Hà Nội 20 °C
TP Hồ Chí Minh 26 °C
Hải Phòng 20 °C
Đà Nẵng 24 °C
Yên Bái 16 °C
  • Hà Nội Hà Nội 20°C
  • TP Hồ Chí Minh Hà Nội 26°C
  • Hải Phòng Hà Nội 20°C
  • Đà Nẵng Hà Nội 24°C
  • Yên Bái Hà Nội 16°C

Giáo dục là con đường để tạo dựng các giá trị văn hóa

Sức khỏe - đời sống
03/01/2023 08:31
Uyên Na
aa
Tại Hội thảo Văn hóa 2022, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn khẳng định, muốn thực hiện giáo dục văn hóa thì bản thân nền giáo dục phải mang đậm giá trị văn hóa. Trên cơ sở tư tưởng và triết lý giáo dục, nền giáo dục đó phải hiện hữu sinh động và đầy đủ các giá trị cốt lõi, sự trung thực, lương thiện, vì con người và vì những điều tốt đẹp.


Khi mỗi con người biết thấu cảm và trung thực

Khẳng định giáo dục làm được tới đâu sẽ mở đường, tạo nền cho văn hóa phát triển được tới đó, theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Kim Sơn, giáo dục không chỉ bảo lưu, truyền thừa, kế thừa và tiếp nối ổn định cho văn hóa mà còn tạo ra sự thay đổi điều chỉnh và phát triển văn hóa.

“Con người là chủ thể của văn hóa, sáng tạo ra văn hóa, duy trì văn hóa. Giáo dục là lĩnh vực tạo dựng con người và phát triển con người, vì vậy, giáo dục tạo dựng chủ thể văn hóa, phát triển chủ thể văn hóa. Giáo dục tác động sâu sắc, toàn diện và chủ động đến văn hóa”, Bộ trưởng nói.

Chia sẻ về văn hóa giáo dục và giáo dục văn hóa, Bộ trưởng cho rằng: Văn hóa giáo dục là sự biểu hiện chất lượng và sự tốt đẹp nằm trong các thành tố, các quá trình, các định hướng và các giá trị của giáo dục. Giáo dục văn hóa là nội dung, phương pháp, đối tượng, sản phẩm đầu ra của giáo dục.

Văn hóa giáo dục là nền giáo dục được tổ chức, vận hành, nhằm đạt tới các chuẩn và các giá trị của giáo dục.

Triển khai văn hóa giáo dục là làm cho các khâu, các thành tố, các hoạt động của giáo dục gia tăng các giá trị chân, thiện, mỹ và các giá trị đó hiển thị đầy đủ trong các phương diện, các quá trình giáo dục. Biến cái chân thực, cái lương thiện và cái đẹp thấm nhuần, hiển thị trong toàn bộ các thuộc tính của giáo dục.

bo-truong-nguyen-kim-son-1891

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn.

“Muốn thực hiện giáo dục văn hóa thì bản thân nền giáo dục phải là nền giáo dục mang đậm giá trị văn hóa. Trên cơ sở tư tưởng và triết lý giáo dục, nền giáo dục đó phải hiện hữu sinh động và đầy đủ các giá trị cốt lõi như về sự trung thực, lương thiện, vì con người và vì những điều tốt đẹp.

Mục tiêu căn bản của giáo dục là phát triển cá nhân, từ đó phát triển xã hội. Văn hoá là sản phẩm của trải nghiệm và trí tuệ con người. Như vậy, ở trung tâm của giáo dục phát triển văn hoá chính là con người”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nêu rõ.

Giáo dục văn hoá trước tiên cần phải bắt nguồn từ tu dưỡng nội tâm. Đây thực chất là quá trình phát triển khả năng quan sát, cảm nhận và tư duy phân tích, năng lực phản tư từ chính những trải nghiệm của cá nhân.

Quá trình này có vai trò cốt lõi bởi nó giúp mỗi cá nhân hình thành kết nối với chính bản thân mình và thế giới xung quanh, là chìa khoá để tiếp cận văn hoá, tinh hoa của trí tuệ con người. Một tâm hồn giàu văn hoá phải là một tâm hồn tinh tế. Từ khả năng quan sát, cảm nhận, việc tu dưỡng nội tâm chú trọng rèn luyện tất cả các giác quan trở nên tinh tế, nhạy bén đối với từng chi tiết.

Từ cảm nhận tốt sẽ dần bồi đắp cảm quan và khả năng rung động trước cái đẹp, nhận ra và trân trọng những điều tinh tuý và sự thấu cảm - khả năng kết nối bản thân với thế giới bên ngoài.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, đầu tiên, giáo dục phát triển văn hoá không chỉ dừng lại ở việc truyền thụ các nội dung văn hoá, mà trước tiên là giáo dục tư chất, nâng cao các năng lực tư duy cũng như phát triển cảm xúc thẩm mỹ, xúc cảm xã hội và sự thấu cảm.

Thứ hai, mọi nỗ lực nhằm thúc đẩy phát triển văn hoá qua giáo dục thực sự hiệu quả khi chính bản thân học sinh được tham gia vào quá trình tìm kiếm, khám phá, trải nghiệm thực tế, được đưa ra quyết định của mình, dẫn tới việc thay đổi về nhận thức, thái độ, hành vi và thế giới quan.

Thứ ba, quá trình phát triển và triển khai chương trình cần đặc biệt chú trọng hoạt động trải nghiệm thực tế toàn diện về cuộc sống, giúp học sinh được phát triển nhận thức về sự đa dạng của văn hoá, từ đó hình thành thế giới quan và nhân cách của bản thân học sinh.

Cuối cùng, chương trình giáo dục phục vụ mục đích phát triển văn hoá không thể chỉ giới hạn trong phạm vi trường học. Gia đình và cộng đồng có vai trò không thể thay thế trong việc mang lại những tiếp xúc và trải nghiệm văn hoá chân thực cho học sinh.

Văn hóa học đường cần hội tụ đủ các điều kiện quan trọng

Để triển khai văn hóa giáo dục, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đề cập tới 6 phương pháp và cách thức, bao gồm: Tư tưởng, triết lý giáo dục; xây dựng thể chế: tạo dựng xã hội học tập; ủng cố và phát triển đội ngũ những người làm giáo dục, đặc biệt là đội ngũ các nhà giáo; triển khai thành công đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo và xây dựng văn hoá học đường.

anh-1-1478

Ảnh minh họa.

Việc triển khai thành công đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo, trong đó có thực hiện thành công Chương trình giáo dục phổ thông 2018, được xem là một nhiệm vụ quan trọng để xây dựng và phát triển nền giáo dục theo hướng một nền giáo dục văn hóa và văn hóa giáo dục.

Đề cập cụ thể tới việc xây dựng văn hoá học đường với khẳng định, đó là giải pháp điểm nhấn trong các giải pháp để thực hiện phát triển giáo dục văn hóa, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng: Những gì đang diễn ra trong trường học đạt tới chuẩn và thể hiện được giá trị thì đó là văn hóa học đường. Xây dựng văn hóa học đường gắn liền với việc thực thi các quy tắc ứng xử trong trường học, các chuẩn giá trị của trường học.

Lấy việc thực hiện kỷ cương trường học làm nền tảng, coi trọng phương diện tu dưỡng cá nhân của học sinh và lấy đó là gốc cho phát triển văn hóa. Thầy và trò cần tuân thủ pháp luật, tuân thủ các nguyên tắc, triển khai tốt bộ quy tắc ứng xử, các chuẩn trong trường học, các chuẩn về đạo đức của nhà giáo, chuẩn môi trường giáo dục.

Nhắc tới 3 từ khóa quan trọng nhất để xây dựng văn hóa học đường là: Hệ giá trị tốt đẹp - thái độ đúng đắn - hành vi phù hợp, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng nêu lại những điểm cụ thể, những nội dung cần thực hiện trong Chỉ thị số 08/CT-TTg ban hành ngày 01/6/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường triển khai xây dựng văn hoá học đường.

Đó là: triển khai thật tốt Chương trình giáo dục phổ thông 2018; chuẩn hóa, ban hành các bộ quy tắc ứng xử trường học; tăng cường hệ thống cơ sở vật chất, hệ thống thư viện và các yếu tố hạ tầng khác; tăng cường những yếu tố thuộc về phẩm chất, ý thức, kỹ năng và chuẩn mực của đội ngũ nhà giáo. Để thực hiện tốt những điều này, không chỉ có nhà trường mà cần phải có sự tham gia của gia đình và xã hội, trong đó có phụ huynh và người thân học sinh.

