Mới đây, Tòa án Nhân dân (TAND) Tối cao ra văn bản số 141, về việc lựa chọn mẫu phác thảo tượng vua Lý Thái Tông làm biểu tượngđể đặt tại trụ sở TAND Tối cao và TAND các cấp tại địa phương.
Văn bản nêu, ngày 20/2/2020, Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao đã thống nhất tôn vinh nhà vua Lý Thái Tông là nhân vật biểu tượng của công lý và hoạt động xét xử trong lịch sử Việt Nam.
Thông tin được biết, TAND Tối cao đang tiến hành tổ chức lấy ý kiến cán bộ, công chức ngành tòa án đối với 03 mẫu phác thảo tượng vua Lý Thái Tông để đặt tại trụ sở TAND Tối cao, trụ sở tòa án quân sự và tòa án các cấp ở các địa phương.
Theo thông tin cho biết, vua Lý Thái Tông là người ban hành bộ “Hình thư” - Bộ luật chính thức thành văn đầu tiên trong lịch sử Việt Nam. Theo đó, nhà vua Lý Thái Tông là người đã trực tiếp tham dự xét xử nhiều vụ án, ông nổi tiếng với tấm lòng vị tha, bao dung, nhân từ…
Xuất phát từ những nhận định trên thì việc lựa chọn vị vua nhà Lý là biểu tượng công lý, dựng tượng tại trụ sở tòa án được TAND Tối cao kỳ vọng là công trình có ý nghĩa quan trọng về mặt kiến trúc, nghệ thuật; góp phần thể hiện tầm vóc, sự uy nghiêm của cơ quan tư pháp.
Tuy nhiên, ngay sau khi thông tin được công bố rộng rãi trong dư luận đã "vấp phải" nhiều ý kiến trái chiều khác nhau. Có ý kiến cho rằng, hiện nay trong trụ sở TAND Tối cao đang đặt biểu tượng hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh ở gian giữa của tòa án là thể hiện sự uyên bác, bình đẳng trước pháp luật của mọi người dân Việt Nam.
Tại sao lại phải thay đổi? Tại sao phải chọn hình tượng công lý là một nhà vua? Việc làm này liệu có phù hợp với tình hình thực tế đang diễn ra hay không? Nguồn kinh phí để thực hiện "dự án" này lấy từ đâu, liệu có lãng phí tiền của không?... Là những ý kiến từ nhân dân và bạn đọc Phapluatplus.vn trăn trở!
Để có cái nhìn khách quan, đa chiều về văn bản đề xuất số 141 của Lãnh đạo TAND Tối cao, Phóng viên Phapluatplus.vn đã có cuộc trao đổi với Đại biểu Quốc hội, Tiến sĩ Lưu Bình Nhưỡng - Phó trưởng Ban Dân nguyện Quốc hội. Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng cho hay: “Tôi có tham khảo ý kiến của nhiều người liên quan tới các vấn đề mà Phóng viên vừa đặt ra (-PV). Có ý kiến cho rằng, vua Lý Thái Tông chưa hẳn đã là biểu tượng công lý của ngành tòa án. Bởi lẽ, trong ngành tư pháp, Bác Hồ đã từng dạy cán bộ tư pháp rằng “Phụng công - Thủ pháp - Chí công - Vô tư”.
Câu nói trên đã thể hiện đầy đủ những phẩm chất cần phải có trong ngành tòa án, mang ý nghĩa là phải tuân thủ pháp luật, không áp dụng pháp luật một cách tùy tiện, tất cả phải vì sự công bằng, làm việc bằng cái tâm trong sáng, vô tư. Tôi thấy Bác Hồ là hình ảnh tượng trưng và đẹp nhất rồi, không nhất thiết cứ phải chọn vua Lý Thái Tông là biểu tượng công lý của ngành tòa án - Tiến sĩ Lưu Bình Nhưỡng nói.
Theo Tiến sĩ Nhưỡng, nhìn nhận ở góc độ lịch sử, bản thân vua Lý Thái Tông là người ban hành luật “Hình thư”, là bộ luật Hình đầu tiên của Việt Nam. Ông có câu nổi tiếng như: “Pháp luật là phép tắc chung của Nhà nước ta và các ngươi phải cùng tuân theo”. Nhưng đó là lập pháp chứ không phải tư pháp. Ông không phải là quan án hay ngự sử mà là nguyên thủ quốc gia.
