống, hình thành không gian xanh với nhiều trải nghiệm phong phú, phục vụ nhu cầu sinh hoạt, vui chơi, giải trí của người dân và du khách.
Dự án cải tạo, tái thiết công viên tuyến kéo dài hơn 13km, đi qua nhiều phường như Ngọc Hà, Nghĩa Đô, Láng, Giảng Võ, Cầu Giấy, Yên Hòa, Thanh Xuân, Đống Đa, Khương Đình, Định Công, Thanh Liệt, Hoàng Liệt…
Không dừng lại ở việc nâng cấp hạ tầng, dự án còn hướng tới hành trình khôi phục giá trị di sản, đưa sông Tô Lịch trở lại vị thế vốn có trong đời sống tinh thần của người dân Hà Nội.
Hai bên bờ sông sẽ được tái thiết đồng bộ thông qua các hạng mục công viên tuyến hiện đại, chất lượng cao; hình thành các không gian vui chơi, giải trí đẳng cấp với hệ thống cầu đi bộ nghệ thuật, bến thuyền, đài vọng cảnh, nhà trưng bày lịch sử – nơi tôn vinh và gìn giữ các giá trị truyền thống của cộng đồng cư dân ven sông.
Công trình được kỳ vọng trở thành biểu tượng văn hóa kết nối quá khứ với tương lai, góp phần định vị Hà Nội là “trung tâm công nghiệp văn hóa” hàng đầu cả nước.
Một trong những điểm nhấn của dự án là việc “xanh hóa” toàn bộ trục cảnh quan sông Tô Lịch thông qua trồng mới đồng bộ hệ thống cây bóng mát, cây bụi, thảm cỏ và các loài thực vật thủy sinh đa dạng.
Công viên tuyến hai bên sông cũng được quy hoạch nhiều không gian tiện ích cộng đồng đa chức năng như sân chơi cho trẻ em, bãi đỗ xe hiện đại, các bậc thềm nghỉ chân, khu vực thư giãn ngoài trời…, qua đó đa dạng hóa hoạt động sinh hoạt cộng đồng, nâng cao chất lượng sống thường ngày của người dân.
Không chỉ mang ý nghĩa về hạ tầng và cảnh quan, dự án còn là minh chứng sinh động cho việc đưa Nghị định 68 vào thực tiễn, tạo điều kiện để khu vực doanh nghiệp tư nhân tham gia sâu rộng hơn vào quá trình kiến thiết đất nước.
Đồng thời, đây cũng là sự cụ thể hóa chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về bảo tồn di sản gắn với sinh kế cộng đồng và phát triển bền vững. “Chúng tôi tin rằng, khi công viên tuyến được hoàn thiện, chất lượng sống của người dân sẽ được cải thiện rõ rệt, qua đó góp phần củng cố và nâng tầm danh hiệu ‘Thành phố hạnh phúc nhất châu Á’ mà quốc tế đã dành tặng cho Hà Nội”, ông Phạm Đức Hùng nhấn mạnh.
Dự án mang tầm chiến lược phát triển bền vững, huy động nguồn lực xã hội
Phát biểu tại lễ khởi công dự án, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy Hà Minh Hải cho biết, trong chiến lược phát triển Thủ đô giai đoạn mới, Hà Nội xác định yêu cầu xuyên suốt là phát triển nhanh nhưng phải bền vững, gắn tăng trưởng kinh tế với bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng sống của người dân, xây dựng đô thị văn minh, hiện đại và đáng sống.
Theo ông Hà Minh Hải, sông Tô Lịch giữ vai trò đặc biệt trong lịch sử hình thành và phát triển của Thăng Long – Hà Nội, song trong nhiều năm qua, quá trình đô thị hóa nhanh đã khiến dòng sông phải đối mặt với hàng loạt vấn đề về môi trường, cảnh quan và sinh thái.
 |
| Phối cảnh dự án công viên hai bên sông Tô Lịch. |
Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy nhấn mạnh, việc cải tạo, chỉnh trang và tái thiết không gian hai bên sông, kết hợp các giải pháp tổng thể về môi trường nước, không chỉ đơn thuần là một dự án đầu tư hạ tầng, mà còn là nhiệm vụ chính trị – xã hội quan trọng, thể hiện trách nhiệm của chính quyền thành phố đối với nhân dân hôm nay và các thế hệ mai sau.
Theo ông Hà Minh Hải, dự án được triển khai theo hình thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng BT, thể hiện rõ định hướng nhất quán của Hà Nội trong việc huy động nguồn lực xã hội, phát huy vai trò của khu vực tư nhân trong đầu tư phát triển hạ tầng và không gian công cộng, trên cơ sở bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người dân.
Để dự án được triển khai đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng, an toàn và mỹ quan đô thị, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy đề nghị chủ đầu tư tập trung tối đa nguồn lực, tổ chức thi công khoa học, tuân thủ nghiêm các quy định về an toàn lao động, trật tự an toàn giao thông và vệ sinh môi trường trong suốt quá trình xây dựng.
Các sở, ban, ngành cùng các phường có dự án đi qua được yêu cầu tiếp tục phối hợp chặt chẽ, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh, tạo điều kiện thuận lợi cho thi công; đồng thời tăng cường công tác giám sát, bảo đảm dự án được thực hiện đúng quy định của pháp luật.
Theo thông tin từ chủ đầu tư, tổng diện tích đất sử dụng của dự án ước tính khoảng 737.927,6m². Thời gian triển khai dự kiến kéo dài từ quý IV/2025 đến hết quý IV/2028.