Hà Nội: Hành trình tìm lại công lý cho hàng trăm hộ dân Đầm Hồng

Những tư tưởng tiến bộ vượt bậc của Luật sư Nguyễn Hữu Thọ về “Ngày hội dân chủ”

Luật sư chính thức được ngồi ngang hàng với kiểm sát viên

Chắc hẳn rằng hơn 200 hộ dân ở Đầm Hồng (phường Khương Trung, Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội) vẫn chưa hết bồi hồi xúc động và hạnh phúc khi đòi lại được công lý cho mình, được chuyển tới những căn nhà tái định cư khang trang, đẹp đẽ.

Nhớ lại những ngày tháng trước đây, hàng ngàn người dân sống tại khu vực Đầm Hồng phải đối diện với cảnh màn trời chiếu đất nhưng nhờ sự giúp đỡ của luật sư Trương Anh Tú, Trưởng Văn phòng Luật sư Trương Anh Tú, bà con đã có thể đòi quyền lợi của mình một cách hợp pháp, hợp lý và hiệu quả.

Luật sư Trương Anh Tú (bìa trái) trong căn nhà khang trang của một hộ dân Đầm Hồng.

Trong căn nhà khang trang khoảng 50m2 và lúc nào cũng đầy ắp tiếng cười, ông Nguyễn Đắc Thọ (SN 1952) tâm sự: “Chúng tôi rất hạnh phúc, vui sướng bởi từ chỗ bị buộc phải rời khỏi nhà, có nguy cơ trở thành kẻ vô gia cư giờ đây chúng tôi đã có nhà để ở, nhiều hộ có tiền để xây nhà mới khang trang hơn trước và sớm ổn định cuộc sống chấm dứt chuỗi tháng ngày cầm đơn đi đòi công lý”.

“Tất cả sự thay đổi ấy chính là nhờ sự giúp đỡ của luật sư, từ đó bà con đã có thể đòi quyền lợi của mình. Anh hỗ trợ cho chúng tôi một cách miễn phí và hoàn toàn thầm lặng, không phải người dân nào ở Đầm Hồng cũng biết đến sự đóng góp của luật sư Tú”, ông Thọ chia sẻ.

Cùng với nhiều người khác, ông Thọ đã mua quyền sử dụng đất từ chính quyền xã Khương Đình (huyện Thanh Trì, hiện tại thuộc khu vực Đầm Hồng, phường Khương Đình, Quận Hà Đông) từ năm 1992 và sử dụng ổn định, nộp thuế đất hơn 20 năm.

Tuy nhiên, hàng trăm hộ dân ở Đầm Hồng, Đầm Sen đã không thể sử dụng đất hợp pháp và xây dựng nhà cửa sinh sống bình thường do “bộ sậu” bán đất của UBND xã Khương Đình bị "đánh án" vào năm 1995.

Theo bản án sơ thẩm số 757 ngày 28 – 29/9/1995 của TAND TP Hà Nội, Nguyễn Sỹ Sơn - Chủ tịch UBND xã Khương Đình và các đồng phạm đã phạm tội “Vi phạm các quy định về quản lý và bảo vệ đất đai”.

Tòa án cấp sơ thẩm áp dụng tịch thu vật và tiền bạc trực tiếp liên quan đến tội phạm, quyết định “Thu hồi toàn bộ số đất tại khu vực Đầm Hồng, Đầm Sen và 2.500m2 đất (về danh nghĩa cấp cho E26 Phòng không) các bị cáo đã mua đi bán lại bất hợp pháp, giao chính quyền địa phương quản lý và giải quyết theo thẩm quyền”.

Nhưng quyết định này đã không đúng pháp luật vì tòa án không có thẩm quyền thu hồi đất và không đề cập gì đến quyền lợi của người dân đã trót mua đất của chính quyền xã. Điều này đã khiến hàng trăm hộ phải khốn khổ vì không được cư trú hợp pháp và xây dựng nhà cửa trong suốt hơn 20 năm.