Vị Đại biểu Quốc hội thẳng thắn chia sẻ quan điểm: "Cá nhân tôi cho rằng, nếu lấy biểu tượng vua Lý Thái Tông làm biểu tượng của ngành tòa án là khiên cưỡng. Mặt khác, trong bối cảnh đất nước hiện nay, dịch cúm Covid-19 đang tàn phá nền kinh tế của nhiều Quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam chúng ta, việc đưa vua Lý Thái Tông làm biểu tượng của ngành tòa án trong bối cảnh hiện nay là không ăn nhập và không thiết thực".
Theo nhìn nhận thực tế của vị Đại biểu Quốc hội, hiện nay nhiều trụ sở khuôn viên tòa án còn khá chật hẹp. Vì thế, nếu có thể hãy sử dụng số tiền thực hiện việc này để trang bị cho cơ sở vật chất, nâng cao hoạt động xét xử của ngành tòa án thì thiết thực hơn.
”Thời đại Hồ Chí Minh đã chấm dứt chế độ phong kiến mà vua là tối thượng, là tất cả, thay bằng Chính phủ cách mạng thì Hồ Chí Minh là biểu tượng mới đúng, trên mọi phương diện. Do đó mới có Nghị quyết về học tập, làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" - Tiến sĩ Lưu Bình Nhưỡng khẳng định.
Luật sư Võ Đình Đức - Đoàn Luật sư TP Hà Nội cũng nêu ý kiến, việc xây tượng vua Lý Thái Tông làm biểu tượng cho TAND Tối cao và TAND các cấp, tôi cho là quá lãng phí và không cần thiết.
Thay vì việc đó, tôi mong muốn những người thực thi pháp luật hãy tuân thủ pháp luật. Áp dụng đúng pháp luật để thực hiện việc xét xử công bằng, chí công, khách quan như biểu tượng cán cân công lý hiện nay, đó là mong muốn không chỉ tôi mà số đông quần chúng nhân dân cũng sẽ cho rằng như thế là phù hợp và thiết thực nhất - Luật sư Đức trải lòng.
Theo thông tin mà PV Phapluatplus.vn mới cập nhật được thì trong ngày hôm nay (28/4), Tòa án Nhân dân Tối cao sẽ có thông tin thông báo về việc thực hiện như thế nào đối với "dự án" chọn vua Lý Thái Tông làm biểu tượng cho ngành tòa án mà người dân, dư luận quan tâm trong thời gian vừa qua.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến quý độc giả!
Trong Văn bản số 141 của TAND Tối cao, bản thuyết minh tượng vua Lý Thái Tông (1028 - 1054) nêu 5 lý do để chọn vua Lý Thái Tông làm biểu tượng này.
Thứ nhất, vua Lý Thái Tông đã ban hành luật Hình thư - bộ luật chính thức thành văn đầu tiên trong lịch sử VN, khai mở nền pháp luật thân dân Việt Nam.
Thứ hai, xây dựng xã hội thượng tôn pháp luật, thiết lập và thi hành chế độ xét xử theo pháp luật, đưa hoạt động xét xử trong cả nước vào khuôn phép, sòng phẳng, rõ ràng góp phần đưa xã hội phát triển ổn định, công bằng và văn minh.
Thứ ba, trực tiếp xét xử nhiều vụ án nổi tiếng với tấm lòng bao dung, nhân từ của vị hoàng đế rất mực yêu thương dân.
Thứ tư, đúc chuông lớn đặt ngay trước cửa chính điện Thiên An để người dân trong nước nếu có oan ức thì đến đánh chuông, bày tỏ để được thấu xét.
Thứ năm, chăm lo rèn dạy, tin giao toàn bộ việc xử kiện và đào tạo Khai Hoàng Vương (cũng là Thái tử Lý Nhật Tôn) trở thành vị quan xử án mẫu mực và lừng danh trước khi lên ngôi Hoàng đế anh minh Lý Thánh Tông; để lại bài học thành công trong đào tạo người thi hành pháp luật, bảo vệ công lý cho thời đại.
Văn bản số 141 cũng cho biết việc lấy ý kiến của các thẩm phán, cán bộ công chức trong hệ thống tòa án được thực hiện đến 28/4.
Tags: