Hướng đi nào để giảm tải áp lực cho các hãng xe công nghệ?

Xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc có thể gián đoạn đến hết quý I năm 2021

Bà Rịa - Vũng Tàu: Nhiều hộ dân khó khăn trong sản xuất vì bị cấp sai nhiều giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Đồng Nai: Tuyến đường liên phường và nỗi ám ảnh của người dân vùng ven

Đột kích quán bar nổi tiếng bậc nhất Hạ Long, phát hiện nhiều thanh niên có biểu hiện phê ma túy

Áp lực bủa vây

Từ sau ngày 5/12/2020, khi Nghị định (NĐ) 126 chính thức có hiệu lực, các hãng xe công nghệ như Grab, Gojek, Baemin... lần lượt thay đổi chính sách, điều chỉnh giá cước, thay đổi tỉ lệ khấu trừ trên doanh thu chia sẻ của tài xế. Ngay lập tức, dư luận dậy sóng khi hành khách cho rằng tăng cước vô lí, còn tài xế rủ nhau tắt app, cùng tập trung phản đối vì nghĩ rằng hãng xe bắt họ cõng thêm thuế giá trị gia tăng (GTGT) trên doanh thu vốn đã ít do ảnh hưởng của dịch Covid-19 vẫn còn kéo dài.

Khi các cuộc đối thoại giữa các hãng xe công nghệ với cánh tài xế được thực hiện, sự thấu hiểu từ cả hai phía phần nào được mở ra. Nỗi lo phải trả thêm thuế GTGT phần nào vơi đi khi giới tài xế hiểu rằng: thuế GTGT không đánh vào hầu bao của họ mà sẽ được chi trả bởi khách hàng. Tài xế, và cả hãng xe, trong trường hợp này, cũng chỉ là đối tượng thu hộ.

Tưởng chừng có thể khép lại câu chuyện. Thế nhưng, vấn đề lại được đẩy sang hướng khác khi có nhiều luồng thông tin cho rằng: các hãng xe đang lợi dụng NĐ 126, và rằng các hãng kỳ kèo, không chịu giảm giá, không giảm tỉ lệ khấu trừ, hay thậm chí là cần phải gánh toàn bộ thuế GTGT của chuyến xe. Tuyệt nhiên không ai nhắc đến chuyện các hãng xe còn phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp, phải tính đến bài toán tái đầu tư như thưởng cho tài xế, khuyến mãi cho khách hàng, bảo hiểm cho khách hàng... Tất cả đều tái đầu tư từ phần chi phí nhận về ít ỏi trên mỗi chuyến xe.

Xét ở khía cạnh lợi thế cạnh tranh, áp lực còn lớn hơn. Bởi việc tăng giá cước đã khiến các hãng mất đi lợi thế cạnh tranh về giá, bên cạnh lợi thế về chất lượng. Với động thái điều chỉnh giá cước, các hãng xe công nghệ sẽ phải đối diện với sự canh tranh gay gắt từ các hãng xe truyền thống vốn cũng đang lăm le đang tìm cách lấy lại thị phần. Một bộ phận khách hàng chuộng giá rẻ sẽ lựa chọn mô hình gọi xe truyền thống để tiết kiệm chi phí. Việc mất đi khách hàng, không chỉ tài xế đối diện với nguy cơ thất nghiệp mà các hãng cũng rơi vào tình trạng sụt giảm doanh số.

Giúp doanh nghiệp giảm bớt áp lực

Giữa lúc các hãng xe công nghệ đang phải chịu áp lực từ nhiều phía, hơn bao giờ hết, doanh nghiệp cần sự hỗ trợ từ Nhà nước để giúp tháo gỡ bớt khó khăn, giải tỏa bớt căng thẳng.

Nhìn nhận những áp lực đối với doanh nghiệp, luật sư Nguyễn Văn Quynh chỉ ra mối quan hệ giữa tài xế và các hãng xe công nghệ trở nên căng thẳng trong những ngày qua có nguyên nhân trực tiếp là do việc điều chỉnh tăng giá cước và thay đổi tỉ lệ khấu trừ. Còn nguyên nhân sâu xa hơn, chính là những điểm còn chưa rõ ràng của NĐ 126.

Cụ thể, Nghị định 126 quy định nghĩa vụ khai thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động hợp tác kinh doanh là do doanh nghiệp thực hiện. Doanh nghiệp phải khai thuế giá trị gia tăng đối với toàn bộ doanh thu của hoạt động hợp tác kinh doanh. Nhìn nhận một cách công bằng, việc áp thuế suất GTGT 10% lên toàn bộ doanh thu của hoạt động kinh doanh vận tải không phải là mới, bởi quy định này đã được áp dụng cho các hãng taxi truyền thống từ nhiều năm nay.

Thế nhưng, mô hình kinh doanh mà các hãng xe công nghệ đang thực hiện lại rất khác với taxi truyền thống, bởi kết quả kinh doanh sẽ được chia sẻ trực tiếp theo doanh thu. Nói một cách dễ hiểu, ngay khi hoàn thành chuyến xe, tài xế nhận về 80% số tiền khách trả và hãng được chia ngay 20% tiền “hoa hồng”, thay vì áp doanh số mỗi ngày tài xế phải nộp về hãng một số tiền nhất định.

Việc áp quy định thuế dành cho mô hình kinh doanh kiểu cũ vào một mô hình kinh doanh vẫn còn khá mới mẻ ở Việt Nam đã cho thấy sự “lệch pha”, đẩy các hãng công nghệ vào thế khó xử. Muốn tuân thủ chặt chẽ và phát triển doanh nghiệp, không còn cách khác, các hãng buộc phải linh động điều chỉnh giá cước sao cho phù hợp, để đảm bảo khách hàng vẫn chọn sử dụng dịch vụ, tài xế vẫn gắn bó với ứng dụng, đủ chi phí vận hành, và quan trọng hơn hết là nộp đủ thuế vào ngân sách Nhà nước.

Bên cạnh đó, nên chăng có quy định cho phép các tài xế xe công nghệ được thực hiện kê khai, khấu trừ đầu vào các khoản như xăng dầu, bảo trì xe, mua xe bởi những chi phí cũng chiếm con số không nhỏ trong việc vận hành, hoạt động cung cấp dịch vụ hằng ngày của họ. Việc các tài xế xe công nghệ không được khấu hao đầu vào trong khi vẫn bị tính thuế GTGT đầu ra, vô hình trung, cho thấy sự thiếu linh hoạt và cân bằng trong chính sách thuế.

Nên chăng có sự điều chỉnh công bằng hơn, có những chính sách hài hòa hơn để đảm bảo tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho tất cả các doanh nghiệp, bởi một khi doanh nghiệp tạo ra nhiều nguồn thu, tăng số thuế cần phải nộp, nhà nước cũng được hưởng lợi, tăng thu ngân sách?