Gìn giữ và phát triển Thư pháp Việt

"Sáng tạo cũng cần có chân trời" để không đánh mất giá trị truyền thống

Cũng như nhiều nét văn hoá truyền thống khác, thư pháp Việt cũng có những giai đoạn thăng trầm, thịnh suy theo dòng chảy của lịch sử dân tộc.

Hiện nay, nghệ thuật thư pháp tồn tại song hành hai trường phái chữ Hán Nôm và chữ Quốc ngữ. Song cũng có một số ý kiến cho rằng sự xuất hiện của thư pháp chữ Quốc ngữ sẽ làm mai một và ảnh hưởng đến việc gìn giữ nét đẹp của tiếng Việt và thư pháp truyền thống.

Chia sẻ về vấn đề này trong chương trình “Cổ Pháp Tân Thư: Nét cũ – Hình mới”, Ngẫu Thư Nguyễn Thanh Tùng dưới góc nhìn của một người có kinh nghiệm lâu năm theo đuổi nghệ thuật thư pháp chữ Quốc ngữ cho rằng: "Sự sáng tạo phải có cơ sở, chứ không phải cứ bay cao bay mãi, cánh diều muốn chao lượn phải có sợi dây và người cẩm nó thật chắc, thì cái sợi dây kết nối để giữ sự sáng tạo của thư pháp chữ quốc ngữ chính là điểm chung trong sử dụng công cụ, đó là cách cầm bút, cách ngồi, cách để tâm, cách thực hiện đường nét hoặc là cách lấy mực... Đó là những cái cơ bản để cho sự sáng tạo. Rồi sáng tạo phải bám trên cơ sở chữ La - tinh, để sáng tạo được phải làm tốt được cái công cụ đó trên con đường chữ La - tinh, phải viết được những mẫu chữ nguyên bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo, sau đó mới đi đến với các nguyên tắc để biến tấu, tạo hình cho từng loại chữ...Thì nói chung sáng tạo hay bay bổng cũng cần có chân trời."

Theo chia sẻ của anh Tùng có thể thấy, dù theo đuổi nghệ thuật thư pháp chữ Quốc ngữ nhưng anh vẫn luôn hiểu và dành sự tôn trọng, gìn giữ nét đẹp sâu bên trong của nghệ thuật thư pháp nói chung, không xa rời giá trị truyền thống. Đối với chữ Quốc ngữ, cái gốc để đi đến sự sáng tạo từng chữ cái trong thư pháp hiện đại vẫn là cần biết viết đúng những nét chữ ban đầu của bảng chữ cái.

Cần có sự thay đổi đề thế hệ trẻ có thêm cảm hứng tiếp nối và phát huy

Ban tổ chức chương trình Cổ Pháp Tân Thư, một nhóm bạn trẻ đến từ trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn - ĐHQG Hà Nội với mong muốn được tìm hiểu sâu sắc hơn về nghệ thuật thư pháp và đưa thư pháp đến gần hơn với chính những người bạn đồng thế hệ đã mạnh dạn đứng lên tổ chức một sự kiện với chủ đề về nghệ thuật thư pháp.

Điều đó phần nào cho thấy rằng, hiện nay phong trào học tập và rèn luyện thư pháp đang sôi động trở lại nhờ những người trẻ không chỉ yêu mà còn gắn bó với thư pháp, từ đó không ngừng học hỏi để tiếp nối và giữ gìn những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Tuy nhiên với thế hệ hiện tại phần lớn sẽ lựa chọn thư pháp chữ Quốc ngữ bởi từ khi sinh ra và lớn lên chúng ta đã tiếp xúc với bảng chữ cái La - tinh.

Nhà thư pháp Châu Hải Đường, người chuyên nghiên cứu cũng như theo đuổi về thư pháp chữ Hán Nôm, cũng chia sẻ thêm tại chương trình: "Trong dòng chảy của lịch sử, bất kỳ một môn nghệ thuật nào hay một lĩnh vực gì cũng luôn luôn biến thiên, luôn luôn phát triển chứ không mãi đóng khung ở một hình thức cố định nào. Đặc biệt là về văn tự, qua qúa trình phát triển của ngôn ngữ, sự phát triển từ thư pháp truyền thống đến thư pháp hiện đại cũng là một lẽ tất nhiên. Nhất là trong thế giới hiện nay việc chấp nhận sự đa dạng, phong phú về cái hình thức khác nhau là điều bình thường. Sự tồn tại giữa hai trường phái thư pháp này là điều cần có để thư pháp tiếp tục phát triển."

Giá trị truyền thống không dễ nói mất đi là mất đi, nhất là khi chúng ta còn chú trọng lưu giữ và phát triển, với nghệ thuật thư pháp cũng vậy, dù là truyền thống hay hiện đại, Hán Nôm hay Quốc ngữ khi nó có sự gắn liền với sự phát triển của ngôn ngữ thì còn mang giá trị nghiên cứu lâu dài. Không chỉ là một tác phẩm trưng bày, từ xưa đến nay, thư pháp luôn được coi là một môn nghệ thuật, thậm chí là nghệ thuật bậc cao.