“Văn hóa học đường cần hội đủ các điều kiện quan trọng như sau: Đạo lý thầy, trò đủ thiêng liêng; nhà giáo đủ sống bằng thu nhập thông qua hoạt động giảng dạy chân chính; trường học đủ cơ sở vật chất phục vụ dạy và học; học liệu phục vụ hoạt động dạy học phải đầy đủ; kỷ cương, nguyên tắc đủ mạnh để tất cả các cá nhân, bộ phận phải thực thi nghiêm túc; tài chính đủ chi trả cho các hoạt động của nhà trường; học trò có đầy đủ cơ hội học tập và phát huy năng lực cá nhân; phụ huynh có đủ niềm tin vào nhà trường; mối quan hệ giữa nhà trường - gia đình - xã hội đủ chặt. Những cái “đủ” ở trên phải thực sự đầy đủ thì văn hóa mới hiện diện và thể hiện được một cách đầy đủ”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

bài liên quan
Quốc hội tiếp tục thảo luận những nội dung quan trọng liên quan đến giáo dục, y tế

Quốc hội tiếp tục thảo luận những nội dung quan trọng liên quan đến giáo dục, y tế

Trong tuần làm việc gần cuối cùng của kỳ họp, Quốc hội sẽ tiếp tục bàn thảo và thông qua nhiều nội dung quan trọng, trong đó có nội dung về mục tiêu quốc gia về y tế và giáo dục.
Đề xuất quy định quản lý người nước ngoài vào làm việc tại cơ sở giáo dục Việt Nam

Đề xuất quy định quản lý người nước ngoài vào làm việc tại cơ sở giáo dục Việt Nam

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định quy định người nước ngoài vào làm quản lý, giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật tại các cơ sở giáo dục của Việt Nam.
Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục mang mái ấm đến với người dân Phú Thọ

Báo Pháp luật Việt Nam tiếp tục mang mái ấm đến với người dân Phú Thọ

Ngày 8/11, Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam, cùng các cán bộ, phóng viên, nhà tài trợ, tiếp tục đến với xã Liên Minh - Phú Thọ, để trao tặng hai căn nhà cho hộ dân còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Thượng tôn pháp luật – Động lực của đổi mới và phát triển

Thượng tôn pháp luật – Động lực của đổi mới và phát triển

Trong kỷ nguyên hội nhập sâu rộng, thượng tôn pháp luật không chỉ là nền tảng của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mà còn là động lực thúc đẩy đổi mới, kiến tạo phát triển bền vững.
LỜI TRI ÂN NHÂN KỶ NIỆM 10 NĂM RA MẮT CHUYÊN TRANG TRUYỀN THÔNG PHÁP LUẬT PLUS

LỜI TRI ÂN NHÂN KỶ NIỆM 10 NĂM RA MẮT CHUYÊN TRANG TRUYỀN THÔNG PHÁP LUẬT PLUS

Tối qua ngày 5/11/2025, Lễ kỷ niệm 10 năm ra mắt Chuyên trang truyền thông Pháp luật + (Pháp luật Plus) – Báo Pháp luật Việt Nam đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, Ba Đình (Hà Nội) trong không khí trang trọng, ấm áp và đầy cảm xúc.
Mới nhất
Đọc nhiều
Xuất nhập khẩu vượt mốc 900 tỷ USD

Xuất nhập khẩu vượt mốc 900 tỷ USD

Theo thông tin từ Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), tính đến hết ngày 15/12/2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hoá cả nước đạt 883,7 tỷ USD. Đến cuối năm 2025, dự kiến tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam có thể đạt 920 tỷ USD.
Khởi tố, tạm giam 15 đối tượng mang hung khí gây náo loạn trung tâm Lạng Sơn

Khởi tố, tạm giam 15 đối tượng mang hung khí gây náo loạn trung tâm Lạng Sơn

Mang theo hung khí, 15 đối tượng hẹn nhau hỗn chiến lúc rạng sáng tại khu vực trung tâm Lạng Sơn, gây náo loạn trật tự công cộng và bị khởi tố, tạm giam.
Người đẹp Mỹ đăng quang Miss Cosmo 2025

Người đẹp Mỹ đăng quang Miss Cosmo 2025

Đêm chung kết Miss Cosmo 2025 vừa diễn ra tại TP HCM với sự góp mặt của 71 thí sinh. Người đẹp Mỹ - Yolina Lindquist đăng quang ngôi vị cao nhất. Đại diện Việt Nam - Phương Linh dừng chân ở top 10.
Tin bài khác
Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Bức thư của Bác Hồ căn dặn 3 điều gửi tới Hội nghị cán bộ ngành Y tế tháng 2/1955