Luật sư Tú trong lần mừng nhà mới của gia đình vợ chồng ông Thọ - bà Loan.

Phải đến ngày 24/11/2014, hội đồng giám đốc thẩm Tòa Hình sự TAND Tối cao mới khắc phục sai lầm trên tại bản án sơ thẩm 757 của TAND TP Hà Nội với quyết định: Hủy bản án hình sự sơ thẩm số 757 và đình chỉ vụ án hình sự về phần quyết định thu hồi đất của tòa án sơ thẩm (Quyết định giám đốc thẩm số 67/2014/HS-GĐT).

Như vậy, theo nhiều chuyên gia pháp lý, chiếu theo Luật Đất đai 2003, người dân Đầm Hồng, Đầm Sen đã mua đất chính quyền xã hoàn toàn có quyền hợp pháp đối với những mảnh đất họ đã sử dụng trên 20 năm qua.

Thế nhưng, niềm vui của hàng trăm hộ dân Đầm Hồng vụt tắt khi đất đai nhà cửa của họ rơi vào diện giải tỏa của dự án thoát nước hồ Đầm Hồng. Được biết, người dân Đầm Hồng hoàn toàn ủng hộ dự án, nhưng việc UBND quận Thanh Xuân xác định nguồn gốc sử dụng đất dẫn đến tiền đền bù chỉ từ vài trăm nghìn đồng, cao nhất cũng chỉ vài chục triệu đồng cho những mảnh đất vài chục đến cả trăm mét vuông đất là điều vô lý, đẩy người dân vào cảnh “màn trời chiếu đất”.

Không còn chỗ bấu víu, người dân ở Đầm Hồng tưởng như đã mất tất cả. Song, may mắn cho họ, bằng cách nào đó, những bất công đeo trên cổ họ dần dần được tháo gỡ. Số tiền bồi thường tăng lên cả trăm lần, đồng thời, UBND quận Thanh Xuân đã chấp nhận cho nhiều hộ đủ tiêu chuẩn được mua căn hộ tái định cư ở vị trí đắc địa là ngay bên cạnh khu đô thị Linh Đàm.

Tâm sự về quãng thời gian chiến đấu vì quyền lợi của những người dân Đầm Hồng, luật sư Tú vui vẻ nói: “Sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng hồ sơ và nhận thấy sự thiệt thòi của bà con, ý muốn duy nhất của tôi là đòi hỏi quyền lợi chính đáng cho cư dân Đầm Hồng. Là một luật sư, hoạt động trên tinh thần thượng tôn pháp luật, đồng thời làm hết sức vì quyền lợi của bà con”.

“Dựa trên các quy định của luật pháp, tôi nhận thấy chính quyền có một số điểm sai lầm, vô lý khi chỉ đền bù cho bà con một số tiền bèo bọt. Lúc đó, dựa vào các căn cứ pháp luật tôi đã đề nghị chính quyền bồi thường 100% cho các hộ dân, và sau này, điều này đã được chấp nhận. Hơn nữa, tôi cũng đề nghị chính quyền cho những hộ dân đủ điều kiện mua nhà tái định cư thay vì không được, rồi được mua nhà ở xã hội như những phương án ban đầu. Đến cuối cùng, sự nỗ lực của luật sư và người dân đã được đền đáp. Cuộc sống của người dân Đầm Hồng được cải thiện và thực sự đó là niềm vui vô cùng lớn đối với tôi”.

Chứng kiến những ngôi nhà khang trang được mọc lên sau bao tháng ngày đi tìm công lý, chắc chẳn nhiều người vẫn còn không thể quên được người luật sư đã cùng họ trên con đường công lý, vị luật sư đó là nhân vật đã góp phần rất lớn tạo ra sự thay đổi đối với cuộc sống của dân cư Đầm Hồng.