Tính đến giữa tháng 10, cả nước đã giải ngân 454.947 tỷ đồng vốn đầu tư công, đạt 50,7% kế hoạch Thủ tướng giao.
 |
| Ảnh minh họa. |
Thông tin được Bộ Tài chính báo cáo tại hội nghị toàn quốc lần thứ tư năm 2025 về thúc đẩy giải ngân đầu tư công diễn ra hôm qua (18/10).
Tổng kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách nhà nước năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ giao là 897.253 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách trung ương 421.526 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương 475.727 tỷ đồng.
Đến nay, các bộ, ngành, địa phương đã phân bổ được 871.051 tỷ đồng, đạt 97,1% kế hoạch, còn lại 26.203 tỷ đồng (chiếm 2,9%) chưa phân bổ chi tiết.
Số vốn này chủ yếu là phần bổ sung từ tăng thu, tiết kiệm chi năm 2024 và vốn vừa được điều chuyển từ các đơn vị giải ngân thấp sang đơn vị có nhu cầu cấp bách.
Tính đến 16/10/2025, số vốn giải ngân đạt 454.947 tỷ đồng, tương đương 50,7% kế hoạch Thủ tướng giao, tăng hơn 14.500 tỷ đồng so với cuối tháng 9.
Mặc dù 9 bộ, cơ quan trung ương và 16 địa phương đạt tỷ lệ giải ngân cao hơn mức bình quân chung, nhưng vẫn còn 29 bộ, cơ quan trung ương và 18 địa phương vẫn ở mức thấp, cho thấy sự chênh lệch lớn về tiến độ.
Chính phủ xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, nên đã chỉ đạo sát sao ngay từ đầu năm.
Thủ tướng và các Phó Thủ tướng liên tục kiểm tra tại địa phương, trực tiếp tháo gỡ vướng mắc pháp lý, quy trình và kiểm tra tiến độ trên thực địa các công trình trọng điểm quốc gia.
Để thúc đẩy tiến độ, Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 2773/QĐ-TTg ngày 16/10/2025, điều chỉnh kế hoạch vốn trung ương từ các đơn vị giải ngân thấp sang các đơn vị có nhu cầu bổ sung.
Song song đó, Chính phủ chỉ đạo sửa đổi, bổ sung nhiều luật, nghị định và nghị quyết nhằm tăng cường phân cấp, cắt giảm thủ tục, rút ngắn thời gian thanh toán, đồng thời thúc đẩy số hóa toàn trình trong phê duyệt và quyết toán.
Nhờ chỉ đạo quyết liệt, nhiều dự án trọng điểm được đẩy nhanh, vốn ngân sách được tập trung cho cao tốc, sân bay.
Từ đầu năm đến nay, đã hoàn thành 455 km đường cao tốc, khởi công mới 364 km, hướng tới mục tiêu 3.000 km vào cuối năm 2025.
Ông Đỗ Thành Trung, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, nguyên nhân giải ngân chậm xuất phát từ công tác tổ chức thực hiện, trong khi cùng một khung pháp lý nhưng kết quả lại khác biệt giữa các bộ và địa phương.
Có tới 17 địa phương sau sáp nhập chưa kiện toàn bộ máy, thiếu Ban quản lý dự án chuyên trách, nhiều xã mới hợp nhất chưa có cán bộ phụ trách đầu tư công.
Vướng mắc cũng đến từ việc bàn giao hồ sơ, tài khoản còn chậm ở 9 địa phương và 12 bộ, địa phương phải điều chỉnh lại danh mục, quy mô dự án.
Về cơ chế chính sách, 19 bộ và địa phương nêu khó khăn trong xác định giá đất cụ thể, thẩm định bồi thường, phê duyệt quỹ tái định cư; nhiều dự án chưa có quy định tạm cư, hỗ trợ thuê nhà.
Ngoài ra, 12 bộ, ngành phản ánh vướng mắc trong thẩm định thiết kế, điều chỉnh dự toán do quy trình nhiều khâu, thiếu thời hạn xử lý rõ ràng.
Đặc biệt, 16 bộ, ngành và địa phương xác định giải phóng mặt bằng (GPMB) là vướng mắc lớn nhất, do chính sách bồi thường thay đổi, nhiều hộ dân chưa bàn giao đất, thiếu quỹ tái định cư, quy trình xác định giá đất phức tạp.
Tình trạng khan hiếm vật liệu xây dựng, giá cát, đá, đất tăng cao gấp 1,5–2 lần cũng làm phát sinh chi phí, ảnh hưởng tiến độ thi công.
Lãnh đạo các bộ cũng chia sẻ khó khăn. Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết tỷ lệ giải ngân toàn ngành đạt 42,6% kế hoạch, riêng Bộ Xây dựng đạt 54,9%.
Tuy nhiên, vẫn còn vướng ở một số dự án lớn liên quan đến chậm tiến độ GPMB.
Ông Bùi Hoàng Phương, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ thông tin Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 14/2025 tháo gỡ vướng mắc cho dự án CNTT.
Tỷ lệ giải ngân của Bộ tính đến cuối tháng 10 đạt gần 35%, dự kiến tăng mạnh vào cuối năm.
Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết tỷ lệ giải ngân của Bộ mới đạt 38% do các chương trình mục tiêu quốc gia chưa được gia hạn, chưa đủ điều kiện đấu thầu.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho hay tổng vốn đầu tư công ngành y tế năm 2025 là 10.021 tỷ đồng, trong đó các dự án ODA còn vướng thủ tục đấu thầu quốc tế, nhưng cam kết với Thủ tướng đến 30/11 sẽ hoàn thành phần xây dựng cơ bản của hai bệnh viện lớn, sẵn sàng đưa vào hoạt động năm 2026.