Ngày 27/2/1955, nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ Y tế, Bác Hồ đã gửi thư cho Hội nghị căn dặn ba điều.
Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Lễ hội Nguyên tiêu và Đêm thơ Việt Nam 2024: Vần xưa vang bóng – Điệu mới giao hòa

Với người yêu thơ, đêm thơ Nguyên tiêu là một sự kiện quan trọng, một ngày lễ ý nghĩa, không thể thiếu mỗi dịp xuân về.
“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

“Yêu thương con người trước khi trở thành bác sĩ”

Bác sĩ (BS) Đỗ Doãn Bách - Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội luôn tâm niệm, phải học cách yêu thương con người trước khi trở thành một BS, khi đó sẽ có vô vàn cách thức để cứu chữa người bệnh.
Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Nắng nóng ở TP Hồ Chí Minh ngày càng gay gắt

Sau vài ngày dịu bớt, nắng nóng tại TP Hồ Chí Minh và Nam Bộ đã quay trở lại với cường độ gay gắt và có xu hướng tăng cường độ.
"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

"Ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái"

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ngôi nhà chung ngành Y chứa biết bao trái tim, khối óc nhân ái, tài năng, luôn tràn đầy nhiệt huyết, tận tâm vì nghề, cùng nhau hướng tới mục tiêu nâng cao sức khỏe người dân cả về thể chất và tinh thần; Viết tiếp những kỳ tích của nền y học nước nhà.
Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Hơn 400 món ăn ba miền tại Lễ hội văn hóa ẩm thực

Lễ hội văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group 2024 diễn ra trong 4 ngày, từ ngày 28 đến ngày 31-3 tại Khu Du lịch Văn Thánh, TP Hồ Chí Minh.
Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Khai mạc lễ hội Đền Cô Tân An

Sáng 26/2 (tức 17 tháng Giêng), UBND xã Tân An, huyện Văn Bàn tổ chức khai hội Đền Cô Tân An năm 2024.
TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

TP Hồ Chí Minh khởi động Tháng Thanh niên 2024 với nhiều hoạt động sôi nổi

Hơn 1.000 bạn trẻ TP Hồ Chí Minh tham gia các hoạt động ra quân Tháng Thanh niên 2024 chủ đề "Thanh niên xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng".
Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tri ân những "thiên thần áo trắng"

Tối nay (26/2), tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội) sẽ diễn ra chương trình tôn vinh Thầy thuốc Việt Nam và trao giải cuộc thi viết "Sự hy sinh thầm lặng" lần VI.
Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Hơn 400 công ty dệt may tham gia triển lãm quốc tế tại TP Hồ Chí Minh

Theo Cục Xúc tiến thương mại, việc hỗ trợ tìm đơn hàng mới cho doanh nghiệp dệt may là một trong những nỗ lực mà Chính phủ, Bộ ngành rất quyết tâm.
tong bi thu to lam lam viec voi 2 tinh an giang kien giang

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với 2 tỉnh An Giang, Kiên Giang

Ngày 4/6, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang và Thường trực Tỉnh ủy An Giang về tình hình triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương; công tác tổ chức bộ máy; quốc phòng, an ninh
tien giang dieu tra vu chu doanh nghiep gao nghi bi lua hon 420 ty dong

Tiền Giang: Điều tra vụ chủ doanh nghiệp gạo nghi bị lừa hơn 420 tỷ đồng

Công an tỉnh Tiền Giang đang tiến hành điều tra, làm rõ vụ một chủ doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo nghi bị lừa đảo trên không gian mạng với số tiền trên 420 tỷ đồng.
quang ninh can canh xe tai cho dat chay ram rap suot ngay dem dan lo hong duong o nhiem

Quảng Ninh: Cận cảnh xe tải chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, dân lo hỏng đường, ô nhiễm

Gần 1 tháng nay trên tuyến tỉnh lộ 337 và Quốc lộ 279 đoạn từ xã Thống Nhất đến cảng Làng Khánh (TP Hạ Long), thường xuyên xuất hiện hàng chục xe tải lớn chở đất chạy rầm rập suốt ngày đêm, cuốn theo bụi mù mịt.
trao quyet dinh bo nhiem thu truong bo tu phap nguyen thanh tu

Trao quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú

Chiều 17/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Thanh Tú, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
cong nhan tp phu quoc la do thi loai i truc thuoc tinh kien giang

Công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang

Ngày 21/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký quyết định về việc công nhận TP Phú Quốc là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Kiên Giang.